Góc nhìn chuyên gia: Trang bị kỹ năng phòng tránh bạo lực học đường cho học sinh

Bạo lực học đường là một vấn đề đáng lo ngại trong cộng đồng học sinh thời gian gần đây, không chỉ gây ra tổn thương về thể chất mà còn để lại vết hằn tinh thần, ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống của các em.

Theo cô Nguyễn Thị Minh Thúy, nhà đồng sáng lập kiêm điều hành tổ chức giáo dục Nabu Education, để đối phó với vấn đề này, việc trang bị kỹ năng phòng tránh bạo lực cho học sinh là vô cùng cần thiết. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ những góc nhìn của cô Minh Thúy về cách thức bảo vệ bản thân và bạn bè khỏi những tác động tiêu cực từ bạo lực học đường.

1) Nhận diện và hiểu rõ các loại bạo lực học đường

Đầu tiên, cô Minh Thúy nhấn mạnh rằng, để có thể phòng tránh bạo lực, học sinh cần nhận diện rõ các hình thức bạo lực xung quanh mình. Bạo lực học đường không chỉ dừng lại ở những hành vi tấn công thể chất mà còn xuất hiện dưới nhiều hình thức khác, như bạo lực tinh thần, lời nói miệt thị, lan truyền tin đồn độc hại, hay thậm chí là quấy rối trên mạng xã hội. Đôi khi, chỉ một câu đùa quá đà, một bình luận mang tính chế giễu cũng có thể là khởi đầu của những tổn thương kéo dài.

Ví dụ, khi một bạn học bị cười cợt về ngoại hình trong lớp, điều đó không chỉ làm tổn thương lòng tự trọng của bạn mà còn có thể tạo ra một chuỗi các hành động khác, khiến người đó rơi vào tình trạng cô lập. Vì thế, nhận diện bạo lực không chỉ giúp các em hiểu rằng bạo lực có nhiều loại, mà còn giúp các em sớm có phản ứng thích hợp để ngăn chặn hoặc nhờ sự hỗ trợ từ người khác.

2) Xây dựng sự tự tin và kỹ năng giao tiếp

Một trong những cách quan trọng để bảo vệ bản thân khỏi bạo lực là phát triển sự tự tin và kỹ năng giao tiếp. Cô Minh Thúy cho biết, khi học sinh tự tin vào khả năng của mình, các em sẽ dễ dàng bày tỏ quan điểm và có xu hướng ít bị ảnh hưởng bởi áp lực xung quanh. Tuy nhiên, sự tự tin không tự nhiên mà có; nó được xây dựng qua những kỹ năng và thái độ sống tích cực, từ những việc đơn giản như duy trì ánh mắt khi nói chuyện, giữ bình tĩnh trong mọi tình huống, đến việc biết cách từ chối hoặc đứng lên bảo vệ quan điểm của mình.

Chẳng hạn, khi gặp phải lời chỉ trích hoặc trêu chọc từ người khác, một học sinh có kỹ năng giao tiếp tốt có thể bình tĩnh đáp lại thay vì phản ứng gay gắt, hoặc nhờ sự hỗ trợ từ người lớn nếu thấy tình hình không thể tự giải quyết. Nhờ vậy, các em có thể tránh được những cuộc xung đột không đáng có và hạn chế tối đa các tác động tiêu cực từ môi trường học đường.

3) Xây dựng tình bạn lành mạnh

Ngoài việc tự bảo vệ bản thân, học sinh cũng cần học cách xây dựng tình bạn lành mạnh, nơi mỗi người có thể dựa vào nhau trong những thời điểm khó khăn. Cô Minh Thúy chia sẻ rằng, một nhóm bạn đoàn kết không chỉ là chỗ dựa tinh thần mà còn là lớp bảo vệ vô hình giúp học sinh tránh xa các hành vi bạo lực. Khi các em cùng hỗ trợ lẫn nhau, sự đoàn kết này không chỉ tăng cường sự an toàn mà còn tạo động lực lớn cho từng cá nhân để vượt qua mọi khó khăn.

Ví dụ, khi một bạn trong nhóm gặp khó khăn vì bị bắt nạt, các thành viên khác có thể cùng nhau đứng lên, tạo thành một vòng tròn bảo vệ giúp bạn đó tránh khỏi sự cô lập hoặc những lời nói xấu. Tình bạn lành mạnh không chỉ mang đến niềm vui mà còn là vũ khí hiệu quả chống lại bạo lực.

4) Tìm kiếm sự hỗ trợ từ người lớn và tổ chức chuyên môn

Cuối cùng, cô Minh Thúy nhấn mạnh rằng, khi cảm thấy nguy hiểm hoặc bị đe dọa, học sinh không nên ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ từ người lớn như thầy cô, phụ huynh, hoặc từ các tổ chức chuyên môn. Có rất nhiều trường hợp, học sinh cảm thấy áp lực phải tự đối mặt, nhưng việc kêu gọi sự hỗ trợ không phải là yếu đuối mà là biểu hiện của sự tự nhận thức và quyết tâm bảo vệ bản thân. “Sự can thiệp kịp thời từ người lớn sẽ giúp các em thoát khỏi tình trạng bị bắt nạt và tìm lại niềm vui trong học tập,” cô Thúy chia sẻ.

Phòng tránh bạo lực học đường là một quá trình dài và đòi hỏi sự chung tay của không chỉ học sinh mà còn cả gia đình, nhà trường, và xã hội. Qua việc nhận diện bạo lực, xây dựng tự tin, duy trì tình bạn lành mạnh, và tìm đến sự hỗ trợ khi cần thiết, mỗi em học sinh sẽ được trang bị tốt hơn để đối phó với các tình huống xung quanh.

Nabu Education, dưới sự dẫn dắt của cô Nguyễn Thị Minh Thúy, luôn cam kết đồng hành cùng các em trong hành trình trang bị kỹ năng mềm, tự tin, và ý thức bảo vệ bản thân – những yếu tố thiết yếu để xây dựng một môi trường học đường an toàn, lành mạnh và đoàn kết.