Khu trục hạm Nga lần đầu phóng Kalibr trên Biển Nhật Bản

Bộ Quốc phòng Nga vừa công bố đoạn video ghi lại hình ảnh khu trục hạm Nguyên soái Shaposhnikov lần đầu phóng tên lửa Kalibr sau quá trình nâng cấp.

Vụ phóng Kalibr được tàu Nguyên soái Shaposhnikov thuộc Hạm đội Thái Bình Dương Nga thực hiện trên vùng Biển Nhật Bản. "Vào thời điểm được chỉ định, tên lửa đã đánh trúng mục tiêu giả định ven biển cách đó hơn 1.000km", thông báo của Bộ Quốc phòng Nga cho biết.

Trước đó, phát ngôn viên Hạm đội Thái Bình Dương Nga, Nikolai Voskresensky cho biết, tàu Nguyên soái Shaposhnikov đang tiến hành các cuộc thử nghiệm bắn pháo diệt mục tiêu giả định trên không và trên biển ở Vịnh Peter Đại đế.

Chiến hạm Nguyên soái Shaposhnikov phóng Kalibr trên Biển Nhật Bản.

Mặc dù vậy thời điểm cụ thể thực hiện cuộc diễn tập không được Nga tiết lộ. Đánh giá về cuộc thử nghiệm của tàu Shaposhnikov với tên lửa Kalibr, tạp chí National Interest của Mỹ cho rằng, con tàu này được "trang bị tận răng" và tương đương với chiến hạm Aegis của Mỹ.

Con tàu thuộc Dự án 1155, mã số Fregat, đã được đưa vào trang bị cho Hải quân Liên Xô trong những năm 80. Những tàu này được chia đôi cho các Hạm đội Biển Bắc và Hạm đội Thái Bình Dương.

Đến thời điểm hiện tại, 8 tàu vẫn đang phục vụ trong Hải quân Nga. Đồng thời, đã triển khai dự án hiện đại hóa lần lượt những tàu này để nâng cấp chúng lên lớp khu trục hạm.

Tàu Nguyên soái Shaposhnikov được biên chế cho Hạm đội Thái Bình Dương ngày 30/12/1985. Bắt đầu tham gia các hoạt động tác chiến năm 1988 tại Vịnh Ba Tư, - tàu này đã hộ tống 41 tàu trong 19 đoàn vận tải trong thời gian 7 tháng. Năm 1990, nó tham gia chiến dịch sơ tán công dân Liên Xô khỏi Ethiopia.

Vào cuối năm 1990, tàu Nguyên soái Shaposhnikov thực hiện nhiệm vụ trinh sát và theo dõi các lực lượng đa quốc gia tham gia Chiến dịch "Bão táp sa mạc" trên Vịnh Ba Tư.

Tàu đã 3 lần tham gia tuần tra chống cướp biển trên Ấn Độ Dương. Giải phóng tàu chở dầu "Trường Đại học tổng hợp Matxcova" Nga khỏi tay bọn cướp biển Somalia. Gương cờ Hải quân Nga ở các cảng Châu Á và Châu Phi ....

Vào cuối năm 1990, tàu Nguyên soái Shaposhnikov thực hiện nhiệm vụ trinh sát và theo dõi các lực lượng đa quốc gia tham gia Chiến dịch "Bão táp sa mạc" trên Vịnh Ba Tư.

Tàu đã 3 lần tham gia tuần tra chống cướp biển trên Ấn Độ Dương. Giải phóng tàu chở dầu "Trường Đại học tổng hợp Matxcova" Nga khỏi tay bọn cướp biển Somalia. Gương cờ Hải quân Nga ở các cảng Châu Á và Châu Phi ....

Năm 2016, tàu Nguyên soái Shaposhnhiov được đưa đi sửa chữa và hiện đại hóa tại Nhà máy Dalzavod thành phố Vladivostok. Ngày 10/7/2020, sau khi hoàn thành hiện đại hóa, Nguyên soái Shaposhnikov ra khơi thực hiện các thử nghiệm trên Biển Nhật Bản. Con tàu trở lại hàng ngũ Hải quân Nga hồi cuối năm 2020.

Nhưng nó không còn là tàu chống ngầm cỡ lớn nữa, mà đã là một khu trục hạm trang bị vũ khí tên lửa có điều khiển. Hiện nó đã có 8 bệ phóng tên lửa chống hạm Uran với 8 quả tên lửa Kh-35 trong các container vận chuyển- phóng.

Để thực hiện các cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu trên mặt đất, có 16 quả tên lửa Kalibr đặt trong các bệ phóng đa năng. Ngoài ra, những bệ phóng đa năng này còn có thể được sử dụng để phóng tên lửa có cánh (hành trình) siêu âm Oniks và cả tên lửa hành trình siêu thanh Zircon.

Tổ hợp pháo được thay thế bằng một phiên bản tổ hợp pháo tàng hình nhưng vẫn cùng cỡ nòng 100mm. Các phương tiện phòng không cơ bản vẫn như cũ. Tuy nhiên, có thêm một tổ hợp tác chiến điện tử.

Lắp đặt các tổ hợp điện tử hiện đại hơn - radar, thông tin liên lạc, dẫn đường, điều khiển vũ khí. Tàu vẫn giữ lại 2 máy bay lên thẳng chống ngầm. Tất cả những gì vừa liệt kê đều tuyệt vời, đều làm tăng khả năng tác chiến đấu của tàu.

Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, nếu đem tàu Nguyên soái Shaposhnhikov ra so sánh với khu trục hạm Aegis lớp Arleigh Burke của Mỹ như tạp chí National Interest thì đây rõ ràng là sự khập khiễng.

Hai con tàu này có lượng giãn nước và kích thước hình học xấp xỉ nhau. Và số lượng thành viên thủy thủ đoàn cũng không khác nhau nhiều lắm, tàu Nguyên soái Shaposhnhikov là 275 và của tàu Mỹ là 337.

Và tốc độ cũng không khác nhau nhiều. Cả cự ly hoạt động cũng vậy. Nhưng điều đầu tiên đập vào mắt chúng ta- sự khác biệt quá lớn về các phương tiện vũ khí phòng không.

Trên khu trục hạm Nga có 64 quả tên lửa có điều khiển của tổ hợp tầm ngắn với cự ly đánh chặn 12km, độ cao không quá 6km. Tốc độ tối đa của mục tiêu bị đánh chặn khoảng Mach 2. Trong khi đó, tàu Mỹ mang theo 24 quả tên lửa RIM-7 dùng để đánh chặn  các mục tiêu ở khu vực gần.

Thế nhưng người Mỹ còn có 74 quả tên lửa SM-3, những phiên bản mới của dòng tên lửa này có độ cao bắn lên tới 500 km và tầm bắn lên đến 700km. Các tên lửa và hệ thống dẫn đường động cho phép chúng đánh chặn được cả tên lửa đạn đạo tầm trung.

Ưu điểm rất lớn của hệ thống phòng không Hải quân Mỹ là hệ thống Aegis thực hiện chức năng phòng thủ tập thể, có nghĩa là các tàu của một cụm tàu, lấy ví dụ, một cụm tàu tấn công chẳng hạn, sẽ phân phối các mục tiêu với nhau và cùng tấn công những mục tiêu đó.

Số lượng tên lửa cũng không thể đem ra so sánh. Nói chính xác thì số lượng tên lửa chống hạm Harpoon trên tàu Mỹ tương đương với số lượng tên lửa chống hạm Kh-35 trên tàu Nga. Chỉ khó hiểu một tại sao người Mỹ đến giờ vẫn giữ lại Harpoon vì chúng đã lạc hậu từ lâu.

Để đối trọng với 16 quả Kalibr, hay Oniks, hoặc Zircon sắp có của Nga, trên tàu Mỹ có tới 56 quả Tomahawk. Nhiều hơn gần gấp bốn lần. Chính vì vậy, việc so sánh sức mạnh giữa tàu Nguyên soái Shaposhnikov với khu trục hạm Aegis Mỹ của tạp chí National Interest được xem là không hợp lý.

Ngọc Hòa