Phản ứng quốc tế sau phán quyết của Tòa án Công lý quốc tế

Tòa án Công lý quốc tế (ICJ) ngày 24/5 (giờ địa phương) đã ra phán quyết yêu cầu Israel dừng ngày lập tức các hoạt động quân sự và bất kỳ hành động nào khác tại TP Rafah, phía Nam dải Gaza, mở cửa khẩu biên giới Rafah và tất cả các cửa khẩu biên giới dẫn vào Dải Gaza, cũng như ngừng các hành vi đe dọa cuộc sống của người Palestine ở Gaza.

Động thái này đánh dấu một sự thay đổi lập trường lớn của ICJ đối với cuộc xung đột giữa Israel và Phong trào Hamas. Những phán quyết trước đó mới chỉ dừng lại ở việc yêu cầu Israel thực hiện các biện pháp để cải thiện tình hình nhân đạo, cũng như ngăn chặn những thiệt hại về nhân mạng, sự tàn phá và bất kỳ hành động diệt chủng nào ở Gaza.

Cảnh đổ nát do xung đột Israel-Hamas tại thành phố Rafah, Dải Gaza.

Bày tỏ hoan nghênh đối với phán quyết của ICJ, Đại sứ Palestine tại Liên hợp quốc (LHQ) Ryada Mansour nhấn mạnh: “Chúng tôi muốn nói rằng, ICJ có nhiều quyết định phòng ngừa hơn như kêu gọi ngừng bắn, tạm dừng các hoạt động quân sự, cùng với đó là hối thúc mở cửa khẩu biên giới Rafah để cho phép viện trợ đến Gaza và ngăn chặn việc di dời bắt buộc đối với hàng trăm nghìn người. Chúng tôi hoan nghênh tất cả những quyết định này và kêu gọi Israel tuân thủ chúng”.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Ai Cập đánh giá, quyết định của ICJ phù hợp với tình hình hiện nay ở Gaza. Tuyên bố của bộ trên kêu gọi Israel tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý theo Công ước về Ngăn ngừa và Trừng phạt tội diệt chủng cũng như luật nhân đạo quốc tế. Ai Cập cũng kêu gọi thực thi tất cả các biện pháp tạm thời do ICJ ban hành. Thủ tướng Canada Justin Trudeau có quan điểm tương đồng khi cho rằng, phán quyết mới nhất của Tòa án ICJ là phù hợp với lập trường của Canada về các hoạt động quân sự của Israel ở Rafah. Ông nhắc lại lời kêu gọi ngừng bắn của Canada, yêu cầu Hamas hạ vũ khí và thả tất cả con tin cùng sự cần thiết phải viện trợ thêm cho Gaza.

Nhà lãnh đạo Canada cũng lưu ý, phán quyết của ICJ có tính ràng buộc và Canada mong muốn các bên tuân thủ luật pháp quốc tế. Tuy nhiên, phán quyết không kêu gọi ngừng bắn hoàn toàn trên khắp Gaza, như yêu cầu của Nam Phi. Theo Bộ Ngoại giao Nam Phi, nước này vui mừng vì ICJ đã xem xét rất nghiêm túc các vấn đề, song điều quan trọng là một quyết định khẩn cấp của toà án để tạm dừng cuộc tấn công dữ dội nhằm vào dân thường Palestine.

Về phía Israel, Văn phòng Thủ tướng thông báo Thủ tướng Benjamin Netanyahu sẽ tham vấn các bộ trưởng cấp cao sau khi ICJ ra phán quyết trên. Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich tuyên bố, yêu cầu Israel dừng chiến dịch tấn công phong trào Hamas tại Dải Gaza đồng nghĩa với việc ép buộc Nhà nước Do Thái đi đến diệt vong và “Israel không chấp nhận điều đó”.

Trong một tuyên bố liên quan, Cố vấn An ninh Quốc gia Israel Tzachi Hanegbi cũng khẳng định chiến dịch tấn công vào thành phố Rafah “không có nguy cơ hủy diệt dân thường Palestine tại đây”.

Như Thảo