Phong lá đỏ chết quay - không khác gì trồng cây cột điện

Phong lá đỏ là một loại cây ôn đới, sống trong khí hậu lạnh. Chúng ta mang nó về trồng, bảo là “thử nghiệm”, ca ngợi rằng sẽ “đẹp lắm”. Rồi giờ, giữa đêm, phải “di dời”, trong những ngày Hà Nội nóng đến xuất hiện ảo ảnh.

Trong chính những ngày dân Thủ đô phải "trùm chăn ra đường" vì "nắng nóng đến xuất hiện ảo ảnh" thì chúng ta phải "di dời" những cây phong lá đỏ vì chúng đang chết khô. Ảnh: Kim Anh

Đêm qua, Công ty Công viên cây xanh Hà Nội đã di dời toàn bộ hơn 200 cây phong lá đỏ trên đường Nguyễn Chí Thanh. Di dời về đâu: Về vườn ươm.

Rồi sao? Rồi xin ý kiến nhà tài trợ xem trồng ở đâu, như thế nào.

Sau 2 năm “thử nghiệm” 45 cây đã chết queo, chết khô. 217 cây còn lại ngắc ngoải “y con cá rô bị phơi nắng”.

Thử nghiệm này - tóm lại: Thất bại thảm hại.

Thật ra, từ hồi đưa cây phong lá đỏ về trồng thử nghiệm, từ ngay khi người ta ca ngợi “ảo cảnh”: Những con đường đỏ rực....đẹp như châu Âu, Nhật, Hàn, tha hồ "check in", sống ảo... thì các nhà sinh vật học đã cảnh báo rồi. Rằng đó là một loài cây ôn đới, sống nơi khí hậu lạnh giá. Nó sao sống được ở Hà Nội, nơi quá ẩm, quá nóng.

Nhưng mà không. Chúng ta vẫn trồng, và gọi đó là “thử nghiệm”. Để đến bây giờ, tốn mớ tiền để “xoá đi làm lại”. Ảo cảnh những con đường rực đỏ giờ chỉ còn ảo ảnh.

Hôm qua, Hà Nội nắng nóng đến mức xuất hiện những ảo ảnh khi cái nóng như nung, như thiếu đã khiến đường phố loang loáng như được phun nước. Ở những nơi mặt đường đo được đến 55-56 độ ấy có điểm chung: Nó không được bao phủ, che chở bởi cây xanh.

Mở ngoặc là:

Chênh lệch nhiệt độ giữa đường “xanh mát'” và phố vắng bóng cây là từ 4-10 độ, tuỳ mật độ cây xanh.

Cái “hại” của việc thử nghiệm, vì thế, không chỉ là mỹ quan đô thị đâu mà còn là sức khoẻ người dân.

Sai lầm của chúng ta, cũng không chỉ đơn giản là vì đã không trồng thử mà là để cho quyết tâm chính trị lấn át khoa học, khi đã không thật sự coi trọng những tiếng nói phản biện.

Đến cuối 2018, Hà Nội công bố hoàn thành trồng mới 1 triệu cây xanh. 73.000 cây trong đó được trồng theo diện xã hội hóa. Tính chung giai đoạn 2016 - 2020, số lượng cây trồng mới đã lên tới con số 1,6 triệu.

Một thành tích phải nói là cực kỳ ấn tượng khi chỉ tính riêng số lượng đã tăng gấp 40-50 lần những giai đoạn trước.

Nhưng những con đường nắng nóng đến xuất hiện ảo giác hôm nay cho thấy như thế vẫn là chưa đủ. Nhưng những hàng cây phong lá đỏ chết quay, chết khô như những cây cột điện dưới nắng cho thấy không thể làm theo kiểu “mình thích thì mình làm”, mình bắt nó phải nghe.

Đấy, PGS.TS Đặng Văn Hà, Viện trưởng Viện Kiến trúc cảnh quan và Cây xanh đô thị (Đại học Lâm nghiệp) sáng nay vừa bày tỏ ngạc nhiên: “Có những loại cây thành phố thông tin là trồng thử nghiệm, nhưng mà ở các nước có ai mang cây ra trồng thử nghiệm ở đường phố"?!

ANH ĐÀO