Làng Vũ Đại ngày ấy

“Làng Vũ Đại ngày ấy” là câu chuyện tổng hợp của 3 câu chuyện nổi tiếng về các nhân vật trong tác phẩm của Nam Cao: Chí Phèo, Lão Hạc và ông giáo Thứ. 

Chí Phèo là một đứa trẻ bị vứt bỏ trong lò gạch, lớn lên đi ở cho nhà Bá Kiến. Vì bà Ba bày trò lẳng lơ mà Chí Phèo bị Bá Kiến buộc tội phải đi tù. Trở về, Chí Phèo trở thành tên côn đồ khét tiếng làng Vũ Đại, ăn vạ khắp chốn và coi trời bằng vung. Càng mong muốn trả thù Bá Kiến, Chí Phèo càng đánh mất nhân tính, cho đến khi gặp Thị Nở - người đàn bà xấu ma chê quỷ hờn. Một tình yêu “độc nhất vô nhị” đã nảy sinh giữa hai con người kỳ dị này.

Lão Hạc là một ông lão nghèo khó, không miếng đất cắm dùi sau khi các con của ông lần lượt bỏ đi. Gia tài của ông chỉ có một con chó già nua mà ông gọi là Vàng. Cuộc đời của ông tiêu biểu cho nỗi thống khổ của người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng 8.

Ông giáo Thứ thuộc thành phần trí thức của xã hội. Đáng lẽ ra ông phải lấy làm vinh dự và tự hào. Nhưng cuộc đời của giáo Thứ cũng bần cùng và tẻ nhạt không kém gì Chí Phèo hay Lão Hạc... Giàu lý tưởng, hoài bão, nhưng tất cả mơ ước của ông giáo đều bị bóp nghẹt trong cái xã hội đày con người ta xuống tận cùng cuả nỗi thống khổ. Cuộc đời ông cứ chết dần chết mòn trong sự túng quẫn và u tối chung của cả làng Vũ Đại.

Nếu trong tác phẩm Nam Cao, ba nhân vật là ba con người riêng, ở ba thế giới riêng... Thì trong “Làng Vũ Đại ngày ấy”, họ có cùng một hoàn cảnh sống, một môi trường sống và có những mối liên hệ với nhau. Sự gắn kết giữa ba nhân vật này đã vẽ lên một bức tranh ảm đạo của làng Vũ Đại - một hiện thực đen tối của xã hội thời Pháp thuộc. Tiếng nói phê phán trong phim vì thế mạnh mẽ hơn và “chất” hơn.

Làng Vũ Đại ngày ấy... Có Chí Phèo hung hăng, Thị Nở nhấm nhẳng, có Bá Kiến độc ác, lão Hạc khổ sở, cùng cực, và cũng có giáo Thứ, một thanh niên sống có lý tưởng. Làng Vũ Đại như là một xã hội thu nhỏ với đủ các thành phần, tầng lớp nhân dân, phản ánh hiện thực đời sống vào những năm tháng chiến tranh.