Ông Trump tuyên bố vô hiệu lệnh ân xá của ông Biden

Việc ông Trump tuyên bố hủy mọi tài liệu ông Biden ký bằng autopen đang dựng lại làn sóng tranh luận về tính hợp pháp dù hiến pháp Mỹ không yêu cầu tổng thống phải ký tay các quyết định.

Ông Trump tuyên bố sẽ hủy toàn bộ văn bản mà người tiền nhiệm Biden ký bằng bút máy tự động. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Donald Trump ngày 2/12 tuyên bố sẽ hủy toàn bộ văn bản, bao gồm cả lệnh ân xá, mà ông cho rằng người tiền nhiệm Joe Biden đã ký bằng autopen - thiết bị mô phỏng chữ ký, theo Guardian.

Đây được xem là nỗ lực chưa từng có nhằm đảo ngược các quyết định của chính quyền trước đó, dựa trên một lập luận bị giới luật gia đánh giá là “thiếu cơ sở”.

Autopen là thiết bị có khả năng sao chép chính xác chữ ký, thường được sử dụng cho các tài liệu cần ký với số lượng lớn hoặc mang tính nghi lễ. Các tổng thống Mỹ thuộc cả hai đảng đều dùng autopen trong quá trình điều hành.

Theo PolitiFact, đa số học giả luật đồng thuận rằng hiến pháp Mỹ không quy định tổng thống phải tự tay ký các tài liệu, kể cả lệnh ân xá, để chúng có giá trị pháp lý. Luật liên bang Mỹ cũng không có cơ chế cho phép một tổng thống hủy lệnh ân xá do người tiền nhiệm ban hành.

Tuy vậy, ông Trump và các đồng minh nhiều lần đưa ra cáo buộc rằng việc ông Biden sử dụng autopen khiến các quyết định của ông không hợp lệ, hoặc ám chỉ ông không hoàn toàn nắm rõ những văn bản mình ký. Hiện chưa có thông tin xác thực về việc Biden có dùng autopen để ký lệnh ân xá hay không.

“Những ai nhận ‘ân xá’, ‘giảm án’ hoặc bất kỳ văn bản pháp lý nào được ký theo cách đó, xin lưu ý rằng văn bản ấy đã bị chấm dứt hoàn toàn và không còn hiệu lực pháp lý”, ông Trump viết trên mạng Truth Social.

Trước khi rời Nhà Trắng vào tháng 1, ông Biden đã ban hành một số lệnh ân xá, trong đó có các thành viên trong gia đình, gồm hai anh em trai và em gái, với lý do muốn họ tránh khỏi những cuộc điều tra mang động cơ chính trị. Ông cũng giảm án cho nhiều người phạm tội ma túy không bạo lực.

Cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ban hành một số lệnh ân xá trước khi rời khỏi Nhà Trắng vào cuối tháng 1. Ảnh: Reuters.

Theo Fox News, động thái vô hiệu của ông Trump không ảnh hưởng đến lệnh ân xá dành cho con trai ông Biden - Hunter Biden - vì văn bản này được xác định là ông Biden tự tay ký. Tuy nhiên, kênh này dự đoán một số nhân vật khác như tiến sĩ Anthony Fauci có thể bị tác động.

Những nhân vật quan trọng khác được ông Biden ân xá gồm tướng Mark Milley, các thành viên Ủy ban Hạ viện điều tra vụ bạo loạn ngày 6/1, cùng hai cựu nghị sĩ Cộng hòa Liz Cheney và Adam Kinzinger.

Thức tế, ông Trump, vốn nổi tiếng với phong cách đối đầu và thường xuyên công kích đối thủ chính trị, nhiều lần mỉa mai việc ông Biden dùng autopen khi ký các văn bản chính thức. Ông cũng đặt nghi vấn về năng lực tinh thần của ông Biden, cho rằng nhiều quyết định quan trọng do các trợ lý đưa ra.

Tuy nhiên, chính cựu Tổng thống Biden và các cựu trợ lý phủ nhận hoàn toàn cáo buộc này, khẳng định ông Biden trực tiếp điều hành.

Việc dùng thiết bị sao chép chữ viết không phải mới. Bộ Tư pháp Mỹ dưới thời George W. Bush từng kết luận autopen có giá trị tương đương chữ ký tổng thống về mặt pháp lý, kể cả trong việc ký ban hành luật.

Nỗ lực đảo ngược các lệnh ân xá chỉ vì nghi ngờ việc dùng autopen càng thiếu cơ sở hơn, bởi hiến pháp Mỹ thậm chí không bắt buộc lệnh ân xá phải được viết ra giấy, chứ chưa nói đến việc phải có chữ ký tay.

Phương Linh