Dân Nga yêu Tổng thống Putin, dù sợ "bão kinh tế đang tới"

Dù Nga và Ukraine đạt được thỏa thuận ngừng bắn mới cho đông Ukraine, kinh tế Nga vẫn chật vật do bị cấm vận, giá dầu giảm, đồng rúp suy yếu và lạm phát tăng cao. Nhưng dân Nga yêu Tổng thống Putin, dù sợ cuộc khủng hoảng kinh tế đang ở cấp độ “Bão đang tới”.  

Một cửa hàng bán áo in hình Tổng thống Putin

Thăm dò độc lập của Trung tâm Levada công bố hôm 12.2 cho biết việc dân Nga yêu Tổng thống Putin nên đã chọn ông là thế lực mạnh nhất Nga, kế đến là Cục an ninh liên bang Nga (FSB) và quân đội.

Khi được nhờ chấm điểm các thế lực chính trị mạnh nhất, với thang điểm tối đa là 5, đa số người được hỏi chấm 4,5 điểm cho Tổng thống Nga Vladimir Putin.


Kém ông Putin nửa điểm là quân đội FSB, hậu thân của Cục tình báo Liên Xô KGB, cơ quan mà ông Putin từng là nhân viên 15 năm trước khi bước vào chính trị.

Kế nữa là văn phòng tổng thống và chính phủ Thủ tướng Dmitry Medvedev, rồi đến các “đại gia”, chủ ngân hàng, và giới truyền thông.

Thượng viện Nga-nơi phê duyệt các luật do Hạ viện trình-xếp hạng 8. Hạ viện xếp hạng 11. Giáo hội Chính thống giáo Nga hạng 16.

Thăm dò này tiến hành từ ngày 23 đến 26.1, với 1.600 người trưởng thành ở 46 vùng Nga.

Theo báo điện tử Fontanka.ru ở St Petersburg hôm 11.2, Nga sẽ phải giảm biên chế FSB và lực lượng cảnh sát liên bang phải giảm  10 % nhân viên, do nền kinh tế Nga đang suy giảm nghiêm trọng.

Lãnh đạo FSB Alexander Bortnikov đã ra lệnh giảm số nhân viên, trước tiên là ở các đơn vị kinh tế, kế hoạch tài chính.

Bộ trưởng Nội vụ Vladimir Kolokoltsev thì ra lệnh giảm 10 % cảnh sát, và các  đơn vị trên toàn Nga không tuyển thêm người mới trong năm 2015.

Lệnh cấm vận Nga của phương tây-với lý do Nga can thiệp vào cuộc khủng hoảng chính trị ở Ukraine nhưng bị Moscow phủ nhận-cùng giá dầu thế giới giảm mạnh khiến kinh tế Nga lao đao.

Từ đó, đồng rúp Nga mất giá 90 % so với đồng USD trong 12 tháng qua, khiến đẩy tỷ lệ lạm phát lên khoảng 11,4 %, theo hãng tin CNBC ngày 13.2.


Trên hết, kinh tế Nga bị nhận định sẽ rơi vào suy thoái trong năm nay. Báo điện tử RBC dẫn dự báo của Bộ Phát triển kinh tế Nga, rằng giá lương thực sẽ tăng 23,8 % trong 6 tháng đầu năm nay.

Dự báo này là một trong những dự báo của Bộ và được chính phủ Nga thông qua hôm 11.2, để làm kịch bản nền cho việc xem lại ngân sách 2015.

Lạm phát ở Nga năm 2014 là 11, 4 %-cao nhất kể từ năm 2008-và giá cả tăng 15 % từ tháng Giêng 2015, so với cùng kỳ năm trước.

Bộ Phát triển kinh tế Nga dự báo tỷ lệ lạm phát của Nga vào cuối năm 2015 là ít nhất 12 %.

Nhưng nữ thống đốc Elvira Nabiullina của Ngân hàng trung ương Nga (CBR) khi trả lời phỏng vấn của hãng tin Bloomberg hôm 9.2, nói tỷ lệ lạm phát có thể vượt quá 15 % trong quý 2 năm 2015, trước khi giảm xuống vào cuối năm.

Còn theo Vladimir Tikhomirov, chuyên viên kinh tế trưởng của công ty dịch vụ tài chính BCS Financial Group (Nga) nói với hãng tin CNBC, rằng cuộc khủng hoảng kinh tế Nga thậm chí chưa bắt đầu.

“Chúng tôi chỉ đang đứng bên bờ vực khủng hoảng, rất gần nhưng chưa đến. Tôi có thể nói rằng chúng tôi chưa thấy hết tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế gồm doanh nghiệp đóng cửa, sa thải nhân viên, các khoản vay không hiệu quả tăng…

Chúng tôi chưa thấy những điều này, nhưng không thể nói là cuộc khủng hoảng kinh tế không đến.

Đây là sự yên tĩnh trước cơn bão. Chúng tôi biết bão đang đến, còn tùy nó sẽ nghiêm trọng thế nào”.   

Tikhomirov còn cảnh cáo: các doanh nghiệp Nga đang căng thẳng vì tỷ lệ tăng trưởng kinh tế giảm, dù họ chẳng thể thay đổi các yếu tố bên ngoài-như giá dầu giảm, kinh tế thế giới giảm tốc-và yếu tố địa- chính trị có tác động đến viễn cảnh làm ăn ở Nga.

“Nói chung, lĩnh vực kinh doanh chẳng thể làm gì hơn. Họ không có nhiều ảnh hưởng trên các chính khách”.

Theo CNBC, lãnh đạo Nga thường tránh nhận trách nhiệm trong cuộc khủng hoảng kinh tế này, đổ cho việc giá dầu giảm và “các yếu tố bên ngoài”. Nhưng chính phủ Nga thừa nhận cung cách ấy cần thay đổi.

Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov nói rất cần có những cuộc cải tổ, để Nga phục hồi kinh tế. Ông thừa nhận Nga đang “chật vật về kinh tế”.

Nhà kinh tế học Tikhomirov nói thêm, rằng nền kinh tế Nga thiên về hàng hóa tiêu dùng cần thay đổi, để không bị là “con tin” của những thất thường của giá dầu vốn giảm 50 % giá trị từ tháng 6.2014.

Ông nói các cải cách nhằm đưa Nga ra khỏi sự lệ thuộc nguồn dầu thô xuất khẩu (nguồn thu chính của ngân sách Nga) còn quá chậm.

“Người ta chỉ mới nói đến cải cách chứ chưa làm gì…Hiện Nga đã phát triển được lĩnh vực tài chính, xe hơi và các lãnh vực này đã có những tiến bộ, nhưng nền kinh tế vẫn lệ thuộc vào hàng hóa tiêu dùng và điều này cần thay đổi”.

Ông Thikhomirov nói: độ sâu của cuộc khủng hoảng tùy thuộc hai yếu tố: giá dầu có tăng lại hay không và có chăng một giải pháp hòa bình cho cuộc nội chiến ở Ukraine?  

Giá thị trường chứng khoán nhích lên hôm 11.2, khi có tin đạt được thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine.

Phát biểu trên kênh truyền hình Nga, ông Putin nói thỏa thuận này gồm rút vũ khí hạng nặng và ngừng bắn hoàn toàn từ nửa đêm 15.2.

Nhưng vì thỏa thuận ngừng bắn ngày 5.9.2014 liên tục bị Ukraine và phe ly khai vi phạm, cá nhà phân tích vẫn đặt dấu hỏi:

Thỏa thuận mới sẽ được tuân thủ dài hạn?