Mỹ-Trung nhất trí lập kênh liên lạc quân sự trực tiếp, giảm nguy cơ xung đột

Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

(Ảnh: Reuters/TTXVN)

Theo Reuters, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth ngày 1/11 cho biết Washington và Bắc Kinh đã nhất trí thiết lập các kênh liên lạc quân sự trực tiếp nhằm giảm thiểu nguy cơ xung đột và xử lý các vấn đề có thể phát sinh trong tương lai, sau cuộc gặp giữa ông và người đồng cấp Trung Quốc Đổng Quân tại Malaysia.

Trên mạng xã hội X, ông Hegseth chia sẻ rằng sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc, “tôi cũng đã có cuộc gặp rất tích cực với người đồng cấp của mình, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, Đô đốc Đổng Quân, tại Malaysia”.

Theo ông Hegseth, quan chức hai nước sẽ tiếp tục tổ chức các cuộc họp để thảo luận chi tiết việc thiết lập các kênh liên lạc quân sự này.

Trước đó, cuộc gặp trực tiếp đầu tiên sau 6 năm giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á- Thái Bình Dương (APEC) tại Hàn Quốc đã ghi nhận những tín hiệu tích cực, báo hiệu một “khoảng lặng” sau nhiều tháng căng thẳng thương mại.

Kết quả đối thoại được xem là bước hòa hoãn tạm thời, mở đường cho việc khôi phục đối thoại thực chất và tìm kiếm một khuôn khổ hợp tác ổn định hơn trong thời gian tới.

Phát biểu sau cuộc gặp ngày 30/10, Tổng thống Trump cho biết ông đã đồng ý giảm 10% thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, đưa tổng mức thuế của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc xuống còn khoảng 47%. Ngoài ra, Washington sẽ giảm thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng liên quan đến fentanyl xuống còn 10%.

Đổi lại, Trung Quốc cam kết nối lại nhập khẩu đậu tương từ Mỹ, duy trì nguồn cung đất hiếm trong 1 năm (có thể gia hạn), đồng thời tăng cường trấn áp hoạt động buôn bán fentanyl trái phép.

Thỏa thuận này được coi là sự cụ thể hóa kết quả đàm phán giữa hai bên tại Malaysia hôm 26/10. Tuy nhiên, Tổng thống Trump không đề cập đến vấn đề TikTok hay chip trí tuệ nhân tạo Blackwell của hãng Nvidia - những chủ đề nhạy cảm vẫn còn nhiều khác biệt.

Theo giới quan sát, cuộc gặp lần này giúp hạ nhiệt tạm thời quan hệ song phương vốn căng thẳng trong suốt nhiều tháng qua. Ông Gabriel Wildau, Giám đốc điều hành công ty tư vấn Teneo, nhận định đây là “một khoảng lặng tạm thời trong cạnh tranh Mỹ-Trung,” tạo không gian chính trị cho hai bên tiếp tục đối thoại mà không phải nhượng bộ ngay lập tức.

Các chuyên gia cho rằng việc Washington và Bắc Kinh cùng chủ động hạ giọng xuất phát từ những tính toán chính trị và kinh tế riêng.

Với Mỹ, ông chủ thứ 47 của Nhà Trắng cần một “thành tựu ngoại giao” nhằm trấn an thị trường và cử tri trong nước, nhất là trong bối cảnh chính sách thuế quan gây tranh cãi đã tác động tới nền kinh tế Mỹ.

Trong khi đó, Trung Quốc cần giảm thiểu tác động tiêu cực đến chuỗi cung ứng, xuất khẩu và dòng vốn đầu tư, khi nền kinh tế trong nước đang đối mặt với tăng trưởng chậm lại, giảm phát kéo dài, thất nghiệp thanh niên cao và khủng hoảng bất động sản.

Cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc dù chưa thể tạo bước ngoặt, vẫn được xem là “điểm dừng chiến thuật” cần thiết để hai bên quản lý khác biệt, duy trì đối thoại và tìm kiếm nền tảng ổn định hơn cho quan hệ song phương trong kỷ nguyên cạnh tranh toàn cầu mới.