Afghanistan: Taliban đòi tiền Mỹ, tìm đến các công ty Nga, Iran bàn chuyện hợp tác

Ngày 22/2, giới chức Taliban đã yêu cầu Mỹ trả lại 3,5 tỷ USD thuộc về Ngân hàng Trung ương Afghanistan.

Một thẩm phán Mỹ ra phán quyết rằng, Taliban mới là đối tượng phải trả tiền bồi thường cho gia đình các nạn nhân trong vụ tấn công khủng bố 11/9. (Nguồn: NDTV)

Động thái diễn ra sau khi một thẩm phán liên bang ở New York ra phán quyết khẳng định, gia đình các nạn nhân trong vụ tấn công khủng bố 11/9 không thể sở hữu số tiền này.

Mỹ đã nắm quyền kiểm soát khối tài sản trên ngay sau khi Taliban giành lại quyền kiểm soát Afghanistan hồi tháng 8/2021 và Tổng thống Joe Biden tuyên bố, số tiền này có thể được trao cho gia đình các nạn nhân trong vụ khủng bố 11/9.

Một nhóm các gia đình nhiều năm trước đã kiện Taliban về những mất mát của họ và thắng kiện. Theo phán quyết, họ được hưởng bồi thường từ số tiền 3,5 tỷ USD.

Tuy nhiên, ngày 21/2, Thẩm phán George Daniels của Quận Nam, thành phố New York, nêu rõ: “Taliban - không phải Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan trước đây hay người dân Afghanistan - phải trả tiền bồi thường trong vụ tấn công 11/9”.

Bên cạnh đó, Thẩm phán Daniels còn nhấn mạnh, ông “bị hạn chế theo Hiến pháp” trong việc trao tài sản cho gia đình các nạn nhân thắng kiện vì quyết định đó có nghĩa là công nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan.

Như vậy, cả Taliban lẫn chủ nợ theo phán quyết đều không có quyền xâm phạm kho bạc của Nhà nước Afghanistan để trả các khoản nợ của Taliban.

Chính quyền Taliban đã hoan nghênh phán quyết trên, đồng thời bày tỏ: “Những tài sản này thuộc về Afghanistan. Không có lý do gì để phong tỏa hoặc không trả lại chúng cho nhân dân Afghanistan. Chúng phải được trả lại mà không có bất kỳ điều khoản và điều kiện nào”.

Phán quyết của Thẩm phán Daniels cũng phù hợp với khuyến nghị của một thẩm phán khác hồi năm ngoái, qua đó giáng đòn mạnh vào gia đình các nạn nhân của vụ khủng bố 11/9, cũng như các công ty bảo hiểm vốn đã thanh toán cho những trường hợp nạn nhân trong vụ tấn công.

Trong diễn biến khác, cùng ngày, người đứng đầu Bộ Thương mại Afghanistan Nooruddin Azizi cho biết, Taliban đã thành lập một tập đoàn gồm nhiều doanh nghiệp, trong đó có một số công ty của Nga, Iran và Pakistan, nhằm xây dựng kế hoạch đầu tư vào lĩnh vực năng lượng, khai khoáng và cơ sở hạ tầng.

Cơ quan trên đã ký biên bản ghi nhớ với các doanh nghiệp nước ngoài, cùng sự tham gia của 14 doanh nghiệp Afghanistan, nhằm nghiên cứu các dự án có tổng giá trị lên đến 1 tỷ USD.

Theo ông Azizi, Taliban đang ưu tiên xây dựng một số kế hoạch kinh tế dài hạn, khai thác mỏ và năng lượng cũng như xây dựng các tuyến đường nối Kabul với các vùng còn lại.

Bảo Minh