Tài sản Nga bị đóng băng: Bỉ nói đã đến lúc hành động, đề xuất táo bạo, Đức, Hungary dè dặt

Kể từ khi chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine đến nay, Liên minh châu Âu (EU) đã đóng băng 210 tỷ EUR tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga. Gần đây, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk kêu gọi khối 27 thành viên tịch thu tài sản này để tài trợ cho hoạt động hỗ trợ tài chính trong tương lai cho Ukraine.

EU đã đóng băng 210 tỷ EUR tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga. (Nguồn: FT)

Với khoản tài sản đang bị đóng băng của Nga, cho đến nay, EU chỉ sử dụng nguồn lãi suất để cung cấp hỗ trợ tài chính và quân sự cho Kiev.

Ông Donald Tusk đăng trên X: "Nói đủ rồi, đã đến lúc hành động. Hãy viện trợ cho Ukraine từ các tài sản bị đóng băng của Nga".

Ý tưởng táo bạo của Thủ tướng Ba Lan xuất hiện trong bối cảnh lo ngại gia tăng rằng, Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể sớm cắt mọi viện trợ cho Ukraine, khiến đất nước bị tổn thương trước chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga.

Trong bối cảnh Mỹ đang nhanh chóng rời xa liên minh Đại Tây Dương, khối 27 thành viên cân nhắc những cách thức sáng tạo để tăng mạnh chi tiêu quốc phòng và đảm nhận trách nhiệm to lớn về hỗ trợ tài chính, quân sự và nhân đạo mà đất nước của Tổng thống Volodymyr Zelensky cần.

Tuy nhiên, châu Âu đang thiếu tiền mặt và tăng trưởng kinh tế trì trệ kéo dài.

Điều này khiến khu vực ít có lựa chọn nào để có nguồn thu mới. Việc tịch thu 210 tỷ EUR trong tài sản bị đóng băng của xứ bạch dương - về mặt lý thuyết - có thể lấp đầy khoảng trống trong tương lai gần.

Tuy nhiên, đề xuất này vấp phải nhiều rào cản. Về pháp lý, số tiền trên được coi là tài sản có chủ quyền của Nga và được luật pháp quốc tế bảo vệ, khiến động thái này trở thành một bước đi rủi ro.

Trên phương diện chính trị, kế hoạch của Thủ tướng Ba Lan cần có sự đồng thuận từ tất cả thành viên EU. Hungary – quốc gia luôn phản đối mạnh mẽ các lệnh trừng phạt của EU – nhiều khả năng sẽ không ủng hộ. Đức cũng bày tỏ e dè về tính tiền lệ của quyết định chưa từng có này.

Hiện tại, phần lớn tài sản bị đóng băng của Nga được giữ tại Euroclear, một tổ chức tài chính có trụ sở tại Brussels, đóng vai trò quan trọng trong giao dịch và lưu ký chứng khoán. Giám đốc điều hành Euroclear, bà Valerie Urbain, cảnh báo rằng việc tịch thu tài sản có thể kích động các biện pháp trả đũa từ Moscow, gây bất ổn thêm cho thị trường tài chính EU.

Bà nhấn mạnh, nếu EU quyết định tịch thu số tài sản này, khối cần bảo đảm chuyển giao không chỉ tài sản mà cả trách nhiệm pháp lý đi kèm, nhằm bảo vệ các tổ chức tài chính khỏi các khiếu nại tiềm ẩn từ phía Nga.

Ngoài ra, việc sử dụng tài sản Nga hoặc lợi nhuận từ chúng để tài trợ cho Ukraine có thể ảnh hưởng vị thế của đồng EUR như một đồng tiền dự trữ toàn cầu, đồng thời gây tác động tiêu cực đến sự ổn định tài chính của EU.

Về phía Moscow, Điện Kremlin đã nhiều lần lên tiếng phản đối, gọi đây là “hành động trộm cắp”. Phát ngôn viên Dmitry Peskov cảnh báo Nga sẽ có biện pháp pháp lý chống lại bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào tham gia vào việc tịch thu này.

Linh Chi