Vì sao Mỹ khẩn cấp đòi Lebanon trả ngay lập tức bom GBU-39B?

Mỹ khẩn cấp yêu cầu chính phủ Lebanon trả lại ngay lập tức bom GBU-39B đường kính nhỏ GBU-39B chưa kích nổ được phát hiện tại Beirut.

Vụ bom GBU-39B gây ra sự kiện địa chính trị đa tầng, nhấn mạnh sự cân bằng mong manh giữa các liên minh quân sự, các biện pháp bảo vệ vũ khí tiên tiến và sự cạnh tranh chiến lược ngày càng gia tăng giữa Mỹ, Trung Quốc, Nga và Iran.

Theo Defence Security Asia hôm 29-11, yêu cầu này của Mỹ được đưa ra chỉ vài giờ sau khi quả bom được thu hồi, cho thấy nỗi lo sợ của Washington rằng các thế lực đối đầu có khả năng phân tích hệ thống dẫn đường chính xác, kiến trúc điện tử hoặc vật liệu tổng hợp của vũ khí.

Đây vốn là những linh kiện tiêu tốn hàng tỉ USD cho nghiên cứu và phát triển, đóng vai trò quan trọng trong sự thống trị công nghệ toàn cầu của Mỹ.

Bom đường kính nhỏ GBU-39B. Ảnh: USAF

Vụ việc bắt nguồn từ cuộc không kích hôm 23-11 của Israel vào khu Harat Hreik của Beirut, một thành trì lâu đời của Hezbollah, trong đó một quả bom lượn GBU-39B không phát nổ.

Việc một quả bom hiện đại, còn gần như nguyên vẹn và chưa phát nổ, nằm giữa một trong những khu vực đô thị bất ổn nhất Trung Đông, đã trở thành tâm điểm của cuộc cạnh tranh giữa các cường quốc nhằm giành ưu thế trong tác chiến chính xác tầm xa và năng lực chống tiếp cận/chống xâm nhập (A2/AD).

Đánh giá của Mỹ hiện cho rằng chỉ cần Hezbollah hoặc các cố vấn Iran tiếp cận quả bom GBU-39B cũng có thể giúp họ đẩy nhanh nghiên cứu về các hệ thống đối phó vũ khí dẫn đường chính xác, có nguy cơ làm suy yếu hàng thập kỷ đầu tư của Mỹ vào khả năng sống còn của vũ khí dẫn đường GPS.

Mỹ cũng hiểu rõ Trung Quốc và Nga từng khai thác tàn tích chiến trường ở Syria và Ukraine để rút ngắn quá trình phát triển vũ khí, khiến sự cố ở Beirut có thể trở thành chất xúc tác cho bước nhảy vọt công nghệ của đối thủ.

Bom lượn GBU-39B mạnh thế nào?

Bom đường kính nhỏ GBU-39B là một trong những loại vũ khí chính xác quan trọng nhất về mặt chiến lược trong kho vũ khí của Mỹ và có giá từ 70.000-90.000 USD mỗi quả, tùy thuộc vào cấu hình.

Với trọng lượng 113 kg, kích thước nhỏ gọn của GBU-39B cho phép chiến đấu cơ mang theo số lượng bom gấp 4 lần mức thông thường, giúp các máy bay F-15E, F-35 và F-16 tiêu diệt nhiều mục tiêu kiên cố hoặc mục tiêu giá trị cao chỉ trong một lần xuất kích.

Ngay sau khi được thả, cánh của quả bom sẽ bung ra, cho phép nó lượn tới 74 km, một yếu tố then chốt trong chiến thuật tấn công ngoài tầm phòng không, nơi máy bay phải tiêu diệt mục tiêu mà không cần bay vào vùng phòng không nguy hiểm.

Hệ thống dẫn đường kép GPS–INS của quả bom duy trì độ chính xác dưới 5 m, ngay cả khi phải đối phó với các hệ thống tác chiến điện tử của Nga, Iran hoặc Trung Quốc vốn được thiết kế để gây nhiễu hoặc làm gián đoạn tín hiệu vệ tinh.

Sự kết hợp giữa độ chính xác cao và khả năng tấn công tầm xa này khiến GBU-39B đặc biệt hiệu quả trong môi trường đô thị như Gaza, miền Nam Lebanon hay các khu vực xung đột ở Syria.

Xuân Mai