Ngoại trưởng Mỹ bắt đầu thăm Trung Quốc: Cơ hội phá băng?

Ngoại trưởng Mỹ Blinken hôm nay đã rời thủ đô Washington để lên đường tới Trung Quốc trong nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Đây là chuyến thăm cấp cao nhất của một quan chức Mỹ tới Trung Quốc kể từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức hồi đầu năm 2021 và là chuyến thăm đầu tiên của một ngoại trưởng Mỹ kể từ năm 2018.

Theo các quan chức Mỹ, trong 2 ngày ở thăm Trung Quốc, Ngoại trưởng Antony Blinken dự kiến sẽ có các cuộc gặp với Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Vương Nghị và có thể với Chủ tịch Tập Cận Bình vào ngày 19/6.

Tuy nhiên triển vọng cho bất kỳ bước đột phá quan trọng nào đối với các vấn đề gây tranh cãi nhất giữa hai nước là rất mong manh. Mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc đã trở nên căng thẳng trong những năm gần đây, với những bất đồng ngày một sâu sắc về an ninh và ổn định toàn cầu. Phát biểu trước thềm chuyến thăm, Ngoại trưởng Antony Blinken một lần nữa nhấn mạnh lập trường của Mỹ muốn đảm bảo sự cạnh tranh với Trung Quốc không dẫn đến xung đột do những hiểu lầm có thể tránh được.

Ngoại trưởng Blinken rời Mỹ tới thăm Trung Quốc (Ảnh: Reuters).

“Chuyến đi có ba mục tiêu: Thứ nhất, thiết lập các mối liên lạc cởi mở để hai nước có thể quản lý mối quan hệ một cách có trách nhiệm và tránh những tính toán sai lầm.

Thứ hai, để thúc đẩy các lợi ích và giá trị của Mỹ cũng như những lợi ích và giá trị mà Mỹ chia sẻ với các đồng minh và đối tác trên toàn thế giới, bao gồm cả việc nói một cách trực tiếp và thẳng thắn về những mối quan tâm rất thực tế của Mỹ về một loạt vấn đề.

Và thứ ba, để khám phá tiềm năng hợp tác về những thách thức xuyên quốc gia, ổn định kinh tế toàn cầu,... Cạnh tranh khốc liệt đòi hỏi ngoại giao bền vững để đảm bảo rằng cạnh tranh không dẫn đến đối đầu hoặc xung đột. Đó là điều mà thế giới mong đợi ở cả Mỹ và Trung Quốc.” - ông Blinken nói.

Trong khi đó đề cập tới những kỳ vọng về chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nhấn mạnh:

“Mỹ luôn nói về sự cần thiết của đối thoại và liên lạc giữa Trung Quốc và Mỹ, đồng thời tăng cường các biện pháp bảo vệ cho mối quan hệ song phương. Cánh cửa đối thoại và liên lạc từ phía Trung Quốc rộng mở, và liên lạc giữa hai nước chưa bao giờ bị gián đoạn.

Việc trao đổi thông tin phải giải quyết được mối quan tâm của cả hai bên và có tác dụng thiết thực trong việc giải quyết vấn đề, không được làm tổn hại đến lợi ích của bên kia hoặc liên quan đến tiêu chuẩn kép."

Chuyến thăm ban đầu của ông Blinken dự kiến diễn ra vào tháng 2, nhưng đã bị hủy bỏ trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao liên quan đến vụ khinh khí cầu do thám.

Dù không đặt quá nhiều nhiều kỳ vọng, song nhiều ý kiến tại Mỹ tin rằng chuyến thăm có thể giảm căng thẳng ở một mức độ nào đó và tạo điều kiện cho việc hợp tác hoặc phát triển các tuyến hợp tác trong tương lai.

Theo ông Kurt Campbell, chuyên gia hàng đầu về châu Á tại Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, sự cạnh tranh khốc liệt đòi hỏi ngoại giao quyết liệt nếu Mỹ và Trung Quốc muốn kiểm soát căng thẳng. Đó là cách duy nhất để xóa bỏ những hiểu lầm, phát đi tín hiệu tích cực, khôi phục liên lạc và hợp tác cùng nhau.

Thu Hoài