Mỹ đồng ý về nguyên tắc gia hạn New START với Nga

Ngày 13/10, Mỹ thông báo đã đạt được một "thỏa thuận về nguyên tắc" với Nga về việc gia hạn Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START), mà Moskva gọi là START-3.

Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ phụ trách vấn đề kiểm soát vũ khí Marshall Billingslea phát biểu trong cuộc họp báo tại Vienna, Áo, ngày 23/6/2020. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN thường trú tại Mỹ, phát biểu tại Heritage Foundation, nhà đàm phán Mỹ Marshall Billingslea khẳng định Mỹ sẵn sàng gia hạn hiệp ước New START trong một khoảng thời gian với điều kiện Nga đồng ý hạn chế và đóng băng kho vũ khí của mình. Ngoài ra, ông Billingslea cũng bày tỏ tin tưởng sẽ đạt được một thỏa thuận về nguyên tắc ở cấp cao nhất giữa hai chính phủ.

Theo thỏa thuận được ký năm 2010 này, Mỹ và Nga mỗi nước chỉ có thể triển khai 700 tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM), tên lửa đạn đạo trên tàu ngầm (SLBM), và máy bay ném bom tầm xa mang bom hạt nhân; không quá 1.550 đầu đạn hạt nhân tầm xa; và không quá 800 bệ phóng ICBM, SLBM, máy bay ném bom có thể mang bom hạt nhân được triển khai hoặc chưa được triển khai.

Giới chuyên gia nhận định hiệp ước New START là một thành công trong tiến trình giải giáp vũ khí hạt nhân, bởi ở giai đoạn đỉnh điểm của Chiến tranh Lạnh, Nga và Mỹ mỗi nước sở hữu hơn 10.000 phương tiện có thể mang bom hạt nhân tấn công bên kia.

Hiệp ước New START sẽ hết hiệu lực vào tháng 2/2021 và có thể gia hạn 5 năm nếu hai bên đồng ý. Trước đó, phía Mỹ nhiều lần khẳng định sẵn sàng gia hạn hiệp ước New START với Nga dù trong ngắn hạn, nhưng với một số điều kiện đi kèm. Cụ thể, Mỹ muốn đảm bảo một chế độ kiểm chứng hiệu quả được thực hiện để khôi phục lòng tin rằng các bên tham gia sẽ tuân thủ các cam kết theo thỏa thuận trong tương lai.

Trước đó, Mỹ đã rút khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF), một thỏa thuận kiểm soát vũ khí khác giữa Washington và Moskva, với cáo buộc Nga "sản xuất và đưa ra thực địa năng lực tấn công bị cấm trong INF", chẳng hạn như tên lửa hành trình SSC-8 được cho là có tầm bắn chạm tới Tây Âu. Về phần mình, Nga cáo buộc Mỹ "phạm sai lầm nghiêm trọng" khi quay lưng lại với INF và chỉ trích "chiến dịch tuyên truyền của" Washington nhằm đổ hết lỗi cho Moskva về sự sụp đổ của INF.

Đặng Huyền