Tòa án Tối cao Mỹ cho phép Quốc hội tiếp cận hồ sơ thuế của ông Donald Trump

Tòa án Tối cao Mỹ ngày 22/11 đã từ chối ngăn Sở Thuế vụ (IRS) giao nộp hồ sơ thuế của cựu Tổng thống Donald Trump cho Ủy ban Thuế vụ Hạ viện, qua đó chấm dứt cuộc chiến pháp lý kéo dài 3 năm qua.

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump dự một sự kiện ở Washington, DC, ngày 26/7/2022. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại Mỹ, quyết định này đã mở đường cho đảng Dân chủ tiếp cận hồ sơ thuế của ông Trump, chỉ hơn 1 tháng trước khi đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát Hạ viện vào tháng 1/2023.

Trước đó, cựu Tổng thống Trump đã nộp đơn lên Tòa án Tối cao yêu cầu chặn IRS giao hồ sơ thuế cá nhân cũng như hồ sơ thuế một số công ty của ông giai đoạn 2015-2020 cho Ủy ban Thuế vụ Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát, vì cho rằng ủy ban này chỉ muốn làm ông mất mặt và muốn công chúng biết ông khai thuế ra sao.

Năm 2019, Ủy ban Thuế vụ Hạ viện đứng đầu là Hạ nghị sĩ Dân chủ Richard Neal lần đầu tiên yêu cầu tiếp cận hồ sơ thuế của ông Trump để điều tra cách thức IRS kiểm toán thuế của tổng thống. Theo luật liên bang, IRS "phải cung cấp” hồ sơ thuế của bất kỳ cá nhân nào cho một số nhà lập pháp hàng đầu.

Tuy nhiên, khi ông Trump còn là Tổng thống Mỹ, IRS đã từ chối giao số hồ sơ thuế này cho Ủy ban Thuế vụ Hạ viện. Bộ Tư pháp tán thành việc Bộ trưởng Tài chính lúc đó là ông Steven Mnuchin không giao hồ sơ thuế của ông Trump cho Quốc hội. Ông Mnuchin khẳng định đảng Dân chủ đòi tiếp cận chỉ vì lý do tranh chấp đảng phái nên ông có quyền giữ lại hồ sơ đó.

Sau khi ông Biden nhậm chức vào tháng 1/2021, Ủy ban Thuế vụ Hạ viện đã đệ trình yêu cầu mới, đòi tiếp cận hồ sơ thuế của ông Trump và những thông tin liên quan khác từ năm 2015 đến năm 2020. Chính quyền Tổng thống Joe Biden tuyên bố theo luật liên bang, Ủy ban Thuế vụ Hạ viện có quyền kiểm tra hồ sơ thuế của bất kỳ ai, kể cả tổng thống. Các tòa án cấp dưới đều nhất trí rằng ủy ban trên có thẩm quyền tiếp cận hồ sơ thuế và bác bỏ cáo buộc của ông Trump rằng ủy ban này vượt quá thẩm quyền.

Ngày 1/11 vừa qua, Chánh án Tòa án Tối cao - Thẩm phán John Roberts đã tạm thời ngăn IRS chuyển giao số hồ sơ thuế đó để Tòa án Tối cao có thời gian xem xét khía cạnh pháp lý mà phía cựu Tổng thống Trump đưa ra, cũng như phần phản biện của chính quyền Tổng thống Biden và Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát. Sau hơn 3 tuần sau, Tòa án Tối cao đã hủy lệnh tạm thời của ông Roberts mà không có sự tranh cãi nào đáng kể.

Khi còn đương chức, ông Trump đã từ chối công khai hồ sơ thuế, trong khi các tổng thống tiền nhiệm đều có truyền thống công khai hồ sơ thuế cá nhân suốt 40 năm qua.

Quyết định ngày 22/11 của Tòa án Tối cao là thất bại thứ 2 của ông Trump tại tòa này trong vòng 2 tháng qua. Trong tháng 10, Tòa án Tối cao đã từ chối can thiệp tranh cãi pháp lý giữa Bộ Tư pháp với ông Trump xung quanh vụ tịch thu tài liệu mật tại tư dinh Mar-a-Lago của ông ở Palm Beach, bang Florida.

Đoàn Hùng