Hệ thống y tế Tokyo đứng bên bờ sụp đổ

Nhật Bản đối mặt với làn sóng lây nhiễm mới khi số ca nhiễm nCoV liên tục tăng, hết giường bệnh và vật tư y tế, đẩy các bệnh viện ở Tokyo đến bờ vực sụp đổ. 

Covid-19 ập đến bệnh viện đa khoa Eiju - tòa nhà màu hồng ở trung tâm Tokyo, nơi ghi nhận 140 ca nhiễm nCoV hai tuần qua, gồm ít nhất 44 bác sĩ, y tá và nhân viên y tế. Tuần trước, bệnh viện buộc phải thông báo đóng cửa.

Hơn 60 bệnh nhân Covid-19 vẫn đang được điều trị bên trong. Một người vừa được chuyển sang bệnh viện khác đã lây nhiễm cho nhiều người, theo giới chức y tế quận Taito. 

Người đàn ông đọc thông báo dán ở lối vào của Bệnh viện Đa khoa Eiju ở Tokyo. Ảnh: Reuters.

Số ca nhiễm ở Nhật chỉ là một phần nhỏ so với hai nước láng giềng Trung Quốc và Hàn Quốc. Tuy nhiên, kịch bản tương tự ở Eiju đang diễn ra khắp Tokyo, khi nhiều y bác sĩ cho biết hệ thống y tế của thành phố đang thiếu trang thiết bị và nhân lực trong bối cảnh số ca nhiễm tăng nhanh. 

"Chúng tôi có thể dọn toàn bộ phòng bệnh để phục vụ bệnh nhân nCoV, nhưng điều đó nghĩa là những bệnh nhân khác phải chuyển đi. Nếu không làm thế, virus sẽ lây lan khắp bệnh viện khiến hệ thống y tế sụp đổ", một bác sĩ chuyên khoa truyền nhiễm tại một bệnh viện lớn ở Tokyo nói.

Dữ liệu thống kê phản ánh thực trạng này. Chính quyền Tokyo cho hay, tính đến 5/4, thủ đô đã có 951 bệnh nhân Covid-19 nhập viện, trong khi chỉ có 1.000 giường bệnh.

Ngay cả khi Nhật tăng cường đóng cửa biên giới và thực hiện biện pháp phòng ngừa, tình trạng lây nhiễm vẫn xuất hiện hàng loạt ở nhiều địa phương. Các chuyên gia cho rằng đây là hậu quả của việc thiếu xét nghiệm. Trong giai đoạn đầu của dịch, Nhật Bản còn cân nhắc có nên hoãn Thế Vận hội Mùa hè hay không, cuối cùng mới đưa ra quyết định dừng tổ chức vào cuối tháng 3.

Nhân viên y tế trước lối vào của bệnh viện đa khoa Eiju.  

Từ giữa tháng 1, Nhật Bản đã xét nghiệm 39.446 người, trong khi Anh xét nghiệm 173.784 người, còn Hàn Quốc là 443.273 người, theo dữ liệu của Đại học Oxford. 

Các nhà chức trách đã cố gắng xét nghiệm và truy lùng người bệnh theo cách tránh làm quá tải hệ thống bệnh viện Nhật Bản, theo Hitoshi Oshitani - chuyên gia bệnh truyền nhiễm làm việc trong hội đồng tư vấn chính sách Covid-19 của chính phủ.

Dù vậy, tổng số ca dương tính trên toàn quốc đã tăng gần gấp đôi trong 7 ngày qua, lên 3.654 trường hợp. Tokyo hiện là tâm dịch lớn nhất, ghi nhận hơn 1.000 ca, được cảnh báo có nguy cơ trở thành "New York thứ hai".

Các quan chức cho biết, một số bệnh nhân đã cho kết quả dương tính phải chờ một thời gian ngắn ở nhà hoặc ở khu vực ngoại trú của bệnh viện tới khi có giường.

Thống đốc Tokyo Koike hôm 4/4 cho hay để giảm bớt gánh nặng lên nhân viên y tế, thành phố sẽ chuyển bớt những người có triệu chứng nhẹ sang khách sạn và những cơ sở lưu trú khác vào 7/4.

Hiroshi Nishiura - Giáo sư đại học Hokkaido, thành viên hội đồng tư vấn - cho biết giống như Eiju, nhiều bệnh viện ở Tokyo không có khoa truyền nhiễm. Điều đó có nghĩa, bệnh nhân Covid-19 phải nằm điều trị cùng người mắc bệnh khác, làm tăng nguy cơ lây nhiễm virus. "Chúng ta đã không thể ngăn lây nhiễm từ lúc đầu", Nishiura nói.

Phát ngôn viên của bệnh viện từ chối bình luận.

Ngày 3/4, một bệnh viện khác ở Tokyo thông báo có 3 y tá và một bác sĩ nhiễm nCoV khi điều trị cho bệnh nhân. Hôm sau, lần đầu tiên số ca nhiễm mới ở Tokyo ghi nhận con số 100, còn ngày 5/4 là 145.

Đại diện chính quyền Tokyo ngày 6/4 khẳng định "hệ thống y tế vẫn an toàn", nhấn mạnh Tokyo đang kêu gọi công dân hạn chế ra ngoài nếu không cần thiết.

Tokyo - thành phố gần 14 triệu dân - có nguy cơ lây nhiễm rất lớn. Nhật Bản cũng là một trong những quốc gia có nhiều người cao tuổi nhất thế giới, chiếm gần 1/3 dân số, tương đương 36 triệu người từ 65 tuổi trở lên.

Theo Bộ Y tế Nhật Bản, toàn quốc có 1,5 triệu giường bệnh nhưng số phòng áp lực âm dành cho bệnh truyền nhiễm, bao gồm bệnh lao, giảm còn 1.882 giường, trong đó Tokyo chỉ có 145 giường. Dù không phải người bệnh Covid-19 nào cũng cần phòng áp lực âm, nhưng họ vẫn cần cách ly với những bệnh nhân khác.  

Những ngày gần đây, giới chức Tokyo đã xoay xở để đảm bảo 4.000 giường cho bệnh nhân Covid-19, yêu cầu các bệnh viện chuyển đổi giường bệnh thông thường, thậm chí cung cấp tài chính, theo một quan chức giấu tên của thành phố.

Satoshi Kamayachi, thành viên ban điều hành Hiệp hội Y khoa Nhật Bản cho biết: "Tokyo không đủ giường bệnh, vì vậy hệ thống y tế sụp đổ là điều có thể lường trước. Số lượng bệnh nhân đang tăng rõ rệt, tình hình đang trở nên cấp bách hơn".

Một nhân viên y tế của bệnh viện đa khoa Eiju ở Tokyo. 

Trước đó, Nhật Bản hứng chỉ trích về cách xử lý các bệnh nhân trên du thuyền Diamond Princess. Dẫu vậy chính quyền cũng không làm gì để tăng cường xét nghiệm và chuẩn bị sẵn sàng, theo một số nhà phê bình.

Akihiro Suzuki - thành viên hội đồng lập pháp Tokyo, từng viết thư gửi Koike vào  31/1 - yêu cầu thành lập hệ thống tư vấn và phản ứng y khoa để đối phó Covid-19. "Họ phản hồi rất chậm, thậm chí đến bây giờ vẫn chậm", ông nói. Suzuki đã gửi thêm 10 thư yêu cầu bao gồm tăng cường hàng loạt biện pháp như mua thêm máy thở tới làm rõ hơn chính sách của Tokyo trong điều trị bệnh nhân nguy kịch.

Một đại diện của chính quyền Tokyo cho biết thành phố đã "lên các phương án cụ thể" từ ngày 23/3 để đề phòng số ca bệnh tăng lên, bao gồm đảm bảo nhiều giường bệnh hơn.

Một nửa số y tá làm việc tại các bệnh viện lớn nhỏ ở Tokyo cho biết được yêu cầu tái sử dụng khẩu trang. Một số bác sĩ cho biết họ lo ngại không đủ nhân lực đối phó tình hình nếu số ca bệnh tăng đột biến. Một số người cho hay không được phép thảo luận về năng lực của bệnh viện với truyền thông.

Nhiều y tá bày tỏ không chắc bệnh viện có đủ thiết bị bảo hộ cá nhân tiên tiến như khẩu trang N95 và quần áo bảo hộ hay không. "Hôm trước tôi xem tin tức, thấy một y tá ở New York mặc đồ bảo hộ làm từ túi rác đã qua đời và tự hỏi đó phải chăng là tương lai của mình?", nữ y tá trong độ tuổi 30 giấu tên nói.

Kasumi Matsuda - người làm y tá 13 năm và làm việc trong Liên đoàn Nhân viên Y tế Nhật Bản - cho biết nhiều người trong số 170.000 thành viên của liên đoàn đã báo cáo tình trạng thiếu thiết bị bảo hộ. "Tôi cho rằng hệ thống đang bắt đầu sụp đổ", bà nói.

Khi số ca nhiễm tăng lên ở Tokyo, Hiệp hội Y khoa Nhật Bản và Thống đốc Koike đã yêu cầu chính quyền trung ương nhanh chóng tuyên bố tình trạng khẩn cấp để giảm tỷ lệ lây nhiễm.

Tuyên bố này sẽ trao quyền cho các thống đốc đóng cửa những nơi công cộng cũng như bêu tên những công ty từ chối yêu cầu của chính quyền, dù không thể buộc họ đóng cửa. Thủ tướng Shinzo Abe đang chuẩn bị tuyên bố tình trạng khẩn cấp trong tuần này, sau nhiều ngày trì hoãn vì cho rằng còn quá sớm.

Ngày 3/4, một tổ chức phi lợi nhuận cho biết sẽ xây một bệnh viện dã chiến quy mô 1.200 giường vào cuối tháng 4 tại một khu mua sắm ở Tokyo. Giường sẽ được đặt trong lều dựng trong bãi đỗ xe một bảo tàng khoa học hàng hải.

Huyền Anh (Theo Reuters)