Vì sao Belarus quan trọng đến thế?

Belarus là quốc gia cuối cùng còn lại ở biên giới phía Tây của Nga không trải qua một cuộc cách mạng màu kể từ những năm 1990.

Khủng hoảng địa-chính trị Belarus

Bất kể những lập luận mà các nhà phân tích thế giới đưa ra rằng, các cuộc biểu tình ở Belarus không liên quan đến địa-chính trị, nhưng dù sao đi nữa, cuối cùng cũng sẽ biến thành một cuộc khủng hoảng địa-chính trị nghiêm trọng.

Đối với Nga, cuộc khủng hoảng ở Minsk do kết quả bầu cử tổng thống tháng 8 gây ra có tính chất địa chính trị. Giới lãnh đạo Moscow có thể không công khai điều đó, nhưng trong mắt họ, vấn đề Belarus có tính chất giống với các cuộc “cách mạng màu” ở Ukraine, Moldova, Georgia [Gruzia], Kyrgyzstan.

Ngày 27 tháng 8 năm nay, khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố thành lập một “lực lượng thực thi pháp luật dự bị” đặc biệt để sử dụng ở Belarus, nếu tình hình “không còn kiểm soát được nữa".

Belarus đang trải qua một cuộc khủng hoảng chính trị tồi tệ

Trừng phạt sẽ đẩy Belarus đến sát Nga hơn

Belarus là quốc gia cuối cùng còn lại ở biên giới phía Tây của Nga không trải qua một cuộc cách mạng màu kể từ những năm 1990, nhưng những dấu hiệu về nó đã xuất hiện. Các sự kiện ở Minsk có tác động địa-chính trị  như phương Tây mong đợi ở một quốc gia nằm giữa Nga và châu Âu.

Nga sẵn sàng cho việc lực lượng thực thi pháp luật cho Belarus 

Tuy nhiên, ông Lukashenko đã đúng trong chừng mực nào đó, ông đã xác định chính xác những vấn đề lâu dài có thể xảy ra mà Nga có thể phải đối mặt trong tương lai. Tuy nhiên, điều này phần lớn phụ thuộc vào phương Tây.

Phương Tây phải đối mặt với một tình thế tiến thoái lưỡng nan, khi vừa phải theo đuổi chính sách lên án và thậm chí có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt nặng nề với chính quyền Lukashenko, nhưng từ góc độ cân bằng quyền lực, những động thái như vậy sẽ tạo khoảng cách với Belarus và đẩy Minsk đến gần hơn quỹ đạo của Moscow. Sự tiến thoái lưỡng nan này sẽ ám ảnh phương Tây trong những năm tới.

Belarus xuất khẩu 10,5 triệu tấn sản phẩm dầu mỗi năm, bao gồm khoảng sáu triệu tấn thông qua các cảng của các nước Baltic sang thị trường thế giới và 3 – 3,5 triệu tấn khác sang Ukraine.

Việc chuyển hướng dòng chảy từ các cảng Baltic sang các cảng của Nga đã được thảo luận, nhưng lựa chọn này kém hấp dẫn hơn đối với Minsk vì khoảng cách xa hơn. Điều này xảy ra vào thời điểm các nước Baltic áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức cấp cao của Belarussia và EU đang cân nhắc các biện pháp nghiêm túc.

Vị trí quan trọng của Belarus

 
Chúng ta cần nhìn cuộc khủng hoảng Belarus trong bối cảnh của một bức tranh rộng lớn hơn.

Cách mạng màu đã quét qua hầu hết những quốc gia láng giềng của Nga

Ở Nam Caucasus, người Nga dường như đã đạt đến giới hạn ảnh hưởng của họ và kiểm soát chắc chắn bức tranh địa chính trị tổng thể ở khu vực này, nhưng không làm lung lay quyết tâm cạnh tranh của phương Tây trong khu vực “sân sau” của Nga.

Nga quyết tâm bảo vệ đồng minh cuối cùng là Belarus

Kể từ năm 2015, nhiều người đã tin rằng Syria là mối quan tâm địa chính trị hàng đầu của Nga, nhưng giả định này chỉ đơn giản dựa trên cường độ gia tăng của các vấn đề cấp thiết đang diễn ra ở Trung Đông.

Dù có hay không có Syria, vị thế toàn cầu của Moscow về cơ bản sẽ không bị tổn hại nhưng Belarus là một vấn đề hoàn toàn khác.

Thiên Nam