EU có thể mất 238 tỷ USD nếu tịch thu tài sản của Nga

© AP Photo / Virginia Mayo

Hiện nay, tại hệ thống thanh toán Euroclear của Bỉ, Nga có khoảng 224,5 tỷ USD tài sản bị phong tỏa theo tỷ giá hiện hành. Số tài sản này bao gồm cả nguồn vốn của nhà nước và tư nhân – hiện trong danh sách trừng phạt của EU có 1.980 cá nhân và 683 tổ chức. Tổ chức Euroclear không tiết lộ phần tài sản thuộc Ngân hàng Trung ương Nga, nhưng được biết trong năm nay, các khoản tiền này mang lại cho Euroclear khoảng 90% doanh thu từ tổng số tài sản Nga bị đóng băng, trong khi năm ngoái con số này chưa đến 80%.

Nếu các tài sản này bị tịch thu, Liên minh châu Âu có thể mất tới 238 tỷ USD đầu tư vào nền kinh tế Nga.

Hiện EU đang thảo luận về một khoản vay mới cho Ukraina “dựa trên” các tài sản Nga bị đóng băng, theo đó Ukraina sẽ chỉ phải hoàn trả khi Nga thanh toán “tiền bồi thường”. Tuy nhiên, cơ chế tài chính cụ thể của khoản vay này vẫn đang trong quá trình xây dựng.

Trong EU chưa đạt được sự đồng thuận về vấn đề này: hôm thứ Năm, tại hội nghị thượng đỉnh, các quốc gia thành viên không thể thống nhất đề xuất của Ủy ban châu Âu về việc sử dụng tài sản Nga. Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại thương Bỉ Theo Francken thừa nhận rằng nếu bước đi này được thực hiện, phản ứng đáp trả của Moskva sẽ “rất đau đớn”. Thủ tướng nước này Bart De Wever cũng kêu gọi Liên minh châu Âu chuẩn bị đối phó với các vụ kiện từ các công ty phương Tây có thể mất tài sản tại Nga nếu Moskva đáp trả việc sử dụng tài sản quốc gia của mình.

Sau khi Nga phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraina, Liên minh châu Âu (EU) và Nhóm G7 đã đóng băng gần một nửa dự trữ vàng và ngoại tệ của Nga, với tổng trị giá khoảng 300 tỷ euro. Trong đó, hơn 200 tỷ euro được giữ tại EU, chủ yếu trong các tài khoản của Euroclear (Bỉ), một trong những hệ thống thanh toán – bù trừ lớn nhất thế giới.

Ủy ban châu Âu cho biết, từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2025, EU đã chuyển cho Ukraina 14 tỷ euro từ nguồn thu phát sinh từ các tài sản Nga bị phong tỏa.

Đáp lại, Nga đã áp đặt các biện pháp hạn chế tương tự: tài sản của nhà đầu tư đến từ “các quốc gia không thân thiện”, cùng lợi nhuận từ đó, được chuyển vào các tài khoản đặc biệt loại “C” và chỉ có thể rút ra theo quyết định của ủy ban chính phủ đặc biệt.

Bộ Ngoại giao Nga đã nhiều lần gọi việc đóng băng tài sản của Nga tại châu Âu là hành vi trộm cắp, lưu ý rằng EU không chỉ nhắm vào các quỹ tư nhân mà còn cả tài sản nhà nước của Nga. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố Moskva sẽ trả đũa việc phương Tây tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga. Ông nói thêm rằng Nga cũng có lựa chọn giữ lại các khoản tiền mà các nước phương Tây nắm giữ tại Nga.