Thêm chuyên gia cảnh báo Ukraine vỡ nợ

Ngay cả cựu quan chức và lãnh đạo Hội đồng cải cách quốc gia Ukraine đều cho rằng, nguy cơ Ukraine vỡ nợ là rất cao. 

Cựu Bộ trưởng Kinh tế Ukraine Viktor Suslov mới đây đã phát đi cảnh báo, nước này đang từng bước tiến tới tình trạng vỡ nợ.

Nhiều quan chức và chuyên gia tin rằng Ukraine có thể vỡ nợ vào năm 2021.

Trong cuộc phỏng vấn với tờ Glavred, ông Suslov cho rằng, ngân sách Ukraine cho năm 2021 được thông qua với mức thâm hụt lớn là 5,5%, trong khi mức chấp nhận được trên thế giới và ở chính Ukraine được coi là lên tới 3%.

“Quy mô thâm hụt này cho thấy Ukraine không có khả năng cắt giảm chi tiêu trong bối cảnh nền kinh tế đang đi xuống”, cựu Bộ trưởng Kinh tế nói.

Ông Suslov giải thích, tình hình như vậy là nguy hiểm bởi sự tích tụ của nợ công trong và ngoài nước. Đồng thời, theo yêu cầu của các chủ nợ phương Tây, Ukraine buộc phải từ bỏ hợp tác có lợi.

Theo cựu Bộ trưởng, tình hình có thể được thay đổi bằng việc cắt giảm lương của các quan chức và tăng mức thuế lũy tiến có thể cứu được đất nước, nhưng các nhà chức trách sẽ không làm điều đó.

Ngoài ra, ông Suslov tin rằng Ukraine có thể được cứu khỏi tình trạng vỡ nợ bằng cách từ chối “ăn bám” vào các khoản vay và quỹ nước ngoài. Từ vấn đề nghĩa vụ nợ và hướng đất nước đến hiện đại hóa công nghiệp, tăng sức cạnh tranh của các doanh nghiệp Ukraine,… Sau đó, Kiev có thể trả hết các nghĩa vụ cho nợ do có thêm nguồn thu ngân sách và tăng thu nhập ngoại hối cho kho bạc.

Trước đó, vào  đầu năm nay, ông Suslov đã cảnh báo về nguy cơ vỡ nợ đối với Ukraine, bất chấp hai đợt vay của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) trị giá 700 triệu USD, mà nước này không thể nhận vào năm 2020 và nhiều khả năng sẽ nhận được trong nửa đầu năm 2021. Theo ông Suslov, số tiền này sẽ được sử dụng để tài trợ cho thâm hụt ngân sách nhà nước.

Hôm 12/1, ông Oleg Soskin, Giám đốc Viện Chuyển đổi xã hội Kiev, Trưởng khoa Quan hệ kinh tế quốc tế của Học viện Quản lý Quốc gia Ukraine cho biết, vào năm 2020, Ukraine đã chuẩn bị mọi điều kiện cho một thảm họa kinh tế và tài chính có thể xảy ra trong năm nay. Ông Soskin nói, vào năm 2021, nước này sẽ phải trả khoản nợ hơn 25 tỉ USD cho các chủ nợ, chiếm gần 70% nguồn thu ngân sách.

Có thông tin cho rằng vào năm 2021, Ukraine phải trả gần 1,7 tỉ USD nợ cho Quỹ Tiền tệ Quốc tế. Đồng thời, đến năm 2022, Ukraine phải trả cho quỹ khoảng 2,4 tỉ USD.

Thực tế thông tin này cũng được quan chức đương nhiệm tại Ukraine cảnh báo.

Ông Mikhail Saakashvili, người đứng đầu Hội đồng Cải cách quốc gia Ukraine đã đưa ra lời cảnh báo rằng, đất nước này đang đối mặt với một thách thức nặng nề đó là nền kinh tế bị ảnh hưởng nghiêm trọng do đại dịch COVID-19.

Theo ông Saakashvili, Ukraine có thể sớm gặp khó khăn trong việc chi trả những khoản phúc lợi xã hội cơ bản nhất vào năm 2021.

"Nền kinh tế Ukraine hiện đang hướng tới một thảm họa lớn. Một cuộc khủng hoảng ngân sách rất mạnh đang rình rập, và Ukraine sẽ gặp vấn đề với việc thanh toán tiền lương và lương hưu bắt đầu từ năm tới” - ông Saakashvili giải thích.

Cựu Tổng thống Gruzia lưu ý rằng, tiền từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) sẽ giúp ích cho Ukraine trong ngắn hạn, nhưng Kiev sẽ sớm phải vật lộn với các nghĩa vụ tài chính cơ bản nhất, chẳng hạn như trả lương và các khoản thanh toán an sinh xã hội.

Một cuộc khủng hoảng như vậy chưa từng xảy ra ở Ukraine từ những năm 1990. Ukraine đã ký một thỏa thuận trị giá 5 tỷ USD với IMF vào ngày 9 tháng 6, dự kiến sẽ được rút ngắn hơn 18 tháng. Cho đến nay, Kiev đã nhận được 2,1 tỷ USD trong số này.

"Cần phải làm gì đó nếu không, đất nước này sẽ đi xuống cống" - ông Saakashvili mạnh mẽ nhận định.

Tờ RT của Nga cho hay, đánh giá của ông Saakashvili đã nhận được sự tán thành từ Thượng nghị sĩ Nga Alexey Pushkov. Trong một bài đăng trên Twitter, vị Thượng nghị sĩ Nga cho rằng, hậu quả của nền kinh tế Ukraine đến từ việc họ tự lập rào cản trong quan hệ kinh tế với Nga và đi theo xu hướng hội nhập châu Âu.

"Saakashvili đã đánh giá một cách tỉnh táo về tình hình ở Ukraine, nói rằng nền kinh tế của họ đang tiến tới một thảm họa không thể tránh khỏi" - Thượng nghị sĩ viết trên Twitter.

Thượng Nghị sĩ Pushkov cũng lưu ý những lý do dẫn đến tình trạng khủng hoảng của nền kinh tế Ukraine đến từ “khoảng cách giữa thương mại và nền kinh tế”.

Ông liệt kê các lý do: “Mối quan hệ với Nga; sự thất bại của chính sách hội nhập châu Âu; thiếu vốn đầu tư nước ngoài. Ukraine đang sống nhờ các khoản tài trợ trong khi các nhà chức trách không hoạt động."

Tuy nhiên, trong cuộc họp báo hồi tháng 12/2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính Ukraine Serhiy Marchenko nói rằng không có căn cứ để nước này vỡ nợ. Ông Marchenko kêu gọi không sử dụng từ “vỡ nợ”, vào nói thêm rằng Kiev có một chiến lược là nhà nước nên từ chối các khoản vay.

Hải Lâm