Kết thúc “trò chơi” của Mỹ và Nga tại Ukraine là gì?

Khi xung đột tại miền Đông một lần nữa bùng nổ, chính phủ các nước châu Âu và nhiều nhà phân tích quân sự, từ Berlin cho đến Brussels, đều đặt ra một câu hỏi chung: Kết thúc trò chơi của Mỹ và Nga tại Ukraine là gì?


Có rất ít người tin rằng, Mỹ sẽ chấp nhận sự chia rẽ trong nội bộ Ukraine, để từ đó tạo nên một nhà nước thân Nga tại Đông Âu như Kiev trước đó. Và Washington đã làm hết sức để giúp đỡ đồng minh “khốn khó” của mình, từ việc áp đặt các biện pháp trừng phạt lên nền kinh tế Nga, đến lôi kéo châu Âu quay lưng với Moscow trong tất cả các hoạt động.

Tuy nhiên, vai trò của Mỹ nhanh chóng bị sức mạnh từ phía lực lượng nổi dậy che khuất. Những cuộc xung đột do quân đội Kiev phát động thường xuyên xảy ra, nhưng phần thắng lại nghiêng về phía phiến quân. Khiến chính phủ Ukraine tỏ ra bất lực trong việc thực hiện các kế hoạch tiêu diệt phe ly khai thân Moscow, để toàn tâm theo phương Tây.

Điều này khiến Mỹ lo sợ sức ảnh hưởng của Nga sẽ nhanh chóng lấn át Washington tại Đông Âu một lần nữa. Những lệnh trừng phạt mới, kế hoạch đào tạo quân đội, viện trợ vũ khí được Quốc hội Mỹ thông qua, bất chấp hậu quả sẽ khiến chiến tranh leo thang. Và Ukraine là nạn nhân cuối cùng trong cái đống đổ nát ấy.

Về phía Nga, mục tiêu chính của Moscow là nhằm ngăn cản Ukraine trở thành một phần trong hệ thống đồng minh của Mỹ, đặc biệt là thành viên của NATO. Một tổ chức mà trong ý thức của giới chính trị gia Nga, luôn gắn nó với các mối nguy hiểm hiện hữu và cần loại trừ.

Dĩ nhiên, Tổng thống Putin chẳng muốn một nước vốn thân Nga lại quay sang sử dụng súng Mỹ, xe tăng châu Âu và cả tư tưởng của Washington. Một quốc gia láng giềng sẵn sàng làm tiên phong cho quân đội NATO đổ bộ, hay Mỹ thành lập căn cứ, sẽ khiến Nga phải đề phòng.
 
Và để đạt được mục tiêu của mình, là bảo vệ quyền lợi và ảnh hưởng của Moscow ở Ukraine, Tổng thống Putin sẽ chấp nhận một giải pháp, có thể giữ nguyên Ukraine với điều kiện phe ly khai phải được tham gia vào các hoạt động chính trị tại quốc gia này.  

Tuy nhiên, cũng không ít các nhà phân tích phương Tây kết luận, Nga không còn quan tâm đến các cuộc hòa giải hòa bình tại Ukraine. Thay vào đó, Tổng thống Putin muốn biến Donbass thành tiền đồn khống chế Kiev, và trở thành lá chắn cho Moscow trước các mũi nhọn tấn công của Mỹ.

Cuộc chiến giành quyền lực của Mỹ và Nga tại Ukraine sẽ còn khá lâu để kết thúc. Khi cả hai bên muốn dành những lợi thế riêng trên bàn đàm phán hòa bình do họ lập nên và cũng chính tay hủy bỏ. Ukraine vẫn sẽ là con cờ của hai cường quốc.

Trong ván cờ này, khi Nga đi một nước, Mỹ sẽ tìm cách đánh vào hậu phương của kẻ thù, là nền kinh tế bị cô lập khiến Nga khốn đốn. Ngược lại, khi Washington chọn sai con đường, Moscow sẽ nhận được sự ủng hộ của người Ukraine, và nhanh chóng lật lại thế cờ. Cả hai nước đều không thể thắng hay là “lưỡng bại câu thương”.

Nhưng bất chấp kết quả giữa Nga và Mỹ thế nào thì khi trò chơi kết thúc, Ukraine vẫn là nước thiệt thòi nhất, cho đến thời điểm hiện tại hàng nghìn người của quốc gia này đã thiệt mạng. Dân chúng li tán, người tử chiến chỉ vì trò chơi do các cường quốc dựng nên.