Nga-Saudi ký hiệp định dọn đường cho mua vũ khí

Tại Diễn đàn Army-2021, Nga và Saudi Arabia đã ký hiệp định liên chính phủ giữa hai nước về hợp tác quân sự.

Hiệp định được ký kết bởi Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Liên bang Nga Alexander Fomin và người đồng cấp Saudi Arabia, Khalid bin Salman Al Saud. Hiệp định được ký với sự chứng kiến của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu.

Phát biểu trong cuộc gặp với Hoàng tử Saudi Arabia, ông Shoigu nói rằng Bộ Quốc phòng Nga cam kết phát triển hợp tác kỹ thuật-quân sự (MTC) với vương quốc một cách năng động. Bộ trưởng Shoigu cảm ơn Hoàng tử Saudi Arabia đã tham dự Diễn đàn kỹ thuật-quân sự quốc tế Army-2021 lần thứ VII.

S-400 là một trong những vũ khí Nga mà Saudi muốn mua từ lâu.

"Tại diễn đàm này Ngài có thể làm quen với những mẫu thiết kế mới nhất của Nga, bao gồm cả những mẫu vũ khí đã thể hiện tốt tính năng hiệu quả ở Syria", ông Shoigu nói.

Ông nhấn mạnh việc đích thân Hoàng tử có mặt tại diễn đàn được phía Nga coi là sự xác nhận đường lối của Saudi Arabia tăng cường hơn nữa hợp tác với Nga.

Mối quan hệ tin cậy và tôn trọng giữa giới lãnh đạo Nga và Saudi Arabia có tác dụng thúc đẩy quan hệ đối thoại mang tính xây dựng giữa cơ quan quân sự hai nước.

Về phần mình, Hoàng tử Saudi Khaled bin Salman Al-Saud nhấn mạnh rằng Saudi Arabia quyết tâm tăng cường hợp tác với Liên bang Nga.

"Tôi muốn truyền đạt ý kiến lãnh đạo nước tôi khẳng định quyết tâm muốn tiếp tục tăng cường mối quan hệ đã được hình thành trong lịch sử giữa hai quốc gia chúng ta.

Tôi tin tưởng rằng trong tương lai chúng ta sẽ tiếp tục phát triển và củng cố mối quan hệ này, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân hai nước chúng ta và hiện thực hóa chúng", ông nói.

Ông Khalid bin Salman Al Saud cũng chỉ ra rằng điều này sẽ góp phần ổn định tình hình, tăng cường an ninh và năng lực đối phó chung với tất cả mọi thách thức trong thời đại ngày nay.

Dù nội dung hiệp định giữa Nga và Saudi được cả hai bên giữ kín nhưng theo đánh giá của giới chuyên gia, hiệp định có liên quan đến việc Mỹ quyết định ngừng bán vũ khí cho Saudi Arabia và sẽ mở đường cho việc mua sắm quốc phòng giữa Moscow và Riyadh.

Hồi đầu năm 2021, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã tạm dừng bán vũ khí Mỹ cho UAE và Saudi Arabia - một trong số những động thái nhằm giải quyết các chính sách đối ngoại thời ông Donald Trump.

Ngoại trưởng Tony Blinken cho biết, việc bán vũ khí cho hai quốc gia Arab sẽ được xem xét lại để xác định liệu có tuân thủ các mục tiêu an ninh quốc gia của Mỹ hay không.

Quyết định của Mỹ có tác động tiêu cực đến thương vụ F-35 trị giá 23 tỉ USD với UAE đồng thời có thể đẩy Saudi Arabia chuyển sang mua vũ khí Nga thay vì đợi chờ Mỹ thay đổi thái độ.

Ngay sau quyết định của chính quyền Mỹ, chuyên gia quân sự hàng đầu của nước này là Mark Episkopos đã liệt kế ra 5 loại vũ khí tối tân của Nga có thể được Saudi quyết định mua sắm. Vũ khí đầu tiên và có thể được Riyadh ưu tiên mua chính là hệ thống phòng thủ S-400.

Nếu kịch bản này diễn ra cũng không phải là điều quá bất ngờ bởi trong 2 lần 2009 và 2017, Saudi đã đạt được thỏa thuận với Nga về việc mua ít nhất 1 trung đoàn hệ thống S-400. Những cuộc đàm phán đã đi vào giai đoạn cuối.

"Chúng tôi đã sẵn sàng giúp Saudi Arabia bảo vệ người dân của họ. Họ cần đưa ra quyết định sáng suốt giống như Iran mua hệ thống S-300PM-2, Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 tiên tiến nhất", Tổng thống Nga Putin tuyên bố hồi năm 2019.

Nhưng kể từ đó đến nay, thông tin về thương vụ S-400 không được cả hai bên nhắc đến. Nguyên nhân của sự im lặng này được Mark Episkopos lý giải có liên quan đến các biện pháp trừng phạt từ Mỹ.

Vũ khí Nga tiếp theo Saudi Arabia đang nghiêm túc cân nhắc mua là tiêm kích Su-35. Thành phần chính hiện nay của Không quân Saudi khoảng 200 chiếc tiêm kích F-15 Eagles đã già cỗi.

Năm 2017, Điện Kremlin đề nghị làm mới kho chiến đấu cơ của Riyadh bằng Su-35, đây là dòng chiến đấu cơ được đánh giá là thành công nhất của Nga cả trên thị trường xuất khẩu lẫn khả năng thực chiến mà nó đã thực hiện.

Cũng trong năm này, Moscow và Riyadh cũng đã ở giai đoạn đàm phán cuối cùng cho thương vụ 18 chiếc Su-35. Giống như trường hợp của S-400, thương vụ Su-35 cũng rơi vào im lặng. Nhưng mọi chuyện sẽ thay đổi sau khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Biden tuyên bố ngừng bán vũ khí cho Riyadh.

"Saudi Arabia là quốc gia độc lập, họ có quyền mua bất kỳ vũ khí nào họ muốn để bảo vệ đất nước. Chính vì vậy, S-400 và Su-35 gần như sẽ được tính đến trọng gói mua sắm của quốc gia Trung Đông này", chuyên gia Mỹ cho biết.

Ngoài 2 loại vũ khí kể trên, súng Ak-103, tên lửa chống tăng 9M133 Kornet, pháo nhiệt áp TOS-1A là những vũ khí khác của Nga cũng có thể được được Saudi Arabia mua về.

Hòa Bình