Không còn “quan sát”, Việt Nam chính thức bước vào sân chơi quân sự lớn nhất châu Á

Trong bối cảnh châu Á - Thái Bình Dương đẩy mạnh hiện đại hóa quân đội và chuyển giao công nghệ quốc phòng, sự hiện diện của Việt Nam tại Triển lãm Hàng hải và Hàng không Quốc tế Langkawi 2025 (LIMA 2025) đặt ra nhiều câu hỏi về định hướng công nghiệp quốc phòng và vị thế địa chiến lược của Việt Nam trong giai đoạn mới.

Quân đội Nhân dân Việt Nam tại Quân trường Đồng Moskva đã tổ chức duyệt binh kỷ niệm 80 năm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại

Động thái chưa từng có

Sau nhiều năm giữ vai trò quan sát, Việt Nam chính thức hiện diện tại LIMA 2025 với đoàn đại biểu do Trung tướng Phạm Trường Sơn, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam, dẫn đầu.

Đây là một trong những triển lãm quốc phòng - hàng không lớn nhất châu Á, quy tụ hơn 500 tập đoàn quốc phòng từ 40 quốc gia, giới thiệu các công nghệ hàng đầu như UAV, radar AESA, mô phỏng thực tế ảo, chỉ huy kỹ thuật số và hệ thống giám sát không gian chiến thuật.
Trong khuôn khổ triển lãm, đoàn Việt Nam đã tham dự lễ khai mạc, tham quan các gian hàng, khu trưng bày trong nhà và ngoài trời của nhiều doanh nghiệp, tập đoàn quốc phòng hàng đầu thế giới. Đoàn cũng có các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc với đại diện Bộ Quốc phòng và doanh nghiệp các nước.

Sự kiện này là dấu mốc quan trọng, thể hiện bước đi chủ động của Việt Nam trong việc nâng cao vị thế địa chiến lược và thúc đẩy các hình thức hợp tác công nghiệp quốc phòng mới, vừa phù hợp với bối cảnh khu vực, vừa bám sát các nguyên tắc trong chính sách quốc phòng “bốn không”.

Mở rộng hợp tác linh hoạt và hiệu quả

Chính sách quốc phòng “bốn không” của Việt Nam gồm: Không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế. Chính sách này tạo nền tảng cho vị thế độc lập của Việt Nam trong khu vực.

“Việt Nam không cần thay đổi học thuyết, nhưng cần linh hoạt hơn để tận dụng cơ hội hợp tác công nghệ quân sự lưỡng dụng mà không bị hiểu nhầm là nghiêng về bất cứ bên nào”, chuyên gia quan hệ quốc tế Lê Minh trao đổi với Sputnik.

Trong bối cảnh hợp tác quốc phòng ngày càng yêu cầu tích hợp sâu dữ liệu, công nghệ và đào tạo, Việt Nam cần định hình lại các “ranh giới mềm” trong chính sách để mở rộng khả năng hợp tác mà không đánh mất nguyên tắc chiến lược.

Đặt LIMA vào bài toán dài hạn

 Sự tham gia của Việt Nam vào LIMA, nơi có sự hiện diện đồng thời của các cường quốc quân sự như Mỹ, Trung Quốc, Nga, Ấn Độ và EU, là phép thử chiến lược về khả năng duy trì thế cân bằng trong môi trường cạnh tranh ngày càng phức tạp.

“Hà Nội phải rất khéo léo giữ được vị thế ‘không chọn phe’ trong khi vẫn thúc đẩy chuyển giao công nghệ có kiểm soát, gắn với nhu cầu thực tiễn và năng lực nội tại”, một chuyên gia quân sự cho biết.

Việt Nam hoàn toàn có thể tận dụng LIMA 2025 để thiết lập chuỗi hợp tác kỹ thuật - đào tạo đa phương với các quốc gia thân thiện, mở rộng huấn luyện chung, chia sẻ dữ liệu và mô hình tổ chức công nghiệp quốc phòng lưỡng dụng.

Điều này không chỉ tạo thế tự chủ chiến lược mà còn góp phần phát triển bền vững ngành công nghiệp quốc phòng trong nước, nâng cao năng lực quản trị và kỹ thuật của lực lượng vũ trang.

Khẳng định vai trò trong cấu trúc an ninh khu vực

Việc Việt Nam tham dự LIMA 2025 không đồng nghĩa với thay đổi học thuyết “bốn không”, mà là bước đi khéo léo trong tiến trình hiện đại hóa quốc phòng có kiểm soát. Đây là dấu hiệu cho thấy Việt Nam đang tìm cách nâng tầm vị thế khu vực bằng cách phát triển công nghiệp quốc phòng theo hướng tự chủ, hội nhập và gắn với an ninh phi truyền thống.

Trong thời đại chiến tranh công nghệ cao và xung đột kết hợp nhiều hình thức, quốc phòng không còn là vấn đề riêng của lực lượng vũ trang, mà là bài toán tổng hợp của công nghệ, nhân lực và vị thế quốc gia. LIMA 2025 là bước đầu để Việt Nam bước vào “sân chơi lớn”, nhưng quan trọng hơn là cách Việt Nam khẳng định vai trò của mình trong cấu trúc an ninh khu vực Đông Nam Á.