Nga 'xuống nước', quyết tâm đưa IAEA tới nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia

Nga từ bỏ một số yêu cầu để đảm bảo phái đoàn thanh sát viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) có thể nhanh chóng tới nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine.

Vị trí nhà máy Zaporizhzhia. Ảnh: Guardian

Phía Nga khẳng định, họ sẵn sàng cung cấp mọi hỗ trợ cần thiết cho các thanh sát viên IAEA, đồng thời nhấn mạnh, Tổng thống Putin rất lo ngại "các vụ pháo kích có hệ thống của Ukraine nhằm vào nhà máy Zaporizhzhia tạo ra nguy cơ xảy ra thảm họa hạt nhân quy mô lớn".

Cùng ngày, Điện Elysee xác nhận ông Putin đã đồng ý cử nhóm thanh sát viên độc lập tới Zaporizhzhia, nơi lực lượng Nga kiểm soát từ hồi tháng 3/2022 bằng tuyến đường đi qua khu vực mà Ukraine kiểm soát, theo yêu cầu mà Kiev nêu ra vài ngày qua.

Theo hãng tin AFP, động thái này cho thấy Nga đã từ bỏ đề nghị về việc các thanh sát viên IAEA phải tới nhà máy Zaporizhzhia từ lãnh thổ Nga với lí do đảm bảo an toàn.

Ông Putin và ông Macron dự kiến sẽ hội đàm lần nữa "trong những ngày tới vấn đề này sau khi trao đổi với các nhóm kỹ thuật và trước khi phái đoàn IAEA đươc triển khai".

Quân nhân Nga bảo vệ nhà máy Zaporizhzhia. Ảnh: Getty Images

Người đứng đầu cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc (LHQ) Rafael Grossi sau đó lập tức "hoan nghênh những tuyên bố gần đây cho thấy cả Ukraine và Nga đều ủng hộ mục đích của IAEA là gửi một phái đoàn" tới nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia.

Trong khi đó, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres kêu gọi các lực lượng của Nga đang kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia không ngắt kết nối cơ sở này khỏi lưới điện, động thái có thể cắt nguồn cung điện cho hàng triệu hộ gia đình.

Nhà máy Zaporizhzhia là cơ sở sản xuất điện hạt nhân lớn nhất châu Âu, nằm ở phần lãnh thổ tỉnh Zaporizhzhia ở miền Nam Ukraine do quân đội Nga kiểm soát. Những ngày qua, Moscow cáo buộc Kiev không chỉ bắn pháo mà còn thực hiện các đợt tập kích bằng máy bay không người lái vào đây.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết, một số thiết bị ở nhà máy đã hư hại do đòn pháo kích của Ukraine, khiến hỏa hoạn bùng lên nhưng may mắn được dập tắt nhanh chóng. Tổng thư ký LHQ Guterres hồi đầu tuần cảnh báo bất cứ hành vi quân sự nào nhắm vào nhà máy Zaporizhzhia đều là "tự sát".

Thái Hà