Gia đình ông Nguyễn Bắc Son nộp lại 3 triệu USD

Trước khi tòa tuyên án, gia đình ông Nguyễn Bắc Son đã nộp lại số tiền mà cựu bộ trưởng đã nhận hối lộ. Liệu động thái này có giúp bị cáo thoát án tử hình?

Ngày 27/12, thẩm phán Trương Việt Toàn (thành viên HĐXX đại án MobiFone mua 95% cổ phần AVG) xác nhận gia đình cựu Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son đã nộp lại hơn 66 tỷ đồng (tương đương 3 triệu USD) đã nhận từ Phạm Nhật Vũ.

"Chúng tôi sẽ xem xét, đánh giá tình tiết này theo đúng quy định của pháp luật”, thẩm phán Toàn cho biết.

Trước khi HĐXX đưa ra phán quyết, các chuyên gia pháp lý đang có quan điểm khác nhau về việc ông Son có thoát án tử như VKSND Hà Nội đề nghị khi nộp lại 3 triệu USD.

Căn cứ văn bản hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, luật sư Đỗ Trần Mai Anh, nguyên kiểm sát viên VKSND Hà Nội, cho rằng bị cáo sẽ được xem xét giảm nhẹ khi bồi thường khắc phục hậu quả từ 3/4 số tiền đã nhận. Như trường hợp Lê Nam Trà (cựu Chủ tịch HĐTV MobiFone), sau khi nhận hối lộ 2,5 triệu USD đã chủ động khai báo và phối hợp gia đình nộp lại toàn bộ số tiền nên chỉ bị đề nghị 16-17 năm tù.

"Trong các vụ án về kinh tế, yếu tố khắc phục hậu quả vô cùng quan trọng để tòa án và viện kiểm sát xem xét mức hình phạt", luật sư nhận định và tin rằng ông Son sẽ được khoan hồng

Còn luật sư Trương Thị Minh Thơ, nguyên Thẩm phán TAND Tối cao, lại cho rằng việc nộp lại 3 triệu USD không phải “tự nguyện khắc phục hậu quả”. Bà Thơ nói số tiền ông Son nộp lại là vật chứng của việc phạm tội nhận hối lộ. Còn hậu quả trong vụ án này liên quan hành vi vi phạm các quy định về quản lý đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng và đã được Phạm Nhật Vũ khắc phục.

Nữ luật sư cho rằng việc nộp lại tiền nhận hối lộ không được coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015. Ông Son tự nguyện giao nộp lại số tiền trên được xem xét, áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự.

Ông Nguyễn Bắc Son là bị cáo duy nhất bị đề nghị tử hình. Ảnh: Hoàng Lam.

Cùng nhìn nhận vụ án, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư Hà Nội) nói trong các vụ án đặc biệt nghiêm trọng, gây hậu quả lớn cho Nhà nước, việc bị cáo khắc phục hậu quả chưa chắc làm thay đổi hình phạt nghiêm khắc.

Điều 40 Bộ luật Hình sự 2015 quy định khi bản án có hiệu lực, người phạm các tội danh về tham nhũng (trong đó có tội nhận hối lộ) tự nguyện khắc phục 3/4 hậu quả trở lên đồng thời tích cực giúp đỡ cơ quan chức năng trong việc đấu tranh phòng và chống tội phạm thì án tử hình sẽ chuyển sang án tù chung thân.

Theo ông Cường, việc chuyển hình phạt chỉ áp dụng đối với giai đoạn thi hành án và phải có 2 điều kiện trên. Trong đó, bồi thường, khắc phục hậu quả là điều kiện cần. Ngoài ra phải có điều kiện đủ là lập công chuộc tội, tích cực giúp đỡ cơ quan chức năng. Luật sư nhận định nếu chỉ khắc phục hậu quả thì chưa đủ căn cứ để áp dụng Điều 40.

Hoàng Loan - Hoài Thanh