Mỹ rút hệ thống tên lửa 1.800 km khỏi Nhật Bản

Mỹ đã tiến hành nhiều cuộc thử nghiệm hệ thống Typhon, bao gồm bốn bệ phóng trên xe

kéo và thiết bị hỗ trợ có khả năng bắn cả tên lửa Tomahawk và SM-6. Ảnh: SCMP.

Bộ Quốc phòng Nhật Bản xác nhận hệ thống phóng tên lửa tầm trung Typhon Mid-Range Capability (MRC) của Lục quân Mỹ được triển khai tại căn cứ Iwakuni ở tỉnh Yamaguchi từ tháng 9 để phục vụ cuộc tập trận chung “Resolute Dragon 2025” đã được rút đi trong ngày 18/11.

Động thái này diễn ra giữa lúc tranh chấp ngoại giao giữa Bắc Kinh và Tokyo bùng phát dữ dội sau tuyên bố của bà Takaichi rằng Nhật Bản có thể can thiệp quân sự nếu eo biển Đài Loan xảy ra biến cố.

Hệ thống Typhon có khả năng phóng tên lửa hành trình tấn công mặt đất Tomahawk và tên lửa phòng không SM-6, với tầm bắn lên tới 1.800 km - đủ để vươn tới Bắc Kinh, Thượng Hải và nhiều tỉnh đông dân ở miền đông Trung Quốc nếu xuất phát từ Nhật Bản.

Đây là lần đầu tiên Mỹ triển khai năng lực tấn công tầm trung này tại Nhật Bản, với lý do cần thử nghiệm khả năng chuyển quân nhanh trong thời chiến. Trung Quốc và Nga đều phản đối mạnh mẽ việc đặt hệ thống này tại Iwakuni.

Khi đưa vào hoạt động, Bộ Quốc phòng Nhật Bản khẳng định việc triển khai chỉ mang tính tạm thời và sẽ rút trong vòng một tuần sau khi cuộc tập trận kết thúc ngày 25/9.

Tuy nhiên, hệ thống vẫn hiện diện ít nhất tới ngày 10/11, khiến các nhóm dân sự tại Yamaguchi và tỉnh lân cận Hiroshima phải kiến nghị yêu cầu rút ngay. Việc chậm trễ kéo dài làm dấy lên lo ngại Washington sẽ biến nó thành sự hiện diện thường trực.

Theo truyền thông Nhật Bản, Bộ Quốc phòng đã thông báo với chính quyền địa phương rằng việc rút hệ thống đã hoàn tất, song lý do chậm trễ vẫn chưa được tiết lộ.

Căng thẳng Trung - Nhật tăng vọt tuần qua sau khi bà Takaichi gọi tình huống sử dụng vũ lực tại eo biển Đài Loan là “mối đe dọa sinh tồn” đối với Nhật Bản.

Bắc Kinh lên án phát biểu này là “gây tổn hại nghiêm trọng quan hệ song phương và thách thức trật tự quốc tế”, đồng thời ban hành cảnh báo du lịch tới Nhật Bản, hủy loạt sự kiện giao lưu và gửi công hàm phản đối nhiều lần.

Dự kiến Bắc Kinh tiếp tục có thêm biện pháp đáp trả, nhất là khi Thủ tướng Takaichi và nội các của bà kiên quyết không rút lại phát ngôn.

Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và sẽ thống nhất hòn đảo kể cả bằng vũ lực nếu cần thiết, dù chủ trương chung vẫn là đối thoại và thống nhất trong hòa bình.

Tuần trước, khi được hỏi về phát biểu của bà Takaichi và nhận định rằng Trung Quốc “không phải bạn bè” của Mỹ, Tổng thống Donald Trump đáp: “Nhiều đồng minh của chúng ta cũng chẳng hẳn là bạn bè”, đồng thời cho rằng không ít nước “đã lợi dụng thương mại với Mỹ còn nhiều hơn cả Trung Quốc”.

Trước đó, Mỹ cũng từng triển khai một hệ thống Typhon tại miền Bắc Philippines trong cuộc tập trận chung năm ngoái, và đến nay vẫn chưa rút. Từ vị trí này, hệ thống có thể bao quát eo biển Đài Loan và cả Biển Đông.

Phương Linh