Nga sẽ là bên hoạch định 'luật chơi'

Kết quả vòng đàm phán đầu tiên cho thấy nó diễn ra theo kịch bản của ông Putin và Nga đã thắng... Tiếp theo, phía Nga đang nắm giữ ưu thế cả về thực lực cũng như về quyền chủ động nên chắc Nga sẽ là bên hoạch định “luật chơi” chứ không phải là Mỹ và phương Tây, lại càng không phải là Kiev.

Tuyên bố của phái đoàn Nga sau cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraina.

Nhà phân tích chính trị và quân sự quốc tế Nguyễn Minh Tâm nói với Sputnik.

Cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraina do Tổng thống Vladimir Putin khởi xướng vào ngày 11/5, đã diễn ra tại Istanbul vào ngày 16/5. Trước đó, các phái viên của Tổng thống Nga đã chờ đợi những người đồng cấp của họ suốt cả ngày 15/5. Sau khi đàm phán kết thúc, người dẫn đầu phái đoàn Nga, ông Vladimir Medinsky, đã trình bày kết quả vòng đàm phán đầu tiên chỉ trong vòng đúng một phút.

Diễn ra hoàn toàn theo kịch bản của Điện Kremlin

Tuyên bố của ông Medinsky chỉ bao gồm ba điểm.

Thứ nhất, các bên đồng ý trao đổi tù binh theo tỷ lệ 1.000 người đổi 1.000 người.

Thứ hai, phái đoàn Ukraina yêu cầu đàm phán trực tiếp giữa các nguyên thủ quốc gia. Ông Medinsky lưu ý rằng phía Nga đã ghi nhận điều này.

Thứ ba, Nga và Ukraina thống nhất rằng mỗi bên sẽ trình bày quan điểm của mình về khả năng chấm dứt ngừng bắn trong tương lai. Nội dung này sẽ được mô tả chi tiết.

“Các bên sẽ mô tả chi tiết. Sau đó, chúng tôi tin rằng sẽ phù hợp để tiếp tục đàm phán”, - ông Medinsky nói.

“Chúng ta có thể thấy cuộc đàm phán đã diễn ra hoàn toàn theo kịch bản của ông Putin, của Điện Kremlin. Có thể nói, thời gian cũng đứng về phía Nga, vì lực lượng trên chiến trường của Kiev ngày càng yếu đi, còn tại bàn đàm phán thì vị thế đàm phán của Kiev, vì thế, đang ngày càng tệ hơn”, - PGS-TS Hoàng Giang, nhà sử học, chuyên gia quan hệ quốc tế phát biểu với Sputnik.

Theo các nhà báo thì các nhà đàm phán Nga đã nhắc lại những gì mà Tổng thống Vladimir Putin và lãnh đạo Bộ Ngoại giao đã nói nhiều lần. Đó là con đường trực tiếp và đúng đắn nhất dẫn đến ngừng bắn là rút Ukraina rút quân đội Ukraina khỏi các vùng lãnh thổ mà theo Hiến pháp Nga đã là của Nga. Chỉ khi đó mới có thể nói về một “nền hòa bình lâu dài và bền vững”. Đương nhiên, điều này đã không nhận được sự đồng tình từ phía Ukraina.

“Theo một số nhà báo, Vladimir Medinsky đã nói rõ với phía Ukraina rằng, các điều kiện của Nga có thể sẽ trở nên khắc nghiệt hơn vì Nga cần tạo một vùng đệm dọc theo biên giới của mình. Chúng ta không thể biết, những lời này của ông Medinsky có ý gì, nhưng có thể suy luận rằng vùng đệm có thể bao trùm vùng Sumy và Kharkov, và cả vùng Dnepropetrovsk và Nikolaev. Ông Medinsky cũng cho phía bên kia hiểu rằng, để có được nền hòa bình lâu dài Nga sẵn sàng chiến đấu lâu dài nếu cần thiết”, - PGS-TS Hoàng Giang chia sẻ suy luận của mình với Sputnik.

Theo nguồn tin mà Sputnik có được, một thành viên đoàn đàm phán Nga đã nói rằng "nếu ngay bây giờ, trong tương lai gần, 4 vùng mới của Nga không được công nhận, thì lần tới sẽ có 6 vùng"...

Trước đó, vào tối 15/5, ông Medinsky đã có phát biểu trước giới báo chí sau khi đoàn Nga đợi đoàn đàm phán Ukraina cả ngày không được. Theo lời trưởng đoàn đàm phán Nga, phái đoàn Nga coi các cuộc đàm phán tại Istanbul là sự tiếp nối của tiến trình hòa bình đã bị gián đoạn vào năm 2022. Phái đoàn đã được Tổng thống chấp thuận và có toàn quyền tiến hành đàm phán. Phái đoàn Nga cam kết thực hiện cách tiếp cận mang tính xây dựng và tìm kiếm giải pháp giải quyết xung đột. Nhiệm vụ của các thành viên đoàn Nga là thiết lập hòa bình lâu dài và loại bỏ nguyên nhân gây ra xung đột. Tổng thống Vladimir Putin đã đặt ra nhiệm vụ và xác định lập trường đàm phán tại Istanbul sau cuộc họp với tất cả các chỉ huy của chiến dịch đặc biệt. Phái đoàn Nga tại Istanbul quyết tâm tìm ra giải pháp khả thi cho tất cả vấn đề.

Nga đã giành chiến thắng rõ ràng trong vòng đàm phán đầu tiên

PGS-TS Hoàng Giang, nhà sử học, chuyên gia quan hệ quốc tế đã đánh giá về kết quả đàm phán ngày 16/5 là Nga đã giành chiến thắng rõ ràng trong vòng đàm phán đầu tiên này.

“Tôi cho rằng Nga đã thắng trong vòng đàm phán đầu tiên. Thứ nhất, ở thời điểm này không chỉ không đạt được ngừng bắn mà còn có một công thức được công bố rằng chiến tranh và đàm phán có thể diễn ra song song, và khả năng là trong nhiều năm. Thứ hai, không có bất kỳ nhượng bộ nào từ phía Nga và thậm chí sẽ không thể có bất kỳ nhượng bộ nào. Ở thời điểm hiện tại ông Trump vẫn im lặng, chưa có phát biểu gì về các lệnh trừng phạt cứng rắn đối với Moskva. Thứ ba, các nước thứ ba bị loại khỏi quá trình đàm phán, ngay cả Thổ Nhĩ Kỳ với tư cách là nước trung gian cũng chỉ tham dự phần vào đầu, sau đó là rút khỏi cuộc gặp, chỉ có đoàn Nga và Ukraina đàm phán trực tiếp”, - PGS-TS Hoàng Giang nhận định.

PGS-TS Hoàng Giang cũng nói thêm rằng, việc đạt được thỏa thuận trao đổi tù binh theo tỷ lệ 1.000 người đổi 1.000 người là một kết quả rất tốt và rất quan trọng. 1000 lính Nga sẽ được trở về nhà, đó là một tin rất vui.

Hai bên đã biết “nghe”, còn tác động của Thổ Nhĩ Kỳ - bên trung gian hòa giải hầu như không đem lại kết quả rõ rệt nào

“Vòng đầu tiên của cuộc đàm phán Nga – Ukraina ở Istanbul cho thấy hai bên đã biết “nghe”. Ít ra là như vậy. Nhưng để đi từ “nghe” đến biết, từ “biết” đến “hiểu” và từ “hiểu” đến thỏa thuận thì đó còn là một chặng đường dài, thậm chí là rất dài. Hiện tại, chỉ có hai điều duy nhất mà hai bên tìm được tiếng nói chung: một là hai bên thỏa thuận sẽ tiếp tục đàm phán. Hai là hai bên thỏa thuận trao đổi tù binh với tỷ lệ 1.000 đổi 1.000”, - Nhà phân tích chính trị và quân sự quốc tế Nguyễn Minh Tâm nói với Sputnik.

Nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm cũng nói thêm rằng, kết quả vòng đàm phán đầu tiên cho thấy tác động của Thổ Nhĩ Kỳ là bên trung gian hòa giải hầu như không đem lại kết quả rõ rệt nào như lời tuyên bố khá hùng hồn của chủ nhà khi được mời làm bên thứ ba trong sự kiện chiều 16/5/2025 ở Istanbul. Còn đối với phía Ukraina thì điều chắc chắn là họ không thực tâm đàm phán một cách nghiêm túc mà chỉ lợi dụng bàn đàm phán để tuyên truyền “phông bạt” cho Kiev và cho phương Tây.

Kết quả chiến sự trên chiến trường, trên thực địa mới là nhân tố quyết định

Thông thường thì trong đàm phán ngoại giao cũng như trong buôn bán trao đổi hàng hóa, các bên đều đưa mức giá cao để bên tiến, bên lùi cho đến khi gặp nhau tại một điểm nào đó. Nhưng đây lại là đàm phán trong tình trạng chiến tranh giữa các đối thủ. Do đó, kết quả chiến sự trên chiến trường, trên thực địa mới là nhân tố quyết định.

“Hiện tại, phía Nga đang nắm giữ ưu thế cả về thực lực cũng như về quyền chủ động nên chắc Nga sẽ là bên hoạch định “luật chơi” chứ không phải là Mỹ và phương Tây, lại càng không phải là Kiev”, - Nhà phân tích chính trị và quân sự quốc tế Nguyễn Minh Tâm đưa ra nhận định với Sputnik.

Cũng theo nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm, rất dễ thấy ba khả năng sau đây sẽ xảy ra.

Một là đàm phán bế tắc nhưng vẫn tiếp tục diễn ra với tình thế giằng co để hai bên đưa ra các lập trường của mình cho đến khi kết quả chiến sự quyết định kết quả đàm phán.

Hai là đàm phán gián đoạn nhiều lần để các bên tiếp tục tham khảo tình hình, “bày binh, bố trận” cho phiên họp tiếp theo một khi kết quả chiến sự chưa ngã ngũ.

Ba là khả năng chấm dứt đàm phán sẽ xảy ra khi gặp các “sự cố” nghiêm trọng như vụ đánh bom ở Crưm ngay khi cuộc đàm phán đang diễn ra. Đây là kết quả tồi tệ nhất nhưng vẫn có thể dự báo được bởi việc đàm phán nghiêm túc với một kẻ côn đồ “miệng nói hòa bình, tay vung nắm đấm” là điều không thể chấp nhận được.

Vòng đàm phán tiếp theo sẽ diễn ra vào tháng 6/2025.

Và cứ sẽ tiếp tục…