Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Yên Bái Vũ Xuân Sáng ''đưa hối lộ'' hay bị ép buộc?

Sáng 28.6, tại buổi họp báo của Bộ Công an, Trung tướng Đỗ Kim Tuyến - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát (Bộ Công an) đã thông tin xung quanh vụ bắt nhà báo Lê Duy Phong – Trưởng ban Bạn đọc Báo điện tử Giáo dục Việt Nam.

Theo đó, những báo cáo ban đầu của Công an Yên Bái thể hiện, ngày 16.6, ông Lê Duy Phong đã lên Yên Bái và gặp ông Sáng để làm việc, nêu một số vấn đề sai phạm liên quan tới ông này. Ngay sau đó, Giám đốc Sở KHĐT đã chuyển cho nhà báo Phong 200 triệu đồng để không bị đưa tin về những sai phạm của mình. Tại thời điểm đó, do chưa đủ tiền nên ông Sáng mới chỉ chuyển 100 triệu đồng, sau đó chuyển thêm 100 triệu đồng nữa.

Hiện dư luận đang rất băn khoăn, việc đưa tiền của ông Vũ Xuân Sáng sẽ bị xử lý như thế nào? Liệu ông này có phạm tội đưa hối lộ hay không?

Luật sư Vi Văn Diện - Giám đốc Cty Luật Thiên Minh (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) - cho rằng, cơ quan điều tra cần thiết phải làm rõ Giám đốc Sở KHĐT có khai báo cơ quan chức năng về việc đưa tiền cho nhà báo Phong trước khi sự việc bị phát giác hay không. Nếu bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi đưa hối lộ, ông Sáng sẽ đối diện với mức án tù từ 13-20 năm theo Khoản 3 Điều 289 Bộ luật Hình sự (của hối lộ có giá trị từ 50 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng).

Luật sư Diện phân tích: “Hành vi đưa và nhận tiền trong vụ việc này có dấu hiệu của tội đưa hối lộ và tội nhận hối lộ. Đối với ông Vũ Xuân Sáng, nếu chủ động khai báo với cơ quan chức năng trước khi sự việc bị phát giác, ông Sáng sẽ được miễn trách nhiệm hình sự theo Khoản 6 Điều 289 Bộ luật Hình sự. Ngược lại, nếu không khai báo hoặc khai báo sau khi sự việc bị phát giác, ông Sáng sẽ không được miễn trách nhiệm hình sự".

Luật sư Diện dẫn luật cho biết, đưa hối lộ là hành vi dùng tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trực tiếp hoặc qua trung gian để đưa cho người có chức vụ, quyền hạn, để người này làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của mình. "Trong trường hợp này, ông Vũ Xuân Sáng đã trực tiếp dùng tiền để "can thiệp" với mục đích để nhà báo Duy Phong không thực hiện việc đưa tin, đăng bài bất lợi cho ông" - luật sư nói.

Tương tự, luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Cty Luật Hà Nội Tinh hoa - nhận định: Trường hợp nhà báo nắm thông tin vi phạm trong hoạt động của Sở KHĐT tỉnh Yên Bái hoặc cá nhân ông giám đốc, sau đó chủ động hoặc thông qua trung gian để gặp gỡ, đe dọa vị giám đốc nếu không đưa tiền sẽ thông tin lên báo, thì dù vị giám đốc có đưa tiền vẫn sẽ là bị hại trong vụ án chứ không phải người có hành vi phạm tội.

Giả thiết, trường hợp vị Giám đốc Sở KHĐT biết nhà báo đang chuẩn bị viết bài phanh phui vi phạm liên quan đến mình, rồi chủ động hoặc thông qua trung gian gặp gỡ nhà báo, chủ động đề xuất đưa khoản tiền để đổi lấy sự im lặng của nhà báo thì việc đưa - nhận tiền mới có dấu hiệu của hành vi đưa và nhận hối lộ.

Cũng nhìn nhận về việc trên, luật sư Nguyễn Ngọc Duy (Đoàn Luật sư Hà Nội) đồng quan điểm cho rằng, mấu chốt để xác định có hay không hành vi phạm tội là xem xét việc ông Giám đốc Sở KHĐT đưa tiền cho nhà báo là tự nguyện hay bị ép buộc phải làm.

"Nếu trong trường hợp ông Sáng thoát xử lý hình sự, tôi nghĩ rằng ông này cũng khó có thể bảo toàn được vị trí của mình được, bởi phải có sai phạm gì rất nghiêm trọng thì mới sẵn sàng chi ra 200 triệu đồng để "mua" sự im lặng từ nhà báo. Lúc này, trách nhiệm kiểm tra, xử lý thuộc về Tỉnh ủy và UBND tỉnh Yên Bái" - luật sư Duy nói.

Khoản 6 Điều 289 Bộ luật Hình sự: Người bị ép buộc đưa hối lộ chủ động khai báo trước khi bị phát giác thì được coi là không có tội và được trả lại toàn bộ của đã dùng để đưa hối lộ. Người đưa hối lộ tuy không bị ép buộc nhưng đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự và được trả lại một phần hoặc toàn bộ của đã dùng để đưa hối lộ.