Washington 'đau đầu' khi Bắc Cực trở thành pháo đài 'bất khả chiến bại' của Nga

Nga đang ráo riết quân sự hóa Bắc Cực bằng hàng loạt vũ khí áp dụng công nghệ cao, điều này làm Washington ''đứng ngồi không yên''.

Theo báo cáo của Sputnik ngày 18/4, các nguồn tin quân sự Nga cho biết trong một cuộc phỏng vấn với tờ "Izvestia" rằng Bộ Quốc phòng Nga đã quyết định tăng cường khả năng phòng không ở khu vực Bắc Cực và sẽ triển khai hệ thống radar mới Sky-SVU để tạo ra một "lá chắn radar" cho khu vực Bắc Cực.

Theo báo cáo, hệ thống radar Sky-SVU có thể tự động tìm mục tiêu, xác định tọa độ phương vị, theo dõi các máy bay và tên lửa hiện đại, bao gồm cả mục tiêu siêu thanh và mục tiêu tàng hình loại nhỏ.

Hệ thống radar Sky-SVU của Nga. Nguồn: huanqiu.

Hệ thống radar được lắp đặt trên xe tải và có thể được vận chuyển đến bất kỳ địa điểm nào trên tuyến đường biển phía Bắc bằng máy bay hoặc tàu thủy. Đến cuối năm 2020, lô radar đầu tiên đã được lắp đặt cho Hạm đội Phương Bắc và bắt đầu thực hiện nhiệm vụ chiến đấu.

Cựu Tư lệnh Lực lượng Tên lửa Phòng không Không quân Nga Alexander Gorkov cho rằng, việc triển khai các radar như vậy ở Bắc Cực là một giải pháp quan trọng và kịp thời, bởi vì khu vực phía Bắc của Nga đã không nằm trong vùng phủ sóng của radar kể từ những năm 1990.

Radar Sky-SVU do Viện Nghiên cứu Kỹ thuật Vô tuyến Nizhny Novgorod phát triển, đây là radar hai tọa độ trên mặt đất 1L119 (mật mã Sky-SVU). Nhà thiết kế chính của nguyên mẫu radar 1L119 là IG Krylov, người từng được trao Giải thưởng Nhà nước Liên Xô vì đóng góp khoa học của mình trong việc phát triển radar trong nước.

Radar Sky-SVU được thiết kế để sử dụng trong lực lượng phòng không, nó sử dụng công nghệ STEALTH để theo dõi các mục tiêu trên không. Ngoài ra, radar này còn có thể xác định quốc tịch của các phương tiện hàng không, tìm hướng cho thiết bị gây nhiễu hoạt động, nhận dạng các loại mục tiêu.

Cùng với kế hoạch triển khai radar Sky-SVU, từ nay đến cuối năm 2021, Bộ quốc phòng Nga sẽ triển khai thêm mạng lưới các trạm radar Resonance-N ở Bắc cực. Radar hoạt động trong khu vực cho phép có thể phát hiện tên lửa hành trình, tên lửa đạn đạo và các mục tiêu siêu thanh bay với tốc độ lên đến Mach 20 và các máy bay được trang bị bằng công nghệ tàng hình.

Hệ thống radar Resonance-N có phạm vi phủ sóng lên đến hàng trăm km, cấu tạo của hệ thống này bao gồm 4 mô-đun, có thể hoạt động độc lập. Mỗi mô-đun có một thiết bị ăng ten truyền tín hiệu, thiết bị ăng ten nhận tín hiệu và thiết bị khuếch đại công suất. Tổ hợp tiếp nhận và xử lý thông tin cho phép khả năng nhận và xử lý dư liệu của từng mô-đun.

Radar Resonance-N mà Nga chuẩn bị triển khai ở Bắc Cực. Nguồn: huanqiu.

Trạm có khả năng phát hiện, nhận biết và chỉ định vị trí các mục tiêu khí động học ở khoảng cách 600 km và các mục tiêu đạn đạo khoảng 1200 km với độ cao tới 100 km. Phạm vi nhiệt độ mà radar có thể hoạt động khá rộng, từ -70 đến +50 độ C.

Được biết, cuối quý 2 năm 2021, trạm radar triển khai trên khu vực Novaya Zemlya (xây dựng từ năm 2019) sẽ trong tình trạng hoạt động, hai trạm nữa sẽ được đưa vào vận hành vào cuối năm, trạm thứ tư ở Gremikha và trạm thứ năm ở Zapolyarny.

Các radar thứ nhất và thứ hai Resonance-N đã được kích hoạt trong các khu vực của bán đảo Kanin Nos và khu định cư của Indiga. Trạm radar mới ở Zapolyarny nằm cách biên giới Na Uy 30 km, sẽ cung cấp toàn bộ quyền kiểm soát không phận trên các vùng lãnh thổ phía bắc của Phần Lan và Na Uy.

Bên cạnh việc triển khai radar mới, hình ảnh vệ tinh được công bố ngày 10/4 cho thấy, Nga đang mở rộng các căn cứ quân sự dọc theo bờ biển Bắc Cực và sân bay Nagurskoye trên đảo Alexandra Land ở Bắc Cực. Một trong các căn cứ này sẽ là nơi thử nghiệm vũ khí mới, bao gồm cả ngư lôi hạt nhân Poseidon 2M39.

Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Thomas Campbell tin rằng, Nga đang tân trang lại sân bay và hệ thống radar từ thời Liên Xô cũ, xây dựng cảng mới và trung tâm tìm kiếm cứu nạn, đồng thời xây dựng hạm đội tàu phá băng chạy bằng năng lượng hạt nhân và thông thường. Nga còn mở rộng mạng lưới hệ thống phòng thủ tên lửa ven biển và trên không, tăng cường khả năng chống tiếp cận/chống xâm nhập tại các khu vực quan trọng ở Bắc Cực.

Giám đốc Cơ quan tình báo Na Uy, Phó Đô đốc Nils Andreas Stensønes đánh giá, ngư lôi Poseidon 2M39 mà Nga dự kiến thử nghiệm ở Bắc Cực là một phần của loại vũ khí răn đe hạt nhân mới, đang trong giai đoạn thử nghiệm. Nó là một hệ thống chiến lược và có ảnh hưởng vượt trội, có thể thay đổi cuộc chơi chiến lược.

Hiện nay, Mỹ đang trong tình trạng “báo động cao” đối với hoạt động quân sự của Nga ở Bắc Cực. Cựu Tư lệnh Lực lượng phòng thủ Hàng không vũ trụ Bắc Mỹ tướng Terrence J. O’Shaughnessy, cho biết: “Bắc Cực không còn là một bức tường thành và các đại dương không còn là hào bảo vệ nữa. Chúng là những con đường tiếp cận quê hương (của chúng ta)”.

Nếu Nga quân sự hóa thành công tại Bắc Cực, điều này có thể giúp Nga mở rộng hoạt động đến Bắc Đại Tây Dương, tạo ra nguy cơ lớn đối với Mỹ và các đồng minh.

Đức Trí