EU khó dựa vào Israel giải quyết bài toán thiếu hụt nguồn cung khí đốt từ Nga

Liên minh châu Âu (EU) đã và đang chuẩn bị cho nguy cơ Nga cắt hoàn toàn nguồn cung khí đốt cho khối này, khi quan hệ giữa hai bên đã xấu đi nhanh chóng kể từ khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra vào cuối tháng 2 vừa qua. Nhưng nguồn cung khí đốt từ Israel khó có thể lấp đầy "khoảng trống" lớn về nguồn cung năng lượng do Nga để lại.

Ngày 15/6, Israel đã ký một biên bản ghi nhớ (MoU) với Ai Cập và EU tại Cairo sau nhiều vòng đàm phán. Thỏa thuận này cho phép Israel tăng lượng khí đốt được chuyển sang và hóa lỏng ở Ai Cập, sau đó xuất đến châu Âu.

Ngay sau lễ ký kết, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã ca ngợi thỏa thuận này là "một bước tiến lớn” trong việc cung cấp năng lượng cho châu Âu, giữa lúc EU đang cố gắng cắt giảm sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga.  

Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng thỏa thuận 5 năm này vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu của châu Âu.

Bà Ofira Ayalon, một giáo sư về môi trường và chính sách năng lượng tại Đại học Haifa, cho hay hai mỏ khí đốt lớn của Israel ngoài khơi bờ biển của họ ở Đông Địa Trung Hải là Tamar và Leviathan cung cấp khoảng 19,5 tỷ m3 khí đốt vào năm 2021. Trong số này, 7,2 tỷ m3 đã được xuất khẩu.

Dựa theo số liệu từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), đây chỉ là một con số nhỏ khi so sánh với 55 tỷ m3 khí đốt mà EU nhập khẩu từ Nga vào năm ngoái – tương đương 45% tổng lượng khí đốt nhập khẩu của khối này.

Ông Adi Wolfson, một chuyên gia về tính bền vững tại Đại học Kỹ thuật Shamoon ở thành phố Beer Sheva, miền Nam Israel, cho biết quốc gia này và Ai Cập khó có thể đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng châu Âu. Theo ông, cả hai nước đều không có khả năng đáp ứng nhu cầu cho toàn bộ thị trường châu Âu khi cân nhắc đến năng lực sản xuất, cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất của họ.

Dù vậy, các chuyên gia đều nhất trí rằng xuất khẩu khí đốt tự nhiên có lợi cho Israel về mặt địa chính trị. Israel đã phát hiện một lượng lớn tài nguyên khí đốt tự nhiên ở phía đông Biển Địa Trung Hải trong 20 năm qua, giúp nước này tích cực nghiên cứu khả năng tăng cường quan hệ quốc tế thông qua hợp tác năng lượng với các nước láng giềng.

EU đã và đang chuẩn bị cho nguy cơ Nga cắt hoàn toàn nguồn cung khí đốt cho khối này, khi quan hệ giữa hai bên đã xấu đi nhanh chóng kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra vào cuối tháng Hai.

Nga hiện đã cắt nguồn cung cấp khí đốt cho một số thành viên EU, bao gồm Phần Lan, Bulgaria và Ba Lan do tranh chấp liên quan tới việc thanh toán khí đốt bằng đồng ruble. Quốc gia này cũng giảm mức cung cấp khí đốt tối đa cho Đức thông qua đường ống Nord Stream xuống 40%.

H.Thủy