Rò rỉ kế hoạch kiểm soát Gaza của Israel

Báo Arab News của Saudi Arabia ngày 17/5 dẫn một số nguồn tin cho biết Israel có kế hoạch thiết lập 3 khu vực an ninh nằm xen kẽ với 4 khu vực do quân đội kiểm soát nếu nước này và phong trào Hamas không đạt được thỏa thuận ngừng bắn trong những ngày tới.

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tham gia chiến dịch tấn công quy mô lớn vào Dải Gaza mang tên “Cỗ xe ngựa của Gideon”, ngày 16/5/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Kế hoạch bị rò rỉ cho thấy Israel sẽ thiết lập 4 khu vực quân sự ở miền Bắc, miền Trung và miền Nam Gaza, cùng với 3 khu vực dân sự nằm xem giữa. Dân thường sẽ bị cấm đi lại giữa các khu vực này khi chưa được cấp phép trong khi hàng hóa sẽ phải trải qua quá trình kiểm tra an ninh nghiêm ngặt. Một số đơn vị phân phối viện trợ nhân đạo lo ngại những hạn chế trên, nếu được áp dụng, sẽ tách người dân Palestine ra khỏi vùng đất và nhà cửa của họ, cũng như ngăn họ di chuyển khắp Gaza.

Theo bản đồ kế hoạch, một hành lang quân sự sẽ được xây dựng ở phía Bắc Khan Younis, mô phỏng theo hành lang Netzarim ở phía Nam thành phố Gaza. Hành lang này sẽ tách các khu dân sự ở phía Bắc Rafah và phía Nam hành lang Netzarim. Ngoài ra, quân đội Israel cũng sẽ mở rộng vùng đệm giữa nước này và Gaza. Tổng thời gian cho việc mở rộng vùng đệm này và tạo ra các vùng quân sự mới ở miền Trung Gaza dự kiến mất ít nhất 3 tuần. Tuy nhiên, đây chỉ là một phần trong giai đoạn đầu tiên của chiến lược dài hạn nhằm kiểm soát Gaza, trong đó có cả việc thiết lập khoảng 10 địa điểm phân phát viện trợ nhân đạo trong các khu dân sự mới.

Tài liệu được tiết lộ trong bối cảnh truyền thông Trung Đông đưa tin Israel và Hamas đang đàm phán về khuôn khổ ngừng bắn mới ở Gaza, bao gồm một lệnh ngừng bắn tạm thời 6 - 8 tuần để đổi lấy việc thả 10 con tin Israel còn sống và phóng thích hàng trăm tù nhân Palestine bị Israel giam giữ trong các nhà tù. Nếu được xác nhận, đây là sự thay đổi đáng kể của Hamas, lực lượng vốn lâu nay vẫn cương quyết với yêu sách Israel phải ngừng bắn vĩnh viễn, rút hoàn toàn khỏi Gaza và tiến hành các hoạt động tái thiết sau chiến tranh.

Người dân Palestine chờ được phát thực phẩm cứu trợ tại Gaza. Ảnh: THX/TTXVN

Trong khi đó, Quỹ Nhân đạo Gaza (GHF) - tổ chức do Mỹ và Israel hậu thuẫn với dự kiến bắt đầu hoạt động tại Dải Gaza vào cuối tháng 5 này - đã thừa nhận không thể cung cấp đủ lương thực cho những nhóm dân thường dễ bị tổn thương nhất trong khu vực.

Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, trong một tuyên bố, GHF nhấn mạnh để đảm bảo tất cả người dân Gaza - bao gồm cả những người già yếu, tàn tật hoặc hạn chế di chuyển - có thể tiếp cận được với viện trợ lương thực, GHF cần mở rộng cơ chế phân phối ngoài phạm vi hiện tại của mô hình đang triển khai.

LHQ và nhiều tổ chức cứu trợ quốc tế hiện đang từ chối hợp tác với GHF với lập luận rằng tổ chức này không thể giải quyết nạn đói tại Gaza và việc hợp tác có thể làm suy yếu tính trung lập của các tổ chức nhân đạo trong các cuộc xung đột khác trên thế giới. Phần lớn lo ngại xoay quanh quy trình phân phối của GHF, vốn yêu cầu các chủ hộ gia đình Palestine phải tự đến nhận các thùng hàng viện trợ nặng tới 20 kg. Chính sách này bị cho là sẽ loại bỏ khả năng tiếp cận của những người bị bệnh, già yếu, người khuyết tật... vốn không đủ sức đi đến các trung tâm phân phát.

Được thành lập vào đầu năm nay, GHF phối hợp chặt chẽ với Israel trong việc giám sát phân phối hàng viện trợ nhân đạo tại Gaza để phong trào Hamas không thể lợi dụng các khoản viện trợ này.

Thanh Bình - Nguyễn Trường