Cá chết trắng hồ Hoàng Cầu: Trách nhiệm thuộc về ai?

Cá chết hàng loạt tại hồ Hoàng Cầu- Hà Nội là hồi chuông cảnh báo nguồn nước tại các hồ Hà Nội đang bị ô nhiễm nặng nề. Để trả lại nguồn nước sạch cho các hồ ở Hà Nội cần có sự quản lý thống nhất và đồng bộ.

Cá chết hàng loạt tại hồ Hoàng Cầu- Hà Nội. Ảnh internet.

Nguyên nhân do trời?

Trong hai ngày qua, người dân Hà Nội  đang lo ngại tình trạng cá chết trắng tại hồ Hoàng Cầu, tuy nhiên, nguyên nhân cá chết vẫn đang được các cơ quan chức năng tìm hiểu. Trao đổi với báo chí ngày 9-6, ông Trịnh Ngọc Sơn, Giám đốc Xí nghiệp thoát nước số 4 (Công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội), đơn vị quản lý hồ Hoàng Cầu cho biết: "Nguyên nhân rất khó trả lời vì cơ quan chức năng đang làm rõ nhưng theo phán đoán có thể là do thời tiết nắng nóng sau đó có mưa nhiều gây nên hiện tượng thời tiết cực đoan".

Nhận định về tình trạng cá chết tại hồ Hoàng Cầu, ông Trương Mạnh Tiến, Chủ tịch câu lạc bộ Hồ Hà Nội cho biết: Hồ Hoàng Cầu là một hồ điều hòa của thành phố Hà Nội chỉ có một đường ống để lưu thông nước nên nước thải sinh hoạt chạy vào hồ. Nguồn nước ở đây cũng bị ô nhiễm ít hơn các hồ khác của Hà Nội. 

“Thời gian vừa qua nắng nóng kéo dài lại có mưa đột ngột, lượng ô xy trong hồ giảm, trong khi đó, lượng cá được thả nuôi quá nhiều so với diện tích của hồ. Ngoài ra, khi mưa với một lượng nước lớn ra thải quanh khu vực sẽ trôi vào hồ gây ra ô nhiễm nguồn nước nên dẫn đến tình trạng cá chết”, ông Tiến cho biết.

Theo ông Mai Đình Yên, Phó Chủ tịch Hội sinh thái học Việt Nam, cá chết ở hồ Hoàng Cầu có thể do ô nhiễm hữu cơ, trong điều kiện bình thường các chất hữu cơ lắng xuống tầng đáy. Gần đây thời tiết thay đổi thường xuyên, trận mưa lớn gây xáo trộn nước trong lòng hồ. Chất hữu cơ nổi lên trên bề mặt, gặp thời tiết nắng nóng phân huỷ rất nhanh gây thiếu oxy trong nước khiến cá chết.

Tuy nhiên, ông Yên cũng cho rằng, để tìm nguyên nhân cụ thể cần có kết quả phân tích mẫu nước từ phòng thí nghiệm. Ông đánh giá giải pháp đưa máy sục khí oxy công suất lớn vào hồ rất kịp thời, ngăn chặn nhanh được tình trạng cá chết. 

Khó truy trách nhiệm

Tại Hà Nội đã nhiều lần xảy ra tình trạng cá chết “trắng” mặt hồ mà nguyên nhân chủ yếu do nguồn nước bị ô nhiễm. Tình trạng này được tái diễn trong nhiều năm, tuy nhiên, các cơ quan chức năng cũng chưa có biện pháp để khắc phục.

Theo ông Mai Đình Yên, đây không phải là lần đầu tiên có hiện tượng cá chết nhiều ở hồ nội thành Hà Nội. Trước đó, các hồ Thiền Quang, hồ Thành Công và cả hồ Hoàn Kiếm cũng xuất hiện tình trạng tương tự. 

Tuy nhiên, việc quản lý ao hồ vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Hiện việc quản lý ao hồ ở Hà Nội có liên quan sở Tài nguyên- Môi trường, Sở Xây dựng và UBND các quận, huyện… nên khó có thể quy trách nhiệm thuộc về ai khi xảy ra tình trạng cá chết tại các hồ.

Ông Tiến cho biết: Hiện ở Hà Nội mỗi đơn vị quản lý một phần ao hồ nên việc quản lý tổng thể vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Cần phải có một đơn vị đứng ra làm đầu mỗi chịu trách nhiệm những vấn đề liên quan đến ao hồ. Hiện nay, tình trạng cá chết tại các ao hồ không thể quy trách nhiệm cho một đơn vị cụ thể.

Ngoài ra, theo ông Tiến để quyết tình trạng ô nhiễm ở các hồ Hà Nội cần có một khu xử lý nước thải sinh hoạt để xử lý nguồn nước trước khi thải ra hồ. 

Theo ghi nhận của phóng viên, hiện này nhiều hồ của Hà Nội đều có đường ống dẫn nước thải sinh hoạt chảy vào hồ. Do vậy, Hà Nội đã có nhiều biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm nguồn nước tại các hồ nhưng vẫn chưa đem lại hiệu quả. 

Theo ông Trương Mạnh Tiến, Chủ tịch Câu lạc bộ Hồ Hà Nội, hiện nay, phần lớn hồ nước trên địa bàn thành phố đang bị ô nhiễm nặng, trong đó có những hồ dường như đã "chết" do hiện tượng xả thải nguồn nước chưa qua xử lý và đổ vật liệu xây dựng lấn chiếm kè bờ.  Trong số các hồ nước đang bị ô nhiễm, có những hồ đã từng được liệt vào “danh sách đen” với mức độ ô nhiễm rất nghiêm trọng do người dân xả nước thải chưa qua xử lý và đổ rác thải khiến hồ dần mất đi khả năng “sống” như: Hồ Ba Mẫu, hồ Văn Chương, hồ Ao Phủ, hồ Hố Mẻ, hồ Bảy Gian và hồ Hữu Tiệp…Cùng với việc xả thải nguồn nước, hành vi xâm lấn bờ kè, nuôi thủy sản (tôm, cá) quá mức cũng được xem là nguyên nhân khiến nhiều ao, hồ bị ô nhiễm và dần mất một phần diện tích trên bản đồ Hà Nội.