'Tàu Arktika giúp Nga hạn chế hoạt động của đối thủ'

Nhận định trên được tờ Defense News của Mỹ đưa ra khi nói về chuyến đi Bắc Cực đầu tiên của tàu phá Arktika và vai trò của tàu này với Nga.

Theo tuyên bố của Nhà máy đóng tàu Baltic, tàu phá băng chạy bằng năng lượng hạt nhân đầu tiên Arktika thuộc dự án 22220 đã đến Bắc Cực trong quá trình thử nghiệm hôm 3/10. "Đúng 18h ngày 3/10 (giờ địa phương), tàu phá băng chạy năng lượng hạt nhân Arktika đã đến Bắc Cực.

Tàu phá băng chạy năng lượng hạt nhân Arktika.

Trong hành trình kéo dài gần 2 tuần từ St.Petersburg đến thành phố Murmansk, các chuyên gia cùng các kỹ sư của Nhà máy đóng tàu Baltic (hợp nhất với Tập đoàn Đóng tàu Thống nhất) và đại diện của khách hàng (Hải quân Nga) đã kiểm tra tính ổn định của con tàu khi hoạt động đường dài. Tất cả đều hoạt động rất tốt đúng như thiết kế", nhà sarn xuất Nga cho biết. 

Khi tàu Arktika hoàn thành chuyến đi Bắc Cực đầu tiên, Nga cũng đã sẵn sàng cho chiếc tàu phá băng chạy năng lượng hạt nhân khác là Ural thực hiện chuyến thử thử nghiệm đầu tiên. Ural được hạ thủy hồi đầu năm 2019. Điểm làm nên sự đặc biệt của Ural chính là khả năng phá được lớp băng dày tới 3m.

Trong Tài liệu chiến lược Hải quân Nga được công bố hồi đầu năm 2019, Tổng thống Putin đặc biệt lưu ý Bắc cực là một vùng phát triển quan trọng trong hàng chục năm tới, và ông Putin yêu cầu các tướng lĩnh ưu tiên "bảo vệ quyền lợi Nga ở Bắc cực".

Nói về chuyến đi Bắc Cực đầu tiên của tàu Arktika, tờ Defense News của Mỹ cho rằng, việc bảo vệ vùng bờ biển Bắc cực thuộc Nga luôn có sự hỗ trợ của một số đảo mà trên đó có các căn cứ quân sự của Liên Xô đang được phục hồi, biển phủ băng dày và đặc biệt là những tàu phá băng thế hệ mới thuộc dự án 22220.

Những yếu tố này giúp ngăn chặn sự xuất hiện của các thế lực hải quân ở vùng lạnh giá này, hạn chế không gian hoạt động của địch, đồng thời bảo đảm sự an toàn cho các tàu ngầm Nga khỏi bị do thám từ trên không.

Nhưng các lợi thế trên cũng là bất tiện cho hải quân Nga. Trước tiên là sự lo ngại về việc nuôi quân đóng trên các đảo, sự vận chuyển các phương tiện và hàng hóa bằng đường biển. Việc Nga dùng tàu phá băng bảo vệ Bắc cực là để giải quyết vấn đề này.

Cùng với tàu phá băng chạy năng lượng hạt nhân, Hải quân Nga đã đề xuất một lớp tàu phá băng chạy điện - diesel thế hệ mới. Việc đóng tàu này do Nga cần tăng cường hiện diện quân sự ở Bắc cực, cùng việc công nghiệp hóa khu vực giàu tài nguyên và năng lượng, dù các nhà bảo vệ môi trường nói hệ sinh thái mong manh của Bắc cực sẽ bị tác động nghiêm trọng.

Ngoài ý định mở rộng thế đứng quân sự ở Bắc cực, Nga cũng càng quan tâm đến quyền lợi kinh tế tại khu vực này. Nga sẽ có thể chở hàng hóa trên lãnh hải của mình, cho phép Nga hoạt động mà không phải dựa vào quyết định của nước khác, và nếu có chiến tranh thì hàng hậu cần sẽ an toàn hơn.

Tuyến đường Biển Bắc (NSR) cũng cho phép chở hàng từ phía bắc Nga ở châu Âu đến Viễn Đông Nga, nhanh hơn từ 7 đến 22 ngày so với việc tàu hàng vượt kênh đào Suez.

"Dù không dành quá nhiều ngân sách cho quốc phòng và khoản ngân sách này so với Mỹ còn kém xa nhưng Nga đã rất hiệu quả khi đầu tư cho Bắc Cực, nhất là về đội tàu phá băng. Và còn rất lâu Mỹ mới có thể đuổi kịp Nga trong lĩnh vực này", báo Mỹ kết luận.

Tuấn Vũ