Báo động bệnh Whitmore do vi khuẩn 'ăn thịt người' bùng phát sau bão lũ

Bệnh viện Trung ương (T.Ư) Huế vừa phát đi cảnh báo về sự gia tăng đột biến của bệnh Whitmore, do một loại vi khuẩn nguy hiểm được ghi nhận sau thời gian bão lũ chồng chất của miền Trung.

Bệnh nhi bị tuyến mang tai do vi khuẩn Burkhoderia Pseudomalei đang điều trị tại Trung tâm Nhi Bệnh viên T.Ư Huế. ẢNH: BVCC.

Ngày 17.11, Bệnh viện T.Ư Huế đã phát đi thông cáo về việc ghi nhận sự xuất hiện và tăng đột biến bệnh nhân mắc Whitmore, từ đầu tháng 10.2020 đến nay.

Theo đó, đã có gần 30 ca bệnh nhân nhập viện, trong đó có 50% bệnh nhân đến từ các tỉnh Nam Định, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị... 50% đến từ các huyện Phú Lộc, Phú Vang, Quảng Điền, Phong Điền, Hương Thủy (Thừa Thiên-Huế).

Theo Bệnh viện T.Ư Huế, nhiều bệnh nhân do không biết nên đến viện ở giai đoạn muộn, khi đã có tình trạng nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn hoặc suy đa tạng... nên điều trị khó khăn, chi phí điều trị cao nhưng kết quả không khả quan.

Bệnh nhân Whitmore nhập viện muộn nên chuyển biến nặng đang điều trị tại khoa Hồi sức cấp cứu bệnh viện T.Ư Huế. ẢNH: BVCC.

Bệnh Whitmore, còn gọi là bệnh Melioidosis do trực khuẩn gram âm Burkhoderia Pseudomallei gây ra. Vi khuẩn được tìm thấy trong đất, nước bẩn, trong các cánh đồng lúa gạo, và các vùng nước tù đọng trong khu vực, lây lan sang người và động vật qua tiếp xúc trực tiếp với các nguồn ô nhiễm.

Vi khuẩn này còn được quan tâm đến như là một tác nhân tiềm năng trong chiến tranh sinh học và khủng bố sinh học. Melioidosis có nhiều điểm tương đồng với một bệnh ở loài ngựa, lây qua người từ gia súc bị nhiễm bệnh.

Có thể phòng tránh và điều trị hiệu quả

Theo tài liệu y khoa, ca bệnh đầu tiên được Alfred Whitmore phát hiện vào năm 1911 tại Myanmar.

Bệnh thường gặp nhiều ở Đông Nam Á và bắc Úc và cũng được thấy ở nam Thái Bình Dương, châu Phi, Ấn Độ và Trung Đông. Trong đó, bắc Úc và đông bắc Thái Lan là các điểm nóng về bệnh này.

Ở Việt Nam, bệnh Melioidosis (Whitmore) được Pons và Advier mô tả lần đầu tiên vào năm 1925 ở một phụ nữ trẻ tuổi sống ở ngoại thành Sài Gòn. Bệnh nhân tử vong trong bệnh cảnh nhiễm khuẩn huyết và đã phân lập được trực khuẩn Whitmore trong máu.

Khám sàng lọc bệnh nhân tại Bệnh viện T.Ư Huế. ẢNH: BVCC.

Hiện “bệnh Whitmore được phát hiện ở 80 quốc gia và hằng năm có khoảng 165.000 người nhiễm bệnh và bệnh cướp đi sinh mạng sống của 89.000 người”. Dự báo, mỗi năm ở Việt Nam sẽ có khoảng 10.430 ca nhiễm bệnh Whitmore và khoảng 4.703 ca tử vong. 

Sự tăng đột biến số lượng ca bệnh Whitmore trong thời gian tháng 9, 10 và 11 tại Việt Nam có liên quan chặt chẽ và tỷ lệ thuận với lượng mưa hằng năm và đặc biệt tăng cao sau lũ lụt do sự phát triển mạnh mẽ của vi khuẩn Burkhoderia Pseudomallei .

Theo Bệnh viện T.Ư Huế, bệnh Whitmore hoàn toàn có thể phòng tránh và điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm, điều trị bằng các loại kháng sinh đặc hiệu.

Những trường hợp tử vong thường do bệnh nhân đến viện ở giai đoạn muộn, khi đã có tình trạng nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn hoặc suy đa tạng.

Bùi Ngọc Long