Trước bầu cử giữa kỳ, phe Cộng hòa tại Hạ viện chia rẽ về viện trợ cho Ukraine

Các thành viên đảng Cộng hòa tại Hạ viện đang đưa ra những thông điệp trái chiều về vấn đề viện trợ cho Ukraine trước thềm bầu cử giữa nhiệm kỳ tại Mỹ vào tháng 11 tới.

Ông Kevin McCarthy, thủ lĩnh phe thiểu số đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Ảnh: Getty Images

Theo tờ The Guardian, ông Kevin McCarthy, lãnh đạo phe thiểu số đảng Cộng hòa tại Hạ viện, đã nói rằng Quốc hội Mỹ sẽ không “viết séc trắng cho Ukraine” nếu đảng này giành chiến thắng trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng tới. Điều này làm dấy lên lo ngại ở Ukraine rằng Mỹ sẽ ngừng viện trợ thiết bị quân sự.

Cụ thể, ông McCarthy nói với trang web Punchbowl News ngày 18/10: “Tôi nghĩ mọi người sẽ rơi vào suy thoái và họ sẽ không viết séc trắng cho Ukraine... Họ sẽ không làm điều đó. Đó không phải là séc trắng miễn phí… Ukraine quan trọng, nhưng đó không phải là vấn đề duy nhất”.

Tuy nhiên, vài giờ sau, thành viên Cộng hòa cấp cao trong Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, ông Michael McCaul, lại cho rằng cần tăng cường cung cấp vũ khí cho Ukraine. Ông là người có khả năng sẽ điều hành ủy ban này trong trường hợp đảng Cộng hòa giành chiến thắng vào tháng 11.

Ông nói với Bloomberg: “Chúng ta phải cung cấp cho họ những gì họ cần. Khi chúng ta cung cấp cho họ những gì họ cần, họ sẽ chiến thắng”. Đặc biệt, ông đề cập đến Hệ thống Tên lửa Chiến thuật Lục quân (ATACMS), có tầm bắn xa hơn các tên lửa mà chính quyền Mỹ đang cung cấp.

Tới nay, chính quyền Mỹ đã từ chối cấp cho Ukraine ATACMS vì lo ngại rằng nếu Ukraine dùng chúng để bắn vào lãnh thổ Nga, xung đột có thể leo thang mạnh, khiến NATO phải can dự.

Ông McCaul lập luận rằng các tên lửa này sẽ hữu ích trong tấn công các địa điểm phóng tên lửa và máy bay không người lái của Nga ở Crimea.

Tuy nhiên, ông McCaul cũng cảnh báo thêm về việc Mỹ chi tiêu cho viện trợ Ukraine: “Tôi nghĩ nếu chúng tôi giành thế đa số, các bạn sẽ thấy chúng tôi giám sát nhiều hơn và có trách nhiệm giải trình về nguồn vốn và tiền đi đâu. Tôi nghĩ người đóng thuế Mỹ xứng đáng nhận được điều đó”.

Các nhà phân tích cho rằng các thông điệp trái chiều nói trên phản ánh cuộc tranh luận nội bộ trong đảng Cộng hòa giữa hai bên: những người bảo thủ về an ninh quốc gia truyền thống và những người theo tư tưởng của cựu Tổng thống Donald Trump.

Theo bà Elisabeth Braw, một thành viên tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, khác biệt trong thông điệp như trên phản ánh căng thẳng chính sách đối ngoại nội bộ. Bà nói: “Đây là một ví dụ rõ ràng về hai phe trong đảng Cộng hòa. Chúng ta đã có phe Trump và sau đó là phe Cộng hòa truyền thống hơn. Về vấn đề Ukraine, điều này đã diễn ra rất rõ ràng”.

Trong một ví dụ khác về chia rẽ nội bộ, tài khoản Twitter của Ủy ban Hành động Chính trị Bảo thủ (CPAC), đã đăng một bài vào cuối tháng 9 và đặt câu hỏi khi nào Tổng thống Biden và đảng Dân chủ sẽ ngừng tặng quà cho Ukraine.

Cựu Tổng thống Donald Trump thường được mô tả là người ngưỡng mộ Tổng thống Nga Vladimir Putin và đã đề xuất rằng người Ukraine nên thỏa thuận với ông Putin. Ông Trump nói: “Chúng ta phải yêu cầu đàm phán ngay lập tức về việc chấm dứt xung đột ở Ukraine một cách hòa bình, nếu không chúng ta sẽ xảy ra thế chiến thứ ba. Sẽ không còn gì trên hành tinh của chúng ta. Tất cả chỉ vì những kẻ ngu ngốc không biết gì… Họ không hiểu sức mạnh của hạt nhân”.

Các thành viên đảng Cộng hòa cực hữu theo tư tưởng của ông Trump như Marjorie Taylor Greene đã lặp lại các quan điểm trên về Nga, nói rằng chính phủ Ukraine chỉ tồn tại vì Bộ Ngoại giao Mỹ thời ông Barack Obama đã giúp lật đổ chế độ trước đó.

Dù vậy, bà Victoria Coates, cựu phó cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, nói rằng chỉ số ít người trong đảng Cộng hòa có những quan điểm như vậy. Bà nói: “Người dân Mỹ ở cả hai đảng ủng hộ rộng rãi việc hỗ trợ Ukraine, vì vậy sẽ có sự ủng hộ rộng rãi của lưỡng đảng trong Quốc hội”. Bà Coates cũng nhận định rằng với nhiều người trong phe Cộng hòa, dường như chính quyền đang ném tiền vào Ukraine… Bà nói: “Tôi nghĩ rằng chúng ta rất cần Quốc hội giám sát các quỹ bổ sung được sử dụng cho mục đích này”.

Thùy Dương