Đối thoại Mỹ-Trung Quốc: Mở màn 'căng não', hai bên 'lao' vào chỉ trích lẫn nhau

Sáng sớm ngày 19/3 (giờ Việt Nam), các quan chức cấp cao về an ninh và đối ngoại Mỹ và Trung Quốc đã khởi động cuộc gặp kéo dài 2 ngày tại Alaska để thảo luận về một loạt vấn đề trong quan hệ song phương cũng như quốc tế.

Các quan chức cấp cao về an ninh và đối ngoại Mỹ và Trung Quốc đã khởi động cuộc gặp kéo dài 2 ngày tại Alaska để thảo luận về một loạt vấn đề. (Nguồn: AP, Reuters)

Đây là cuộc gặp quan trọng đầu tiên giữa hai nước dưới thời chính quyền của Tổng thống Joe Biden sau 4 năm quan hệ song phương rơi xuống mức thấp nhất.

Tham dự cuộc gặp, về phía Mỹ có Ngoại trưởng Antony Blinken và Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan, về phía Trung Quốc có Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì và Ủy viên Quốc vụ, Ngoại trưởng Vương Nghị.

Theo AP, các quan chức hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc "đã đưa ra những quan điểm khác biệt rõ ràng về các vấn đề" trong cuộc gặp mặt.

Phát biểu mở màn cuộc gặp, Ngoại trưởng Blinken khẳng định Washington không tìm kiếm xung đột với Bắc Kinh nhưng "hoan nghênh cạnh tranh mạnh mẽ và sẽ luôn bảo vệ những nguyên tắc của mình, vì người dân và bạn bè" của Mỹ.

“Chính quyền của chúng tôi cam kết đi đầu với chính sách ngoại giao nhằm thúc đẩy những lợi ích của Mỹ và củng cố trật tự quốc tế dựa trên luật lệ. Hệ thống này không phải là một điều trừu tượng", Ngoại trưởng Mỹ khẳng định.

Theo quan chức ngoại giao hàng đầu Mỹ, điều này sẽ "giúp các nước giải quyết những bất đồng một cách hòa bình, phối hợp những nỗ lực đa phương một cách hiệu quả và tham gia vào thương mại toàn cầu với sự đảm bảo rằng tất cả mọi người đều tuân theo những quy tắc như nhau”.

Cũng theo ông Blinken, nước này sẽ thảo luận về các quan ngại sâu sắc của mình trước những hành động của Trung Quốc tại các khu vực như Tân Cương, Hong Kong và Đài Loan cũng như các cuộc tấn công mạng nhằm vào Mỹ và sự cưỡng ép về kinh tế đối với các đồng minh của Washington vốn “đang đe dọa trật tự dựa trên luật lệ”.

Đó là lý do những vấn đề này không đơn thuần là những vấn đề nội bộ và là lý do mà Mỹ cảm thấy phải có nghĩa vụ nêu bật những vấn đề này" tại cuộc họp.

Trong khi đó, ông Dương Khiết Trì đã cáo buộc Mỹ sử dụng sức mạnh quân sự và ưu thế tài chính để gây sức ép với các nước và lạm dụng vấn đề an ninh quốc gia để đe dọa tương lai của thương mại quốc tế.

Ông Dương Khiết Trì nhấn mạnh Tân Cương, Hong Kong và Đài Loan đều là những phần không thể tách rời của lãnh thổ Trung Quốc và Bắc Kinh kiên quyết phản đối sự can thiệp của Mỹ vào công việc nội bộ của Trung Quốc, song vẫn bày tỏ hy vọng hai bên sẽ không xảy ra xung đột, không đối đầu, tôn trọng lẫn nhau và hợp tác cùng thắng.

Trước thềm cuộc gặp này, cả Mỹ và Trung Quốc đều không đặt nhiều kỳ vọng vào kết quả đạt được. Thậm chí, theo lời một số quan chức cấp cao Mỹ, hai bên có thể không ra tuyên bố chung hoặc thông báo lớn nào sau cuộc gặp.

Phía Trung Quốc cũng khẳng định không mong đợi vòng đối thoại lần này có thể giải quyết được tất cả các vấn đề giữa hai bên.

Tuy nhiên, hiện vẫn còn dư địa hợp tác cho hai nước trong một số lĩnh vực như đẩy lùi đại dịch Covid-19, ứng phó với BĐKH và khôi phục cơ chế trao đổi bị gián đoạn giữa hai nước.

Ngoài ra, cuộc gặp lần này còn được coi là là tiền đề cho các cuộc tiếp xúc cấp cao tiếp theo nhằm cài đặt lại quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sau một thời gian dài căng thẳng dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump.

Thế Việt (theo AP, TTXVN)