Giải pháp thay thế cho hệ thống thanh toán SWIFT của châu Á

Liên minh thanh toán bù trừ châu Á (ACU) – một nhóm 9 thành viên gồm các ngân hàng trung ương bao gồm cả Ấn Độ, Pakistan và Iran - đã quyết định ra mắt một hệ thống tài chính xuyên quốc gia mới vào tháng 6 như một giải pháp thay thế cho hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT.

Biểu tượng hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT tại hội nghị tài chính ngân hàng ở Toronto, Canada. Ảnh: Reuters/TTXVN

Những nỗ lực thay đổi nhằm hạn chế sự phụ thuộc vào hệ thống thanh toán SWIFT đang được đẩy mạnh.

Dẫn lời Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương Iran Mohsen Karimi, báo Kahan của nước này cho biết hệ thống thanh toán mới có khả năng thay thế hoàn toàn SWIFT và có thể thúc đẩy quá trình phi USD hóa toàn cầu.

Tuần trước, ông Karimi tuyên bố hệ thống tài chính mới sẽ chỉ được sử dụng bởi các quốc gia thành viên ACU, nhưng những quốc gia khác, bao gồm cả các quốc gia bị trừng phạt như Syria, có thể đăng ký làm thành viên. Belarus và Mauritius đã được cho là đã liên hệ với liên minh.

Phát biểu tại cuộc họp ACU ở Tehran tuần trước, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Iran Mohammad Reza Farzin tuyên bố việc giảm phụ thuộc thanh toán đối với USD sẽ giúp bảo vệ dự trữ ngoại hối của các quốc gia thành viên trong khi vẫn cho phép các thỏa thuận thương mại song phương giao dịch hiệu quả.

Bộ trưởng kinh tế Iran gần đây tiết lộ chưa đến 10% thương mại quốc tế của quốc gia này giao dịch bằng đồng USD, giảm từ 30% hai năm trước.

Trong khi đó, Nga – một quốc gia khác bị phương Tây trừng phạt – cũng bắt đầu phát triển hệ thống thanh toán quốc gia của riêng mình khi Mỹ lần đầu tiên công bố các biện pháp trừng phạt vào năm 2014. Năm 2022, khi Moskva bị áp đặt thêm các lệnh trừng phạt sau khi tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, nhiều ngân hàng Nga đã bị loại khỏi SWIFT. Thời điểm đó, chính phủ Nga bắt đầu thúc đẩy hệ thống trong nước như một giải pháp thay thế đáng tin cậy. Hệ thống SPFS của Nga đảm bảo việc chuyển các giao dịch chính giữa các ngân hàng cả trong và ngoài nước. Theo Ngân hàng Trung ương Nga, hệ thống hiện có 469 thành viên, trong đó có 115 tổ chức nước ngoài đến từ 14 quốc gia.

Bảo Hà