NATO thẳng thừng từ chối yêu cầu quan trọng của Nga

NATO đã từ chối yêu cầu quan trọng của Nga về việc ngừng mở rộng liên minh sang lãnh thổ Liên Xô cũ, thay vào đó yêu cầu Moscow rút quân.  

Tổng thư ký Jens Stoltenberg hôm 26/1 nói rằng NATO “sẽ không thỏa hiệp” với việc mở rộng sang Ukraine, Gruzia và các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ khác, vì điều này mâu thuẫn với “các nguyên tắc cốt lõi” của liên minh.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg. Ảnh: AP

Ông Stoltenberg cho biết, tất cả 30 thành viên NATO đã đồng ý với phản hồi của liên minh trước yêu cầu của Nga. Đại sứ Mỹ đã chuyển phản hồi của NATO và Washington tới Nga cùng ngày. Mỹ đã yêu cầu Nga giữ kín nội dung phản hồi.

Tổng thư ký NATO đã nêu ra ba vấn đề cơ bản trong phản hồi của NATO dành cho Nga. Đầu tiên là thiết lập lại quan hệ ngoại giao giữa NATO và Nga. Ông Stoltenberg đổ lỗi cho Moscow về việc cắt đứt quan hệ này. Thứ hai là NATO sẵn sàng tham gia đối thoại và lắng nghe các mối quan ngại của Nga, đồng thời tôn trọng quyền lựa chọn các thỏa thuận an ninh của mỗi quốc gia.

Ông Stoltenberg nói Nga nên kiềm chế hành động gây hấn nhằm vào các đồng minh NATO và rút quân khỏi Ukraine, Gruzia và Moldova.

Vấn đề thứ ba được ông Stoltenberg đề cập là các thỏa thuận giảm thiểu rủi ro và minh bạch về các cuộc tập trận, cũng như các đề xuất kiểm soát vũ khí mà ông cho rằng từng có hiệu quả.

Kể từ năm 2001, Mỹ đã đơn phương rút khỏi Hiệp ước Chống tên lửa Đạn đạo (ABM), Hiệp ước Bầu trở mở và Hiệp ước lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) sau khi tuyên bố Nga vi phạm hiệp ước nhưng không đưa ra bằng chứng.

“Một giải pháp chính trị vẫn có thể thực hiện được, nhưng tất nhiên Nga phải tham gia một cách thiện chí”, ông Stoltenberg nói, cáo buộc Nga gây hấn với Ukraine từ năm 2014.

“NATO là một liên minh phòng thủ và chúng tôi không tìm kiếm sự đối đầu, nhưng sẽ không thỏa hiệp trên các nguyên tắc như quyền tham gia của mọi quốc gia. Quyết định này hoàn toàn thuộc về quốc gia nộp đơn và các thành viên NATO”, ông Stoltenberg nhấn mạnh.

Khi được hỏi về sự miễn cưỡng của một số thành viên NATO trong những tuần gần đây, ông Stoltenberg khẳng định “tất cả các đồng minh của chúng tôi đã đồng ý với văn bản phản hồi cho Nga”. Tổng thống Croatia Zoran Milanovic tuyên bố Zagreb sẽ rút lực lượng khỏi số quân NATO đang đóng quân trong khu vực nếu xảy ra cuộc tấn công ở Ukraine. Đức được cho là đã từ chối cho phép Anh sử dụng không phận để giao vũ khí tới Ukraine.

Ông Stoltenberg nói rằng “NATO có sẵn các kế hoạch mà liên minh có thể kích hoạt trong thời gian rất ngắn nếu Nga tấn công Ukraine” với đơn vị dẫn đầu là 5.000 binh sĩ thuộc Lực lượng Phản ứng NATO (NRF) do Pháp dẫn đầu. Trước đó, Lầu Năm Góc cho biết khoảng 8.500 lính Mỹ được đặt trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu cao, nhưng chưa đưa ra quyết định triển khai./.

Mai Trang