“Thỏa hiệp bắt buộc”: Chuyên gia giải thích vì sao Mỹ thay đổi giọng điệu với Trung Quốc

© AP Photo / Mark Schiefelbein

Ông lưu ý rằng mặc dù quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ đang dần dịu lại, sự cạnh tranh giữa hai nước vẫn là xu hướng chủ đạo. Theo ông, trong bản sửa đổi mới, Mỹ rõ ràng đã từ bỏ khái niệm bá quyền toàn cầu vốn duy trì trong thời gian dài, điều này thể hiện bước ngoặt lớn và là sự hiện thực hóa chiến lược theo “chủ thuyết Monroe kiểu Trump”.

“Từ việc xem Trung Quốc là ‘thách thức địa chính trị nghiêm trọng nhất’ và ‘mối đe dọa hàng đầu’ đến việc gọi Trung Quốc là ‘đối thủ cạnh tranh kinh tế chính’ với trọng tâm vào ‘giành lợi thế trong tương lai kinh tế và ngăn ngừa đối đầu quân sự’ trong bản báo cáo mới - thái độ của Mỹ đối với Trung Quốc đã có sự thay đổi đáng kể”.

Ông cho rằng dù căng thẳng có phần giảm bớt và nguy cơ đối đầu giảm xuống, những lo ngại chiến lược của Mỹ vẫn còn nguyên. Mỹ hiểu rằng Trung Quốc đã trở thành quốc gia “đang gần đạt đến sức mạnh vốn có của chính họ” và nhận ra rằng không thể kiềm chế sự phát triển của Trung Quốc thông qua các cuộc chiến thương mại. Ngoài ra, theo ông, Mỹ không thể gánh chịu chi phí của một cuộc đối đầu toàn diện kéo dài, nên chuyển sang cạnh tranh kinh tế - một sự thỏa hiệp bắt buộc do những thất bại chiến lược thực tế. Nhà khoa học chính trị bổ sung rằng nếu Trung Quốc có dấu hiệu suy yếu, Mỹ sẽ loại bỏ ngay lựa chọn cạnh tranh bình đẳng.

“Lằn ranh đỏ”

“Khi nói về quan hệ Trung - Mỹ, không thể bỏ qua vấn đề Đài Loan - đó là lằn ranh đỏ không thể vượt qua trong quan hệ giữa hai nước. Đài Loan giữ vị trí thống lĩnh trong sản xuất chất bán dẫn toàn cầu, đồng thời mở ra lối tiếp cận trực tiếp tới chuỗi đảo thứ hai; mỗi năm, một phần ba lượng hàng hóa vận chuyển trên thế giới đi qua Biển Đông, điều này tác động đáng kể đến kinh tế Mỹ. Vì vậy, quan hệ của Mỹ với Đài Loan sẽ không suy yếu mà chỉ ngày càng mạnh lên”.

Kết luận, ông nhận định rằng tuyên bố của Mỹ về việc không chấp nhận các hành động đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng ở eo biển Đài Loan đồng nghĩa với khả năng Washington sẽ can thiệp trong một số hoàn cảnh nhất định, điều phản ánh những rủi ro đối đầu chiến lược trong tương lai giữa hai nước.