Sao Ba Lan cấm Nga sử dụng không phận cứu trợ Italy?

Ngán Moscow, Washington-Brussels và Warsaw đã chọn giải pháp án toàn là không cho máy bay Nga sử dụng không phận Ba Lan...

Ba Lan kiên quyết không cho Nga sử dụng không phận để cứu trợ Italy

Theo Sputnik, cựu Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia  Nga, Thượng nghị sĩ Nga Andreassey Pushkov ngày 23/3 cho biết, Ba Lan từ chối không cho máy bay quân sự Nga sử dụng không phận để chở hàng viện trợ Italy chống dịch Covid-19.

“Ba Lan không cho máy bay Nga chở hàng viện trợ đến Italy bay qua không phận. Sự giúp đỡ này dành cho đồng minh của Ba Lan trong EU và NATO. Từ nay, Nga không nên nhân nhượng Ba Lan về bất kỳ vấn đề nào”.

Chính vì hành động của Warsaw đã khiến máy bay Nga phải bay đường vòng để tới Italy, phải di chuyển nhiều hơn ít nhất 3.000 km so với khi bay qua không phận của Ba Lan. Song điều này không quá ảnh hưởng tới tinh thần nhân đạo của Moscow.

Bởi cập nhật đến ngày 23/3, chính phủ Nga đã điều 14 máy bay vận tải Ilyushin Il-76 chở chuyên gia và trang thiết bị y tế từ Nga đến hỗ trợ Italy và đã hạ cánh tại sân bay quân sự Pratica di Mare.

Xe tải mang hàng viện trợ với thông điệp "Thương gửi từ Nga" được đưa lên máy bay quân sự ở Moscow.

Phái đoàn Nga có nhiều chuyên gia và nhân viên y tế chuyên khoa về bệnh truyền nhiễm. Các nhóm hỗ trợ y tế lập tức tiến hành sứ mệnh hỗ trợ sau khi Italy thông tin cụ kể khu vực cần triển khai nhân sự, theo thông báo của Bộ Quốc phòng Nga.

Hàng tiếp tế được đưa lên máy bay tại căn cứ không quân Chkalovsky ở Moscow. Nga đưa đến Italy khoảng 100 người thuộc biên chế quân đội, chia làm 8 đội y tế cơ động. Trang thiết bị y tế tài trợ gồm công cụ chẩn đoán và xe tải chở chất khử trùng.

Hình ảnh do Bộ Quốc phòng Nga công bố cho thấy xe tải quân sự Nga đưa sang Italy mang thông điệp "Thương gửi từ Nga". Thông điệp được viết bằng tiếng Nga, tiếng Italy và tiếng Anh, cùng với cờ hai nước Nga - Italy được vẽ theo hình trái tim.

Nguồn lực được huy động sau cuộc điện đàm giữa Thủ tướng Italy Giuseppe Conte với Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 21/3. Tổng tham mưu trưởng Italy Enzo Vecciarelli tối 22/3 đã có mặt tại sân bay Pratica di Mare để cảm ơn phái đoàn Nga.

Italy gần như đã vỡ trận, bởi đến 16 giờ ngày 24/3, theo dữ liệu của Đại học Johns Hopkins, nước này đã ghi nhận hơn 63.927 trường hợp nhiễm Covid-19 với 6.077 ca tử vong. Vì vậy, sự giúp đỡ của Nga là rất cần thiết và rất kịp thời.

Đúng ra trong bối cảnh nước sôi lửa bỏng hiện nay, Ba Lan phải tạo điều kiện cho Nga - cụ thể là sử dụng không phận - để có thể rút ngắn thời gian đưa chuyên gia và thiết bị y tế tới Italy. Vậy mà Warsaw lại làm ngược lại!

Sao Ba Lan cấm Nga sử dụng không phận để cứu trợ Italy chống Covid-19?

Việc chính quyền Warsaw quyết không cho máy bay quân sự Nga sử dụng không phận Ba Lan phục vụ cho việc hỗ trợ Italy chống đại dịch Covid-19 đặt ra nhiều hoài nghi với cả công luận và dư luận.

Bởi Ba Lan và Italy có mối "ràng buộc kép" trong quan hệ khi cả 2 nước này đều là thành viên NATO và EU, nên sự kiện Moscow bị Warsaw làm khó trong việc giúp đỡ Rome có nhiều hướng lý giải, cả về chính trị lẫn quân sự.

Về chính trị. Có thể do chính quyền Ba Lan còn hận thù Nga, nhất là dưới thời Tổng thống Putin, nên Warsaw "ghét cả đường đi lối về" của Moscow. Nếu để máy bay quân sự Nga sử dụng không phận Ba Lan hỗ trợ Italy sẽ giúp Moscow lợi kép.

EU đã có những rạn nứt thực sự.

Một là, hành động của Nga sẽ hiệu quả hơn, giúp cho Moscow sẽ giành được không những thiện cảm, mà còn cả niềm tin của Rome và Brussels, từ đó có thể "nhân đạo hoá chính trị", khiến EU phải xem xét lại việc cấm vận Nga.

Hai là, hành động của Nga sẽ có thể gây bất ổn cho chính trường Ba Lan, khi tạo ra mâu thuẫn giữa các lực lượng chống Nga cực đoan và lực lượng ôn hoà, và chỉ như thế là Moscow đã làm được một công đôi việc.

Tuy nhiên, bất luận thế nào thì cũng không thể phủ nhận những vết nứt trong EU, mà sự lệch pha giữa Ba Lan với các thành viên, nhất là Tam đầu chế Đức - Pháp - Italy, đã đến mức báo động, khi mà vấn đề nhân đạo cũng bị toan tính chính trị ngăn cách.

Về quân sự. Có thể chính quyền Ba Lan không cho máy bay quân sự Nga sử dụng không phận là lo ngại ảnh hưởng đến chủ quyền quốc gia, nhưng khi Ba Lan là thành viên NATO thì vấn đề không còn là chủ quyền của Ba Lan nữa.

Nghĩa là việc máy bay quân sự Nga không được Warsaw cho phép sự dụng không phận của Ba Lan là có ý kiến từ Washington-Brussles, không cho phép kẻ thù lợi dụng danh nghĩa hành động nhân đạo để tạo mối nguy hiểm cho liên minh.

Chưa biết thực hư thế nào, nhưng rõ ràng hành động của chính quyền Warsaw ngăn không cho máy bay quân sự Nga sử dụng không phận Ba Lan phụ vụ cho sứ mệnh nhân đạo tại Italy đã làm bộc lộ khá nhiều vấn đề của NATO.

Một là, khả năng công-thủ của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương là rất đáng lo ngại. Phải nhìn nhận rằng để máy bay Nga sử dụng không phận của Ba Lan là một cơ hội quá tốt cho NATO thực nghiệm khả năng công-thủ của mình.

Đặt trường hợp Moscow giở quẻ, cho các máy bay quân sự Nga thực hiện việc do thám hay những sự vụ quấy nhiễu thì các lực lượng phòng thủ của NATO có thể có hành động dằn mặt ngay tức khắc.

Với hành động này, NATO có thể chôn vùi danh tiếng quân đội Nga và có thể biến ngay chính nước Nga thành tiền đề tồn tại của NATO - điều mà hơn 1/4 thế kỷ qua liên minh quân sự hùng mạnh này vẫn chưa tìm được. Tiếc là NATO không dám.

Sợ gây thảm hoạ như khủng hoảng 17 giây khi Thổ bắn rơi máy bay, NATO chọn giải pháp an toàn.

Hai là, khả năng xử lý tình huống của NATO và cũng như phối hợp giữa các thành viên quá kém. Vì máy bay Nga bị cấm không cho sử dụng không phận Ba Lan hoàn toàn có thể do việc thông báo chậm trễ hoặc không rõ ràng từ phía Nga.

Trong trường hợp này, việc xử lý tình huống khẩn cấp cần được áp dụng và máy bay quân sự Nga hoàn toàn có thể sử dụng không phận Ba Lan trong sự giám sát của các lực lượng phòng thủ hay xử lý nhanh của NATO.

Có lẽ lo sợ lặp lại "thảm hoạ 17 giây" khi Thổ bắn rơi máy bay Nga, nên Washington - Brussels và Warsaw đã chọn giải pháp án toàn là không cho máy bay Nga sử dụng không phận Ba Lan, dù thực hiện sứ mệnh nhân đạo tại Italy - thành viên sáng lập NATO.

Qua đây có thể thấy, dường như Mỹ-NATO vẫn chưa tự tin về cả kỹ-chiến thuật để có thể đối đầu với Nga, dù chi phí quân sự của khối gấp tới hơn 20 lần của Nga, do vậy hành động của Warsaw chỉ thể hiện rõ hơn sự bế tắc của Mỹ-NATO mà thôi.

Ngọc Việt