Chiến lược Zero Covid của Trung Quốc sẽ về đâu?

Trong khi nhiều quốc gia quyết định sống chung với đại dịch, Bắc Kinh vẫn kiên quyết giữ vững chiến lược loại bỏ hoàn toàn SARS-CoV-2.

Người dân Trung Quốc quét mã QR để đăng ký thông tin làm xét nghiệm Covid-19 ở Bắc Kinh vào ngày 4.11. Ảnh: AFP

Liên tục phong tỏa

Khi phát hiện ca nhiễm mới, dù là con số nhỏ, Trung Quốc sẽ phong tỏa các địa phương, hạn chế đi lại và xét nghiệm trên diện rộng. Nước này cũng không mở cửa biên giới với khách du lịch nước ngoài từ khi đại dịch bùng phát. Các biện pháp trên đã giúp Trung Quốc giữ tổng số ca nhiễm ở dưới mức 100.000 và không có thêm ca tử vong mới trong thời gian dài. Các hoạt động kinh tế trong nước ở Trung Quốc cũng quay lại như thời kỳ trước đại dịch.

Tuy nhiên, gần đây, người dân Trung Quốc liên tục sống dưới lệnh phong tỏa. Các quy định này đã ảnh hưởng lớn đến họ theo cách không thể lường trước. Tờ South China Morning Post (SCMP) đưa tin gần 34.000 người bị giữ lại ở khu giải trí Disneyland Thượng Hải ngày 31.10 để xét nghiệm sau khi nhà chức trách phát hiện một ca mắc Covid-19 và chỉ được ra về nếu âm tính.

Vài ngày sau, quan chức Bắc Kinh phải xin lỗi cư dân thành phố vì nhiều người than phiền rằng lệnh phong tỏa ở thành phố này khiến họ không thể về nhà. Cảnh sát H.Duyên Sơn (tỉnh Giang Tây) chuyển toàn bộ đèn giao thông thành màu đỏ để ngăn người dân ra khỏi nhà sau khi một người phụ nữ nhiễm vi rút. Nhà chức trách đã phải chuyển đèn về bình thường do vấp phải sự phản đối của công chúng.

Chính quyền và người dân địa phương, đặc biệt là khu vực biên giới, còn chịu áp lực lớn hơn từ chiến lược Zero Covid. Thành phố Thụy Lệ (tỉnh Vân Nam) đã trải qua 4 đợt phong tỏa kéo dài tổng cộng khoảng 7 tháng từ tháng 9.2020. Việc giáp biên giới với Myanmar khiến việc kiểm soát Covid-19 ở khu vực này trở nên khó khăn.

Theo SCMP, cựu Phó thị trưởng Thụy Lệ, ông Đái Vinh Lí, ngày 28.10 lên mạng xã hội kêu gọi sự hỗ trợ vì người dân thành phố mất thu nhập sau nhiều lần phong tỏa và đang có cuộc sống khó khăn. Chính quyền Thụy Lệ sau đó tuyên bố thành phố không cần sự giúp đỡ. Hoàn Cầu thời báo cũng đưa tin người dân Thụy Lệ đã được trợ cấp.

Trong thời gian thắt chặt các biện pháp chống dịch, tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc chỉ đạt 4,9% trong quý 3/2021, thấp hơn nhiều so với mức tăng 7,9% của quý 2/2021, theo CNBC. Đài này cũng đưa tin 10 ngân hàng lớn trên thế giới đều hạ mức dự báo tăng trưởng năm nay của Trung Quốc.

Các chuyên gia nói gì?

Một số chuyên gia dịch tễ Trung Quốc đã thẳng thắn kêu gọi ngừng chiến lược Zero Covid vì những tác động không tốt lên kinh tế và xã hội. Trong cuộc phỏng vấn phát trên

Đài truyền hình Phượng Hoàng ngày 8.11, nhà khoa học giúp Trung Quốc ngăn SARS bùng phát năm 2004 là ông Quản Dật nhận định kinh tế sẽ sụp đổ nếu Zero Covid tiếp tục. Ông Quản cũng nói Trung Quốc sẽ không thành công nếu đặt mục tiêu đưa số ca nhiễm mới về 0.

Trước đó, chuyên gia dịch tễ hàng đầu Trung Quốc là Trương Văn Hoành ngày 29.7 kêu gọi nước này xem xét việc thích nghi với đại dịch. Tuy nhiên, ý kiến của ông Trương vấp phải nhiều phản ứng trái chiều.

Bất chấp những yếu tố trên, Trung Quốc vẫn khẳng định theo đuổi Zero Covid là hướng đi đúng đắn. Trong cuộc phỏng vấn phát ngày 1.11 trên Đài CGTN, chuyên gia dịch tễ Chung Nam Sơn tuyên bố Zero Covid vẫn ít tốn kém hơn để dịch lây lan. Hoàn Cầu thời báo cũng dẫn lời ông Ngô Lương Hữu, Phó phòng Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh thuộc Ủy ban Y tế quốc gia Trung Quốc (NHC), ngày 6.11 cho biết nước này sẽ không mở cửa trong khi “thế giới đang bùng dịch”.

Đông A