Nga ''cứu'' Huawei chỉ là giấc mơ?

Huawei cho biết trong 5 năm tới có kế hoạch thu hút hơn 130.000 chuyên gia kỹ thuật số của Nga và sẽ đầu tư hơn 1 tỷ USD vào Nga.

Những lời hứa hẹn

Sputnik mới đây dẫn lời ông Aiden Wu - Chủ tịch Tập đoàn viễn thông Huawei tại Eurasia - tuyên bố tập đoàn này đang cập nhật chiến lược hợp tác với các đối tác Nga. Phát biểu tại Hội nghị Huawei Cộng đồng Kỹ thuật số 2020, ông Aiden Wu cho biết tập đoàn có ý định sử dụng tiềm năng nghiên cứu và phát triển (R&D) của Nga để tạo ra các công nghệ mới.

Sputnik cho biết quá trình xâm nhập thị trường quốc tế của Huawei đã bắt đầu từ Nga. Năm 1997, tập đoàn này đã mua lại 70% cổ phần của nhà sản xuất thiết bị viễn thông Nga BETO ở thành phố Ufa và thành lập một liên doanh. Các thiết bị chuyển mạch ban đầu đã được sản xuất bằng công nghệ của Nga.

Sau đó, Huawei đã giới thiệu tiêu chuẩn Single RAN được sử dụng trên toàn thế giới trong việc xây dựng mạng 3G. Single RAN - công nghệ truy nhập vô tuyến trong mạng thông tin di động - cho phép các nhà khai thác hỗ trợ tất cả các tiêu chuẩn thông tin di động hiện có bằng cách sử dụng các giải pháp phần cứng nhỏ gọn mà không cần lắp đặt cột và antena riêng cho từng băng tần.

Huawei sẽ tìm được chỗ "trú ẩn" nhờ mối quan hệ đặc biệt Nga-Trung?

Hãng tin Nga khẳng định, với giải pháp công nghệ này, Huawei đã chiếm vị trí hàng đầu toàn thế giới trong lĩnh vực sản xuất thiết bị viễn thông cho mạng di động. Trong bài phát biểu của mình, ông Aiden Wu nhắc nhở về việc tiêu chuẩn Single RAN cho Huawei đã được tạo ra bởi các nhà phát triển Nga.

Những năm qua, Huawei đã đặt nhiều hy vọng vào các thị trường phương Tây trong công tác R&D. Huawei đã thành lập một số trung tâm R&D - bộ phận R&D của Huawei Futurewei Technologies - tại Thung lũng Silicon, Seattle, Chicago, Dallas (Mỹ). Các văn phòng thuộc bộ phận R&D Huawei tại Mỹ có hơn 800 nhân viên. Futurewei đã đăng ký hơn 2.100 bằng sáng chế ở Mỹ trong các lĩnh vực như công nghệ viễn thông, mạng 5G và thiết kế máy quay video.

Do lệnh trừng phạt của Mỹ, Futurewei đã cắt giảm 70% nhân sự trong năm 2019. Huawei bắt đầu cân nhắc đến việc chuyển các trung tâm R&D sang các khu vực khác thân thiện hơn. Cách đây không lâu, Giám đốc điều hành Huawei Nhậm Chính Phi đã tuyên bố sau khi Mỹ áp đặt các lệnh trừng phạt, tập đoàn này đang tăng đáng kể các khoản đầu tư vào Nga và có kế hoạch tăng số lượng nhân viên Nga làm việc trong các bộ phận R&D.

Một gian hàng của Huawei ở trung tâm thương mại Afimall, Moscow

Sputnik dẫn lời ông Aiden Wu đánh giá cao Nga trong đào tạo các nhà toán học, kỹ sư và lập trình viên cùng với chính sách ưu đãi thuế cho các doanh nghiệp công nghệ thông tin tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển các đổi mới và thực hiện nhiệm vụ số hóa do Chính phủ Nga đặt ra. Các công ty công nghệ thông tin được giảm thuế thu nhập từ 20% xuống còn 3%. Do đó, Huawei nhận thấy "cơ hội lịch sử" để hợp tác với các đối tác Nga và gia tăng tiềm lực công nghệ.

Ông Aiden Wu nói: "Nếu chúng ta kết hợp bổ sung những lợi thế của hai bên, chắc chắn chúng ta sẽ đẩy nhanh quá trình đưa vào ứng dụng các nghiên cứu khoa học của Nga. Điều này sẽ mang lại lợi ích không chỉ cho Nga mà cho cả thế giới. Chúng tôi đề nghị thiết lập sự hợp tác với các đối tác Nga để xây dựng Cộng đồng kỹ thuật số tương lai”.

Sự hoài nghi không tránh khỏi

Sputnik nhấn mạnh, không giống như một số quốc gia phương Tây tìm cách loại trừ Huawei khỏi chương trình xây dựng mạng 5G, Nga mở rộng cánh cửa hợp tác. Ngoài Beeline, một nhà mạng lớn khác của Nga là MTS cũng đạt được thỏa thuận với Huawei về phát triển mạng 5G tại Nga. Thỏa thuận này đã được ký kết hồi năm ngoái trong thời gian chuyến thăm Nga của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Ở Nga có một số trung tâm R&D của Tập đoàn Huawei hiện tuyển dụng khoảng 900 người. Như để tăng thêm phần “hấp dẫn”, Huawei cho biết trong 5 năm tới, tập đoàn này có kế hoạch thu hút hơn 130.000 chuyên gia kỹ thuật số của Nga và sẽ phân bổ hơn 1 tỷ USD cho hoạt động mua sắm, R&D ở Nga cũng như tạo ra các hệ sinh thái để phát triển chiến lược số hóa.

Huawei hứa hẹn về việc làm và đầu tư tại Nga

Những động thái “ve vãn” lẫn nhau từ phía Nga và Huawei được tăng cường sau khi hãng công nghệ Trung Quốc đối mặt muôn vàn khó khăn do Mỹ gây ra. Đến nay, Huawei đã mất một thị phần to lớn gồm các nước nói tiếng Anh khi không còn đóng vai trò gì trong kế hoạch xây dựng mạng lưới viễn thông 5G của nước Anh hay của bất kỳ đối tác nào khác trong mạng lưới chia sẻ thông tin tình báo Five Eyes (bao gồm Anh, Mỹ, Australia, New Zealand và Canada).

Tuy nhiên, Huawei không phải “nạn nhân” duy nhất trong cuộc chiến công nghệ mà Mỹ nhằm vào Trung Quốc. Cuộc chiến này tiếp tục được mở rộng với nhiều đối tượng và nhiều chiến thuận khác nhau. Không chỉ hạn chế, thậm chí cấm xuất khẩu công nghệ cho các công ty Trung Quốc, Mỹ còn ra tay nhằm “đè bẹp” các ứng dụng mang tính biểu tượng của đối thủ như TikTok hay WeChat.

Những lời hay ý đẹp đã được lãnh đạo cùng truyền thông Nga-Trung phát đi nhưng rõ ràng triển vọng để Nga trở thành một thị trường và đối tác “cứu nguy” cho các hãng công nghệ Trung Quốc là không mấy lạc quan. Không phủ nhận trình độ khoa học công nghệ của Nga cũng như khả năng “vượt khó” của quốc gia rộng lớn nhất thế giới này, nhưng bản thân Nga cũng đang “lao đao” vì các lệnh trừng phạt và sự cô lập từ phương Tây. Do đó, thị trường Nga khó có khả năng “hấp thụ” được những gì Huawei mong muốn.

Bên cạnh đó là mối quan hệ nồng ấm nhưng vẫn tồn tại hoài nghi giữa Nga và Trung Quốc. Người Nga khó có thể “vô tư” để một công ty công nghệ Trung Quốc tung hoành và kiểm soát các hệ thống huyết mạch của mình, như mạng 5G.

Từ các dự án khí đốt lớn của Nga ở Bắc Cực cho đến các mối quan hệ đối tác ngày càng phát triển trong lĩnh vực công nghệ cao và sự hợp tác để giảm phụ thuộc vào đồng USD, Bắc Kinh và Moscow đang tìm thấy thêm nhiều cơ hội nữa để hợp tác.

Nga tuyên bố mở rộng cánh cửa cho Huawei trong phát triển mạng 5G

Tháng 12/2019, Nga đã bắt đầu chuyển khí đốt tự nhiên đến Trung Quốc thông qua đường ống dẫn Sức mạnh Siberia dài 2.900 km. Tháng 3/2020, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã công bố các kế hoạch khởi công đường ống dẫn thứ hai mang tên Sức mạnh Siberia 2. Mặc dù thương mại Trung-Nga đã sụt giảm trong 5 tháng đầu tiên của năm 2020 do tình trạng suy thoái kinh tế toàn cầu, nhưng thương mại song phương năm 2019 đã tăng vọt lên mức kỷ lục - hơn 110 tỷ USD.

Tuy nhiên, trang eurasiareview cho rằng mối quan hệ phát triển giữa Trung Quốc và Nga cũng đang che đậy những căng thẳng dưới bề mặt. Mặc dù Moscow tích cực hưởng lợi từ những cơ hội tài chính mà Trung Quốc mở ra, họ cũng lo ngại khi trở nên quá phụ thuộc vào Trung Quốc cả về chính trị và kinh tế.

Trang này dẫn lời chuyên gia Nga Aleksei Maslov, Giám đốc Viện Nghiên cứu Viễn Đông tại Viện Hàn lâm Khoa học Nga, nói: “Tôi không nghĩ có thể gọi đây là một mối quan hệ liên minh. Ngay lúc này, các lợi ích của Nga và Trung Quốc đang trùng khớp, nhưng vẫn còn nhiều lĩnh vực có thể tạo ra các vấn đề và phá hoại sự hợp tác giữa đôi bên”.

Khi đại dịch COVID-19 mới bùng phát, hai nước cũng đã “hục hoặc” khi Nga đóng cửa đường biên giới dài gần 4.200 km với Trung Quốc và Thị trưởng Moscow Sergei Sobyanin được cho là kích hoạt một loạt chính sách gây tranh cãi nhằm vào cộng đồng người gốc Hoa, kéo theo một sự phản ứng hiếm thấy từ phía Đại sứ quán Trung Quốc tại Moscow, với lời chỉ trích nhắm trực tiếp vào Điện Kremlin.

Bản thân người Nga cũng hiểu rõ nguyên cớ thúc đẩy mối quan hệ Nga-Trung vào lúc này. Ông Artyom Lukin, chuyên gia về quan hệ Trung-Nga tại trường Đại học Liên bang Viễn Đông ở Vladivostok nhấn mạnh: “Trước thời chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Trung Quốc rất cẩn trọng trong hợp tác địa chính trị với Moscow ở mức độ toàn diện, song Bắc Kinh cũng đã xác định rằng Mỹ sẽ không ngừng gây sức ép, vì vậy họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc xích lại gần Nga. Giờ đây, chính Trung Quốc - chứ không phải Nga - mới là bên quan tâm nhiều hơn đến việc thiết lập mối quan hệ có thể coi như là đồng minh này”.

Thành Minh