Sáp nhập 4 vùng ở Ukraine, kinh tế Nga được lợi ra sao?

Hôm 5/10, Tổng thống Nga Putin đã ký thành luật việc công nhận 4 khu vực ở Ukraine bao gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia là một phần của Nga. Các nhà kinh tế học cho rằng, chi phí để khôi phục hạ tầng bị tàn phá ở 4 vùng này đối với Nga là rất lớn, nhưng lợi ích sẽ còn lớn hơn.

Bản đồ 4 khu vực Nga mới sáp nhập ở Ukraine (ảnh : ALJ)

1. Diện tích và dân số

Tổng diện tích 2 vùng thuộc Donbass (bao gồm Donetsk và Lugansk), Kherson và Zaporizhia là gần 109.000 km vuông, tương đương 15% tổng diện tích của Ukraine, và có hơn 5,6 triệu ha đất nông nghiệp. Nga hiện vẫn chưa xác định được biên giới cụ thể ở Kherson và Zaporizhia. Trước xung đột, dân số ở 4 vùng này là hơn 8 triệu người.

2. Động lực kinh tế của vùng Donbass

Với nền kinh tế chủ yếu dựa trên khai thác than đá, Donetsk và Lugansk là một trong những trung tâm công nghiệp của Ukraine. Đến tháng 2 năm nay, 115 mỏ than Dobass vẫn hoạt động. Trước xung đột, vùng này sản xuất khoảng 70 triệu tấn than mỗi năm.

Năm 2014, vùng Donetsk chiếm khoảng 20% sản lượng công nghiệp của Ukraine. Donetsk có mỏ than lớn thứ 4 châu Âu, với trữ lượng khoảng 10 tỷ tấn. 8 nhà máy điện cũng được đặt tại vùng Donetsk.

Lugansk là trung tâm vận tải quan trọng ở miền đông Ukraine và nổi bật với ngành công nghiệp luyện kim, sản xuất máy móc, canh tác nông nghiệp. Nhiều tuyến đường cao tốc trung chuyển quan trọng chạy qua Lugansk. Theo giới chuyên gia, tiềm năng nông nghiệp và khai thác khoáng sản ở Lugansk là rất lớn.

Donbass có tiềm năng lớn để phát triển ngành khai thác than (ảnh : CNN).

3. Vai trò của Zaporizhia

Zaporizhia là trung tâm cung cấp năng lượng của Ukraine với 3 nhà máy điện lớn, nổi bật nhất là nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia lớn nhất châu Âu. Ngoài ra, Zaporizhia còn có trạm thủy điện Dnepr và trung tâm điện gió Botievo. Giai đoạn từ năm 2019 – 2020, Zaporizhia sản xuất khoảng 40 tỷ kWh điện/năm, đóng góp khoảng 25 – 27% nhu cầu tiêu thụ năng lượng của Ukraine.

Zaporizhia cũng có nhiều nhà máy và khu công nghiệp lớn. Trước xung đột, nhà máy sản xuất ô tô ZAZ ở Zaporizhia có thể lắp ráp 150.000 chiếc xe mỗi năm. Sông Dnepr, hồ chứa Kakhovka và biển Azov đều đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của Zaporizhia với tiềm năng nuôi trồng, khai thác thủy hải sản.

4. Vai trò của Kherson

Kherson có cảng biển lớn và là một trong những trung tâm đóng tàu ở Ukraine. Đây cũng là tỉnh có diện tích đất nông nghiệp lớn nhất Ukraine với khoảng 20.000 km vuông. 

Kherson có nhiều nhà máy chế biến ngũ cốc, hạt hướng dương và rau. Đất đai màu mỡ ở Kherson cho phép thu hoạch 2, thậm chí 3 vụ trong một mùa. Các hoạt động kinh tế truyền thống khác ở vùng này bao gồm chăn nuôi gia súc và sản xuất rượu. Ngành du lịch ở Kherson cũng rất có tiềm năng phát triển.

Quân đội Nga kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia (ảnh : RT)

5. Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia có thể đóng góp thế nào cho kinh tế Nga ?

4 vùng lãnh thổ Ukraine có vị trí địa lý, cơ sở giao thông thuận lợi để kết nối với khu vực phía nam nước Nga. Việc kiểm soát Donbass và cảng Mariupol trên biển Azov cho phép Nga xuất khẩu than đá và tài nguyên khác cho các nước ở Nam Á và châu Phi.

Các khu vực mới sáp nhập cũng giúp Nga bảo đảm an ninh lương thực và tăng nguồn cung xuất khẩu lương thực cho những nước “thân thiện”. Theo giới chuyên gia, tiềm năng đóng góp cho kinh tế Nga của 4 vùng lãnh thổ Ukraine có thể lên tới hàng trăm tỷ USD, thậm chí nhiều hơn.

Tuy nhiên, để có thể phát huy hết giá trị kinh tế, Nga cần đầu tư khôi phục hạ tầng và giúp Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia thu hẹp khoảng cách phát triển. Bước đầu, Nga cần ổn định tình hình an ninh và tài trợ ngân sách cho 4 khu vực này. Ngoài ra, các sản phẩm được khai thác và sản xuất từ những khu vực này có thể sẽ phải chịu các lệnh trừng phạt từ Mỹ và các nước phương Tây.

Vương Nam (Theo RT)