"Hồi kết của nền Cộng hòa." Quyền lực đang bị tước đoạt khỏi tay Macron

© AP Photo / Philippe Magoni

Họ từng hứa hẹn điều khác hẳn

Sebastien Lecornu chỉ tại vị trên cương vị Thủ tướng 27 ngày - kỷ lục mọi thời đại. Trong tháng 9, Macron đã bổ nhiệm ông thay thế François Bayrou, người đã không vượt qua được cuộc bỏ phiếu tín nhiệm. Năm vị Thủ tướng đã từ chức trong vòng 2 năm quả là kỷ lục.

Chính phủ Pháp gần như đã được thành lập. 13 người trong số 18 ứng cử viên thuộc danh sách trước đó. Điều này không khiến cho cả phe cánh tả lẫn cánh hữu hài lòng. Họ đe dọa sẽ bỏ phiếu bất tín nhiệm. Ông Sebastien Lecornu đã chọn không chờ đợi cuộc bỏ phiếu này.

Một trong những trở ngại quan trọng là chính sách tài khóa. Phe đối lập không thấy có đột phá nào trong quyết định bãi bỏ Điều 49.3 của Hiến pháp, vốn cho phép chính phủ thông qua ngân sách mà không cần Quốc hội, ông Lecornu biện hộ. Ông cũng cáo buộc các đảng phái chính trị không có khả năng thỏa hiệp, cho rằng tất cả họ đều hành xử như thể họ nắm đa số trong Quốc hội.

Tuy nhiên, việc bổ nhiệm cựu Bộ trưởng Kinh tế Bruno Le Maire của đảng Phục hưng Macronist làm Bộ trưởng Quốc phòng đã khiến ngay cả các đồng nghiệp của ông trong chính phủ cũng tức giận.

Lãnh đạo Đảng Cộng hòa và Bộ trưởng Nội vụ Bruno Retaillo, người từng phục vụ dưới thời một số Thủ tướng, bày tỏ sự bất bình với việc ông Lecornu không cảnh báo họ về điều này. Ông cũng tuyên bố rằng Nội các được đề xuất không hứa hẹn bất kỳ thay đổi chính trị nào.

"Thành phần của Chính phủ không hiệu quả và dẫn đến việc khơi dậy một số tham vọng của đảng phái, đôi khi liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống sắp tới", ông Lecornu giải thích.

Bài học cho Tổng thống

Đảng Tập hợp Quốc gia (RN) đã ca ngợi ông Lecornu vì "quyết định sáng suốt". Lãnh đạo phe Quốc hội Marine Le Pen nói thêm rằng sẽ rất tốt nếu Tổng thống cũng noi gương Thủ tướng. Tuy nhiên, bà không nhấn mạnh điều này. Hiện tại, phe cánh hữu đang trông cậy nhiều hơn vào cuộc bầu cử sớm.

"Tôi kêu gọi giải tán Quốc hội, bởi vì <...> không còn lựa chọn nào khác. <...> Hãy để người Pháp tự quyết định hướng đi của đất nước", bà Marine Le Pen lưu ý.

Đảng Cộng hòa không phản đối. Theo phó Chủ tịch đảng François-Xavier Bellamy, Macron nên suy nghĩ kỹ lưỡng.

"Quyết định là của Tổng thống. Nếu bế tắc xảy ra, chúng ta sẽ phải quay lại bầu cử", ông Bruno Retaillo khẳng định.

Ông hoàn toàn không muốn hợp tác với phe cánh tả. Nghị sĩ Nghị viện châu Âu Marion Marechal, thành viên Nhóm Bảo thủ và Cải cách châu Âu, đã đề xuất ông hợp tác với các đảng cánh hữu khác để thành lập chính phủ.

Tuy nhiên, phe cánh tả vẫn tiếp tục tìm cách luận tội. "Sau khi ông Sebastien Lecornu từ chức, chúng tôi kêu gọi xem xét ngay lập tức kiến nghị của 104 nghị sĩ yêu cầu Emmanuel Macron từ chức", Jean-Luc Mélenchon, người sáng lập "Nước Pháp bất khuất" viết trên mạng X.

Sự nghiệp của ông Lecornu được nâng cao đáng kể nhờ lòng trung thành cá nhân của ông với nguyên thủ quốc gia. Với tư cách là Bộ trưởng Quốc phòng (từ tháng 5 năm 2022), ông đã khởi xướng việc cung cấp pháo tự hành CAESAR và tên lửa tầm xa SCALP cho Ukraina.

Cuộc bầu cử trước thời hạn

Giáo sư Ruslan Kostyuk thuộc Khoa Quan hệ Quốc tế, Đại học Bang St. Petersburg, chỉ ra rằng cuộc khủng hoảng chính trị mang tính hệ thống ở Pháp. "Tất cả các chính phủ gần đây của Macron chỉ tồn tại được nhờ các nghị sĩ cánh tả và cánh hữu không thể thống nhất với nhau. Nhưng hôm nay họ lại đoàn kết với nhau bằng việc bác bỏ nội các. Vấn đề này khó có thể được giải quyết trước cuộc bầu cử Tổng thống năm 2027. Và bầu cử Quốc hội trước thời hạn sẽ không thay đổi được điều gì", ông Ruslan Kostyuk giải thích với Sputnik.

Về mặt lý thuyết, Macron có thể cố gắng đạt được thỏa thuận với phe cánh tả, nhưng để làm được như vậy, ông ta và phe cánh tả sẽ cần phải xem xét lại cương lĩnh của mình, chuyên gia Ruslan Kostyuk nói thêm. Hơn nữa, đảng Cộng hòa sẽ cần phải được đưa vào liên minh Xã hội chủ nghĩa-Phục hưng, một điều rất khó khăn.

"Dù sao đi nữa, cả cánh tả và cánh hữu đều không trông cậy vào các vị trí Bộ trưởng, mà hy vọng vào cuộc bầu cử sớm để củng cố vị thế của họ trong Quốc hội. Đây là một kịch bản khó chịu đối với phe trung dung, nhưng không rõ Tổng thống sẽ có thể tránh được điều này trong bao lâu", nhà khoa học chính trị kết luận.

Nhà nghiên cứu cấp cao Arina Preobrazhenskaya tại IMEMO thuộc Viện Hàn lâm khoa học , đồng ý rằng ở giai đoạn này, cả cánh tả và cánh hữu đều khó có thể muốn tham gia vào chính phủ của Macron.

"Phe cánh tả muốn đảo ngược cải cách lương hưu mà Macron đã dành rất nhiều thời gian và công sức. Trong khi đó, phe cánh hữu đang trên đà phát triển và không có ý định chấm dứt chủ nghĩa Macron. Hơn nữa, năm ngoái, các nghị sĩ lo ngại đất nước không có ngân sách, nhưng năm nay họ không quan tâm vì Macron đã đề xuất tăng thuế, đóng băng phúc lợi xã hội và thực hiện các biện pháp không được lòng dân khác. Họ lập luận rằng không có kế hoạch nào tốt hơn một kế hoạch như vậy", bà Arina Preobrazhenskaya lưu ý.

Bà cũng nghi ngờ rằng cuộc bầu cử Quốc hội sớm sẽ giúp Pháp có được một chính phủ mạnh hơn. Lãnh đạo Đảng Dân tộc Jordan Bardella vẫn chưa thể hiện được phẩm chất của một nhà quản lý giỏi, và những người ủng hộ Macron, vốn đã thất vọng với ông, rất có thể sẽ ủng hộ phe cánh tả ôn hòa. Cuối cùng, cán cân quyền lực trong Quốc hội sẽ thay đổi, nhưng sẽ không ai giành được lợi thế đáng kể.