Vụ pate Minh Chay: Cục An toàn thực phẩm nói gì về việc cảnh báo chậm?

Dư luận cho rằng Cục An toàn thực phẩm đã phản ứng chậm trễ khi ngày 18-8 Bệnh viện Bạch Mai gửi báo cáo nhưng đến ngày 29-8, cơ quan này mới có cảnh báo liên quan đến pate Minh Chay tới người tiêu dùng.

Liên quan đến sản phẩm pate Minh Chay nhiễm khuẩn Clostridium botulinum, đến nay đã có 10 người bị ngộ độc nặng (điều trị tại các bệnh viện của TP HCM và TP Hà Nội). Ngoài ra, những ngày qua nhiều trường hợp có dấu hiệu bất thường sau ăn pate Minh Chay đã đến bệnh viện khám khi ngày 29-8, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) phát đi cảnh báo với người tiêu dùng.

Những trường hợp ngộ độc pate Minh Chay bắt đầu xuất hiện từ ngày 17-7. Đến 18-8, Cục An toàn thực phẩm nhận được báo cáo từ Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) về một cặp vợ chồng ở Hà Nội, được chuyển từ Bệnh viện Lão khoa sang bệnh viện này ngày 18-8. Ngay khi tiếp nhận và cấp cứu cho bệnh nhân, kiểm tra xét nghiệm cho thấy, bệnh nhân ngộ độc vi khuẩn Clostridium botulinum. Khai thác bệnh sử, cả hai bệnh nhân đều sử dụng sản phẩm ăn chay của Minh Chay, mua trên mạng; ăn đến lọ thứ 2 được vài bữa thì cả hai bệnh nhân đều có biểu hiện đau họng, khó nuốt, sụt mi, yếu chân, tay.

Cùng với việc báo cáo Cục An toàn thực phẩm, Bệnh viện Bạch Mai cũng đề nghị Bộ Y tế hỗ trợ nhằm tìm kiếm thuốc giải độc cho các bệnh nhân.

Bệnh nhân ngộ độc pate Minh Chay được điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai.

Trước ý kiến cho rằng Cục An toàn thực phẩm đã có phản ứng chậm trễ khi ngày 18-8 Bệnh viện Bạch Mai gửi báo cáo nhưng đến ngày 29-8, Cục mới phát đi cảnh báo với người tiêu dùng, ông Nguyễn Hùng Long, Phó cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, cho biết bất kỳ sự việc nào cũng phải được xử lý từng bước theo đúng quy định của pháp luật.

Theo đó, ngày 19-8, Cục nhận được báo cáo đầu tiên của Bệnh viện Bạch Mai về việc có 2 bệnh nhân đang nằm điều trị tại Trung tâm Chống độc, nghi ngờ do ngộ độc vi khuẩn Clostridium botulinum và có thể liên quan đến sản phẩm pate Minh Chay. Các sở ngành liên quan của TP Hà Nội đã kiểm tra và yêu cầu ngừng sản xuất, ngừng lưu hành sản phẩm pate Minh Chay của Công ty TNHH Hai thành viên Lối sống mới.

Sau đó, có kết quả xét nghiệm thực phẩm đó có chứa vi khuẩn Clostridium botulinum. Đồng thời, Cục nhận được thông tin từ TP HCM cũng có 7 bệnh nhân đang điều trị tại các bệnh viện của TP (hiện đã có 8 bệnh nhân) và cũng có liên quan đến sản phẩm này. Cục An toàn thực phẩm phối hợp với Chi cục, các cơ quan chức năng thành lập ngay đoàn kiểm tra an toàn thực phẩm và đến kiểm tra cơ sở đó.

Theo ông Long, ngay sau đó Cục An toàn thực phẩm đã phát cảnh báo cho người tiêu dùng không sử dụng pate Minh Chay và 12 sản phẩm khác của công ty này. "Chúng tôi gửi văn bản đến các Sở Y tế, các chi cục, các ban quản lý an toàn thực phẩm để cảnh báo cho người tiêu dùng và yêu cầu công ty phát đi cảnh báo trên chính trang web của họ, gọi điện đến cho những người đã mua sản phẩm"- ông Long nói.

Sản phẩm pate Minh Chay phát hiện nhiễm vi khuẩn cực độc - Ảnh: trang web nhà sản xuất.

Về việc xử lý Công ty TNHH hai thành viên Lối sống mới - công ty sản xuất pate Minh Chay, ông Long cho biết quy trình xử lý tuân theo quy định của pháp luật. Cục An toàn thực phẩm là cơ quan quản lý nhà nước về mặt hành chính, đơn vị đã làm tất cả các bước để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, cảnh báo cho người tiêu dùng để tránh tiếp tục có những hậu quả tiếp theo. "Bộ Y tế đã có văn bản gửi đến các sở, ngành chức năng thông báo về sự việc và đề nghị các ngành trực tiếp quản lý cơ sở tiếp tục có động thái kiểm tra, xử lý theo quy định pháp luật nếu có vi phạm. Nếu có vi phạm liên quan đến hình sự sẽ chuyển cơ quan chức năng xử lý"- ông Long nói.

Ông Long cho biết việc cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện cũng như tiếp nhận hồ sơ công bố sản phẩm cho cơ sở này là do ngành nông nghiệp của TP Hà Nội thực hiện. Tất cả quy trình thực hiện theo nghị định số 15 của Chính phủ ban hành năm 2018. Theo nghị định, những sản phẩm thông thường sau khi được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện, sau khi doanh nghiệp đã sản xuất sẽ tự công bố với cơ quan quản lý trực tiếp và được quyền kinh doanh sản phẩm.

12 sản phẩm khác của Minh chay cũng bị thu hồi cùng pate Minh Chay - Ảnh: Trang web nhà sản xuất.

Cũng theo một đại diện Cục An toàn thực phẩm, ngày 18-8, sau khi nhận được thông tin, cơ quan này đã gửi mẫu pate Minh Chay (sản phẩm bệnh nhân đang dùng dở) đi xét nghiệm, kết quả xét nghiệm trả ngày 20-8 cho biết mẫu pate nhiễm vi khuẩn Clostridium botulinum tuýp B. Đây là loại vi khuẩn kỵ khí có độc lực mạnh, ảnh hưởng kéo dài đến sức khỏe, có nguy cơ gây tử vong.

"Do lấy mẫu từ hộp đang dùng dở nên chưa xác định vi khuẩn xâm nhập từ bên ngoài vào hay có sẵn trong sản phẩm. Ngày 19-8 cơ quan chức năng kiểm tra tại cơ sở sản xuất, ngày 20-8 tạm đình chỉ sản xuất kinh doanh, đồng thời lấy mẫu tiếp. Ngày 23-8 có kết quả mới nhưng mẫu mới chưa phát hiện vi khuẩn. Đến ngày 26-8 tiếp tục có báo cáo có các ca ngộ độc liên quan đến pate Minh Chay tại TP HCM. Ngày 28-8, cơ quan chức năng tiếp tục làm việc với doanh nghiệp và lấy 18 mẫu để xét nghiệm. Đến ngày 29-8 mới cảnh báo rộng rãi cho người tiêu dùng"- vị đại diện này thông tin thêm.

Theo chuyên gia thực phẩm, thế giới cũng đã cảnh báo những sản phẩm có nguồn gốc nông sản, lại đóng hộp thì nguy cơ nhiễm khuẩn botulinum là cao hơn các loại khác. Do đó nếu người tiêu dùng thấy hộp thực phẩm có hiện tượng phồng nắp hoặc hộp phồng căng bị biến dạng thì không nên sử dụng thì khi đó có thể có hiện tượng nhiễm vi khuẩn và sinh ra khí tăng áp lực của hộp gây ra méo hoặc căng hộp. Đấy là một trong những dấu hiệu sớm để phát hiện sản phẩm đó có vấn đề.

Chiều 29-8, Minh Chay phát đi thông báo thu hồi sản phẩm.

Trước đó, ngày 29-8, Cục An toàn thực phẩm ra thông báo khẩn về việc, trong thời gian từ ngày 13-7 đến 18-8, đã xuất hiện 9 bệnh nhân (5 bệnh nhân vào Bệnh viện Bạch Mai, 2 bệnh nhân vào Bệnh viện Chợ Rẫy TP HCM, 2 ca vào Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP HCM) với triệu chứng yếu cơ, sụp mí mắt, liệt cơ, yếu chi, khó thở...

Qua điều tra cho thấy, tất cả các bệnh nhân đều có sử dụng sản phẩm Pate Minh Chay của Công ty TNHH hai thành viên Lối Sống Mới, địa chỉ tại tổ 2, thị trấn Đông Anh, Hà Nội, chuyên sản xuất và kinh doanh trực tiếp qua mạng (trang web của công ty là www.pate.1001monchay.com; minhchay.com). Kết quả kiểm nghiệm ban đầu một số sản phẩm pate Minh Chay ở các lô khác nhau đã phát hiện vi khuẩn Clostridium botulinum tuýp B.

Ngọc Dung