Lễ hội Maslenitsa rộng mở ở nước Nga

Nét truyền thống chủ đạo của lễ Maslenitsa là trộn bột rán blinny - bánh xèo Nga nổi danh – có hình tròn vành vạnh và màu sắc tươi tắn như Mặt trời. Với món bánh xèo, ở xứ Nga cổ xưa các nông phu cố gắng cầu khẩn vị thần ánh sáng để vầng dương sưởi ấm mặt đất đóng băng suốt cả mùa đông và giúp cho nhân gian có vụ mùa bội thu.

Mỗi ngày trong tuần lễ Maslenitsa đều có tên gọi và tập tục riêng. Ngày đầu tiên của Maslenitsa – thứ Hai trong tuần - được gọi là "Găp gỡ". Các cô gái các chàng trai bện hình nộm bằng rơm dưới dạng một người phụ nữ - Thần mùa đông Maslenitsa – và rước đi quanh làng. Dân chúng đón lễ Maslenitsa bắt đầu bằng chuyến thăm người thân. Cũng trong ngày đầu tiên của Maslenitsa người ta đắp những quả đồi công cộng, dựng cây đu, bày bàn với những món ăn ngọt.

Ngày thứ Ba trong tuần Maslenitsa có tên là “Vui chơi”. Từ sáng sớm, các cô gái đã được mời đi trượt tuyết từ trên đồi xuống bằng xe trượt sanki, ăn bánh xèo, xếp hàng lên đu quay, cưỡi ngựa dạo chơi trên đồng tuyết, cánh trai tráng xắn tuyết rắn đắp thành lũy.

Ngày thứ Tư được gọi là “Thưởng thức đồ ngọt”. Trong ngày này, mọi người tha hồ nếm các loại bánh ngọt và các món ăn béo ngậy khác nhau. Bánh xèo làm từ bột mì, yến mạch, bột kiều mạch, nhào với nước ngọt và bột lên men nở phồng. Với bơ và váng sữa smetana, cá và bắp cải, thịt và táo…bất cứ loại nhân nào cũng hợp cho bánh xèo Nga.

Trong ngày này, mẹ vợ mời chàng rể đến ăn bánh xèo, và để cho vui chàng rể còn kéo thêm cả đông đảo họ hàng nhà mình cùng tới.

Ngày thứ tư của Maslenitsa là “Thứ Năm rộng mở”. Trong ngày này mọi người dạo chơi từ sáng đến chiều, khiêu vũ, nắm tay nhau múa vòng và hát những khúc đồng dao vui nhộn. Những đôi vợ chồng mới cưới được xếp ngồi cùng trên xe trượt và phi xuống như bay từ dốc núi, lại phải hôn nhau trong tiếng reo hò cổ vũ của mọi người. Trong ngày hôm đó cũng có cả trò thi đấm. Theo qui định, các võ sĩ không được giấu vật gì nặng trong chiếc găng tay, cấm ra đòn đánh dưới thắt lưng hay là phía sau đầu. Tóm lại, trong bất cứ chiến trận kiểu nào người lính Nga cũng cần nhớ đến thượng tôn danh dự và giữ bình tĩnh trước mọi tình huống.

Ngày thứ năm của lễ Maslenitsa là Buổi chiều vui của mẹ vợ. Trong ngày này đến phiên các chàng rể mời mẹ vợ tới nhà nếm bánh xèo. Theo tục lệ cổ, con rể nhất thiết phải thân chinh mời mẹ vợ từ chiều hôm trước, và sau đó phái các bạn bè ăn mặc diện đến rước nhạc mẫu tận nhà. Đám khách khứa hộ tống càng đông thì càng tỏ rõ sự tôn kính với mẹ vợ. Còn các cô gái thanh tân vào lúc giữa trưa sẽ đội liễn bánh trên đầu và đi lên đồi. Chàng trai được cô gái thầm yêu hối hả chén bánh xèo và cố đoán xem nàng có thành bà chủ tốt cho gia đình nhỏ của chàng ta hay chăng.

Ngày thứ sáu của kỳ Maslenitsa – “Ngày tụ họp của chị em chồng”. Trong ngày này nàng dâu trẻ mời gia đình mình đến nhà và cùng với mọi người mang quà tặng cho các chị em bên chồng. Buổi tối ngày hôm đó người ta đốt hình nộm Maslenitsa, tượng trưng cho lời chào chia tay mùa đông.

Ngày thứ bảy của Maslenitsa – là Chủ nhật tha thứ và tiễn biệt. Trong ngày này theo phong tục Nga cổ truyền tất cả trẻ già đều xí xóa cho nhau mọi lỗi lầm và bực dọc cũ, dù cố ý hay vô tình, để rồi bắt đầu mọi quan hệ trong sự hòa đồng thân ái.

Ngày kết thúc kỷ lễ Maslenitsa được tổ chức ở Nga rất tưng bừng. Tại các đô thị hay làng quê mọi người đều tụ tập từ sáng ở những quảng trường trung tâm. Lời ca tiếng hát và cuộc khiêu vũ tiếp tục cho đến tối muộn. Đám trai trẻ mời các cô gái rong chơi bằng xe trượt tuyết. Tha hồ ăn bánh xèo, uống trà và những thức uống nóng cùng với mật ong, và bánh sơn ca. Đó là tên gọi của loại bánh cuộn ngọt ngào có hình dáng trông giống như chim sơn ca. Bánh sơn ca nướng cũng là một truyền thống của lễ Maslenitsa, tượng trưng cho cuộc hồi hương sắp đến về lại xứ Nga của những loài chim di cư tạm bay đi trú đông ở vùng có khí hậu ấm hơn. Kể từ thời xa xưa, lễ hội luôn tươi sáng như vậy với nhiều trò vui và bàn tiệc ê hề thức ngon để cư dân tiễn đưa mùa đông và đón chào mùa xuân mới.

Nhiều nét trong truyền thống lễ hội Maslenitsa vẫn còn thịnh hành cho đến tận ngày nay. Suốt tuần các bà nội trợ bận rộn mà hả hê làm món bánh, và blinny nhất định có mặt cả trong thực đơn của các nhà hàng và quán cà phê. Ở các thành phố và thôn xóm đều tổ chức vui chơi đại chúng với nhiều bài hát, điệu múa, dạo chơi trên xe tam mã và trượt từ đồi băng. Mấy năm trước đây ở Nga, xuất hiện một nét truyền thống mới của Maslenitsa là thi lập kỷ lục với blinny. Tại một khu vực trong thời gian lễ hội dân gian người ta đã làm chiếc bánh xèo dài nhất - gần 7 mét, chiếc bánh khác dầy nhất - hơn 3 cm. Lễ hội Maslenitsa gây niềm kinh ngạc thú vị cho những vị khách bốn phương bởi cuộc vui đại chúng và thịnh tình hiếu khách của dân Nga. Du khách nước ngoài của các thành phố Nga rất thích tham gia vào mọi cuộc vui của kỳ Maslenitsa, hoan hỉ thưởng thức món bánh xèo Nga nổi tiếng và thậm chí tự mình dư phần vào khâu chuẩn bị món ăn ngon lành này. Người nước ngoài ở Nga ưa nhất là món bánh xèo cuộn cá hồi và phết trứng cá muối.

Người ta nói rằng chỉ riêng trong kỳ lễ hội Maslenitsa người Nga ăn nhiều bánh xèo hơn cả năm cộng lại. Truyền thống ăn thả cửa trong Maslenitsa thực ra có cội nguồn tôn giáo: ngay tiếp theo sau “Chủ nhật tha thứ”, các tín đồ Chính thống giáo sẽ bắt đầu Mùa Chay Lớn kéo dài bảy tuần lễ.