Đức hạ nhiệt độ bể bơi, tắt đài phun nước để tiết kiệm năng lượng

Lo ngại Nga tiếp tục cắt khí đốt, giới chức Đức xem xét đề xuất tiết kiệm năng lượng, từ hạ nhiệt độ bể bơi, dừng hoạt động đài phun nước hay thậm chí tính toán giảm tiêu thụ bia.

Vốn là cố vấn kinh tế tại thành phố Augsburg, giờ đây, ông Wolfgang Hübschle có thêm nhiệm vụ tính toán xem nên tắt đèn giao thông nào, cách giảm nhiệt độ trong văn phòng và bể bơi, và thậm chí nếu cần, đình chỉ hoạt động nhà máy bia ưa thích (nhưng tốn năng lượng) của người dân Bavaria.

Các quan chức tại thành phố Augsburg thuộc bang Bavaria như ông Hübschle đang dẫn đầu nỗ lực giảm tiêu thụ 15% năng lượng của Liên minh châu Âu, do lo ngại Nga có thể tiếp tục cắt nguồn cung năng lượng.

New York Times nhận định không nơi nào sợ nỗi lo ngại đó thành hiện thực hơn Đức - nước tiêu thụ khí đốt của Nga lớn nhất châu Âu. Trước chiến sự Ukraine, với hơn một nửa nguồn cung cấp khí đốt đến từ Moscow, khí đốt giá rẻ của Nga là nền tảng cho ngành công nghiệp hùng mạnh của Đức. Berlin thậm chí còn lên kế hoạch tăng gấp đôi sản lượng với đường ống Nord Stream 2, nhưng chiến sự đã đình chỉ hoạt động của dự án.

Augsburg hiện là một trong những nơi đi đầu nỗ lực tiết kiệm năng lượng, khi một số thành phố khác của Đức đang đưa ra các biện pháp khuyến khích tài chính cắt giảm sử dụng khí đốt, trong khi những nơi khác giảm độ sáng của đèn đường.

Những mục tiêu giảm tiêu thụ trên khắp châu Âu không chỉ gửi tín hiệu về quyết tâm của EU tới Nga, mà còn thể hiện lo ngại các nền kinh tế châu Âu sẽ gặp rủi ro, đặc biệt nếu cường quốc kinh tế Đức bị ảnh hưởng.

Giới hạn giờ hoạt động của đài phun nước

Tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga ngày 25/7 thông báo sẽ giảm lưu lượng khí đốt vận chuyển qua Nord Stream 1 đến châu Âu xuống còn 20% từ ngày 27/7, với lý do phải đem một turbine đi bảo trì. Tuy nhiên, Đức cho rằng lý do này không hề thuyết phục.

Khoảng một nửa ngôi nhà ở Đức được sưởi ấm bằng khí đốt, trong khi 1/3 lượng khí đốt sử dụng cho ngành công nghiệp. Nếu thời tiết trong mùa đông cực kỳ lạnh, việc cắt giảm khí đốt không khác gì một “cú đánh tàn bạo” vào Đức.

Tuy nhiên, thật khó dự đoán thời tiết, cũng như ý định của Điện Kremlin. Giới kinh tế đang tính toán việc ngừng hoạt động đường ống hoàn toàn có thể khiến Đức đối mặt với suy thoái bao nhiêu phần trăm.

Ông Hübschle cho hay khi giá năng lượng tăng chóng mặt, mức chi tiêu tại Augsburg đã tăng khoảng 80%, tương đương 11 triệu euro. Các quan chức đang tìm cách để những gánh nặng chi phí đó không tác động mạnh lên người dân.

Một đài phun nước trơ đáy ở Augsburg. Ảnh: New York Times.

Thị trưởng Augsburg, Eva Weber, thậm chí đã ra lệnh dừng hoạt động nhiều đài phun nước trên quảng trường và công viên, đồng thời giới hạn giờ hoạt động với ba đài phun nước kết nối với hệ thống quản lý nước 800 năm tuổi của thành phố. Ngoài ra, thành phố cũng hạ bớt nhiệt độ tại các bể bơi công cộng ngoài trời.

Thành phố đã đưa ra những sáng kiến này sau nhiều tháng được thúc đẩy bởi Bộ trưởng Kinh tế Đức Robert Habeck. Là một chính trị gia đảng Xanh, ông Habeck hẳn đã đau đớn khi buộc phải mở lại các nhà máy nhiệt điện than nhằm thay thế nhà máy tiêu thụ khí đốt, đồng thời nhanh chóng mở rộng cơ sở hạ tầng tiếp nhận khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG), trong lúc đảm bảo các hợp đồng giao hàng từ Qatar và Mỹ.

Trong bài đăng gần đây, ông Habeck khuyến khích người dân thay đổi thói quen hàng ngày, góp phần nỗ lực đạt mục tiêu tiết kiệm 20%.

Một số quan chức lo ngại chính phủ đang kích động hoảng loạn, trong khi số khác hy vọng các biện pháp sẽ khuyến khích người dân tính toán khi sử dụng năng lượng.

Thủ tướng Đức Olaf Scholz cam kết tăng trợ cấp nhà ở và bảo vệ người thuê nhà nếu họ chưa thanh toán kịp các hóa đơn sưởi. Tuần này, Munich công bố "tiền thưởng năng lượng" 100 euro cho các hộ gia đình cắt giảm 20% mức tiêu thụ hàng năm. Các công ty dịch vụ còn phát động cuộc thi tiết kiệm năng lượng cho khách hàng vào mùa thu này.

Người Đức có vẻ đang hưởng ứng kế hoạch tiết kiệm năng lượng. Hiệp hội Năng lượng và Nước Liên bang cho biết Đức đang sử dụng ít khí đốt hơn gần 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy vậy, họ cũng cho rằng xu hướng này một phần là do giá năng lượng đang đạt mức kỷ lục. Chi phí có thể sẽ tăng thêm nữa vào đầu tháng 10, khi chính phủ đưa ra khoản phụ phí khí đốt.

Ngược lại, máy sưởi và lò nướng bằng củi đang cháy hàng ở nhiều thành phố, trong khi khách hàng khó tìm mua các tấm pin mặt trời mini cung cấp năng lượng cho một số thiết bị gia đình.

Claudia Kemfert - nhà kinh tế học năng lượng tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Đức - cho biết những khoản tiết kiệm này rất quan trọng. Tuy nhiên, bà lo ngại Đức đang lãng phí vài tháng kêu gọi người dân, thay vì hành động mạnh mẽ nhắm vào doanh nghiệp.

Các công ty Đức đang chứng minh họ có thể giảm mức tiêu thụ khí đốt khi “vào bước đường cùng”. Hôm 27/7, nhà sản xuất ôtô Mercedes-Benz cho biết họ đã cắt giảm 10% lượng xăng sử dụng, và có thể cắt tới 50%, mà không ảnh hưởng tới hoạt động của công ty.

Mọi nhân viên phải gửi đề xuất tiết kiệm năng lượng

Các quan chức thành phố cho rằng họ không thể hiểu rõ những nỗ lực này sẽ có ích ra sao cho đến khi có thêm dữ liệu. Tại Munich, thủ phủ bang Bavaria và là trung tâm ngành công nghiệp Đức, Phó thị trưởng Katrin Habenschaden tỏ ra nghi ngờ.

"Thực lòng, tôi không tin những biện pháp này có thể bù đắp được (sự thiếu hụt)”, bà nói. “Đúng hơn, tôi tin chúng tôi cần các lựa chọn và giải pháp khác”.

Wolfgang Hübschle, cố vấn kinh tế của thành phố Augsburg, suy nghĩ về đề xuất tạm dừng hoạt động của các nhà máy bia. Ảnh: New York Times.

Bavaria là quê hương của các công ty đầu tàu trong ngành công nghiệp Đức, như BMW và Siemens. Bà Habenschaden lập luận việc chính quyền chần chừ giảm phụ thuộc vào khí đốt và thúc đẩy năng lượng tái tạo cũng khiến khu vực này đặc biệt dễ bị tổn thương.

Tại Augsburg và Munich, các quan chức địa phương yêu cầu mọi nhân viên thành phố gửi đề xuất tiết kiệm năng lượng. Một công chức Augsburg chỉ ra hai trung tâm dữ liệu của thành phố là nơi tiêu hao năng lượng lớn. Hiện tại, họ đang xem xét có nên cắt giảm bớt một trung tâm.

Nhiều lãnh đạo địa phương cũng cân nhắc xem có thể hạn chế nét văn hóa truyền thống nào của đất nước.

Ông Hübschle cho biết ông tin Bavaria nên đóng cửa các nhà máy bia nổi tiếng, trước khi để ngành công nghiệp hóa chất đối mặt với tình trạng thiếu khí đốt.

Trong khi đó, một quan chức khác tên Rosi Steinberger đang suy nghĩ xem có nên đề nghị Munich hủy bỏ lễ hội Oktoberfest nổi tiếng thế giới. Lễ hội này đã được lên kế hoạch quay trở lại vào mùa thu năm nay sau khi bị gián đoạn 2 năm bởi đại Covid-19.

“Tôi vẫn chưa nêu ý kiến”, bà nói với một nụ cười lo lắng. "Nhưng tôi nghĩ khi mọi người nói rằng không có vùng cấm trong các đề xuất, thì đó là điều nên cân nhắc".

Phương Linh