Cựu Tổng thống Trump đe dọa đánh thuế 100% xe Trung Quốc nếu thắng cử

Nhập khẩu ô tô từ Trung Quốc đã trở thành chủ đề nóng mới được các ứng cử viên đưa ra trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.

Cựu Tổng thống và trên thực tế hiện đang là ứng cử viên Tổng thống năm 2024 của Đảng Cộng hòa Donald Trump đã đề cập đến một chủ đề nhạy cảm, nóng bỏng trong một bài phát biểu khi dừng lại trên đường vận động tranh cử đó là xe nhập khẩu từ Trung Quốc.

Tại dân bay Quốc tế Dayton ở Ohio vào thứ Bảy cuối tuần qua, ngày 16 tháng 3, Đảng Cộng hòa đã đưa ra lời “đe dọa” sẽ áp thuế 100% đối với xe do các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc sản xuất nếu họ xây dựng nhà máy ở Mexico, trong trường hợp ông đắc cử và trở lại Phòng Bầu dục.

Đặc biệt, ông Trump cảnh báo về cái gọi là “thảm họa kinh tế” nếu ông thua trong cuộc bầu cử. Cựu Tổng thống tự coi mình là “vị cứu tinh duy nhất” của lĩnh vực ô tô, dự đoán ngành ô tô nội địa Mỹ sẽ suy tàn nếu Tổng thống Biden tái đắc cử.

Tuyên bố của ứng cử viên Tổng thống của Đảng Cộng hòa được đưa ra sau một loạt hành động lập pháp và trực tiếp từ các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa, cũng như chính Tổng thống Biden, về chủ đề nhập khẩu ô tô của Trung Quốc, trong đó mỗi nhà lập pháp áp đặt chương trình hành động riêng của họ chống lại các nhà sản xuất ô tô nước ngoài.

Trước đó, cựu Tổng thống đã áp đặt mức thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông, điều này đã ngăn cản phần lớn nhiều nhà sản xuất ô tô có nguồn gốc từ Trung Quốc nhập khẩu ô tô của họ vào Mỹ.

Xe Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ là chủ đề nóng giữa hai ứng viên Tổng thống Mỹ 2024.

Mặc dù ở các bang các chính trị gia coi mối đe dọa từ ô tô Trung Quốc nói chung là trở ngại đối với các nhà sản xuất ô tô trong nước, cũng như mối đe dọa an ninh quốc gia tiềm tàng. Trong khi đó, các nhà sản xuất khác đang cho biết rằng họ cũng cảm thấy bị đe dọa.

Trong thông báo ngày 15/3, hai hãng xe Nhật Bản Nissan và Honda cho biết họ đang trong giai đoạn đầu hình thành quan hệ đối tác để cạnh tranh với những mẫu xe giá rẻ hơn do các đối thủ nặng ký như BYD và Nio sản xuất.

Giám đốc điều hành Nissan Makoto Uchida cho biết trong sự kiện ở Tokyo vào ngày 15 tháng 3: “Những công ty mới nổi rất năng nổ và đang xâm nhập với tốc độ đáng kinh ngạc”.

Ngoài ra, một số nhân vật quan trọng trong tham vọng của ông Trump cũng có quan điểm tương tự. Ví dụ, Giám đốc điều hành Tesla, Elon Musk, đã lưu ý rằng các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc "là những công ty ô tô cạnh tranh nhất trên thế giới", cảnh báo trong cuộc họp báo thu nhập quý 4 của Tesla vào ngày 24 tháng 1 rằng họ có thể gặp vấn đề nếu không có các biện pháp bảo vệ thích hợp.

Musk nói: “Tôi nghĩ họ sẽ đạt được thành công đáng kể bên ngoài Trung Quốc tùy thuộc vào loại thuế quan hoặc rào cản thương mại nào được thiết lập. Thành thật mà nói, tôi nghĩ nếu không có rào cản thương mại được thiết lập, họ sẽ phá hủy hầu hết các công ty khác trên thế giới”.

Đối sách của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc

Trung Quốc đã xuất khẩu gần 40 tỷ USD, mở ra thị trường mới về ô tô chạy pin và hybrid vào năm ngoái. Hầu hết trong số khách hàng đều đến Châu Âu, nơi các tài xế đã mua tổng cộng gần 5 triệu xe điện vào năm 2023. Khoảng 8% tổng số ô tô điện bán ra ở Châu Âu đến từ Trung Quốc vào giữa năm 2023, so với mức gần bằng 0 vào thời điểm gần đây.

Sự tăng tốc đó nhanh hơn so với các đối tác Nhật Bản vào thế kỷ trước: vào năm 1980, Datsun - thương hiệu nước ngoài của Nissan vào thời điểm đó - và các thương hiệu khác chiếm lĩnh, mở ra thị trường mới 9% thị trường châu Âu, tăng từ 1% một thập kỷ trước đó. Tại Mỹ, con số này tăng hơn gấp đôi, mở ra mức tăng mới lên khoảng 20% so với cùng kỳ.

Trong cả hai thời đại, những công ty mới nổi đều cung cấp công nghệ mới hơn và giá thấp hơn. Vào những năm 1970, Toyota, Nissan và các công ty cùng ngành đã có thể thu hút khách hàng bằng những mẫu xe nhỏ hơn, tiết kiệm nhiên liệu, có nhu cầu cao sau cuộc khủng hoảng năng lượng khiến giá xăng tăng cao. Việc quản lý chi phí nghiêm ngặt của những người mới đến cũng có nghĩa là họ có thể tính phí ít hơn những người hiện tại.

Ngày nay, chuỗi cung ứng của Trung Quốc cùng hoạt động nghiên cứu và phát triển nhanh chóng có nghĩa là các nhà sản xuất ô tô địa phương cung cấp các sản phẩm tương đối phức tạp với giá thấp ngay cả khi ở xa quê hương của họ. BYD có thể sản xuất ô tô điện với giá thấp hơn khoảng 1/4 so với các đối thủ truyền thống ở châu Âu, UBS ước tính vào năm ngoái. Khoảng cách thậm chí còn lớn hơn nếu gã khổng lồ có trụ sở tại Thâm Quyến sản xuất phương tiện này tại Trung Quốc.

Ủy ban Châu Âu hiện đang điều tra các báo cáo cho biết ô tô từ Trung Quốc được bán với giá thấp hơn 1/5 so với các mẫu xe tương tự do EU sản xuất. Trong khi đó, thị trường nội địa của Trung Quốc đang phải đối mặt với tình trạng dư thừa công suất và cuộc chiến giá cả khốc liệt, tất cả đều khuyến khích các công ty Trung Quốc tìm kiếm khách hàng mới ở nước ngoài.

Bốn mươi năm trước, các quan chức phương Tây đã can thiệp vì lo ngại rằng hàng nhập khẩu có tính cạnh tranh cao sẽ gây sức ép quá lớn lên ngành công nghiệp ô tô địa phương. Mỹ đàm phán hạn ngạch nhập khẩu tự do với Tokyo vào năm 1981 và Châu Âu nhanh chóng làm theo.

Những người kế nhiệm của họ rõ ràng đang cảm thấy sợ hãi. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc hầu như không xâm nhập được vào thị trường Mỹ. Tuy nhiên, vào đầu tháng này, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cảnh báo về “cơn lũ” ô tô điện từ nước này, lặp lại những bình luận vào tháng 9 của Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen.

Hoàng Lâm