Điều gì có thể cản trở kế hoạch quân sự của Nga ở biên giới Ukraine?

Nga đang tiến hành đợt tập trận quân sự mới gần biên giới Ukraine, song giới chức Mỹ đưa ra lý do khiến Moscow khó có thể triển khai tấn công.

Tăng chiến đấu chủ lực T-72B3 của Nga. (Ảnh: Reuters)

Tuyên bố của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price được đưa ra chỉ sau vài giờ đồng hồ Nga thông báo triển khai các cuộc tập trận quân sự ở khu vực Voronezh, Belgorod, Bryansk và Smolensk. Cả 4 khu vực này đều nằm ở biên giới phía tây nước Nga.

“Hạ nhiệt căng thẳng trong hoàn cảnh hiện tại yêu cầu binh sĩ Nga trở lại doanh trại, các cuộc tập trận cần có lời giải thích hoặc phải dừng triển khai, các loại vũ khí hạng nặng phải trở về những vị trí chúng thường xuyên được cất giữ”, ông Price nhấn mạnh.

Trước đó, chia sẻ với tờ The New York Times, các quan chức cấp cao trong chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden nhận định mùa đông không quá lạnh và nền đất đầy bùn nhão có thể khiến kế hoạch tấn công quân sự của Nga nhằm vào Ukraine trở nên khó khăn hơn.

Thường muộn nhất là vào tháng Một hàng năm Ukraine trải qua đợt thời tiết lạnh giá khắc nghiệt. Nhưng trong năm nay, nhiều khu vực ở nước này vẫn chưa chứng kiến tình trạng nền đất bị đóng băng do mùa đông không quá lạnh.

Nền đất bị đóng băng khiến mặt đất trở nên cứng hơn và không có bùn sẽ cho phép các binh sĩ cùng phương tiện quân sự hạng nặng và thiết bị quân sự di chuyển dễ dàng hơn. Tuy nhiên, lớp bùn đất nhão có thể khiến các phương tiện hạng nặng bị mất lực bám, và các xe bánh xích như xe tăng cũng bị ảnh hưởng nếu bị sụt lún xuống dưới.

Do đó, giới chức Mỹ cho rằng điều kiện thời tiết và địa hình sẽ cản trở kế hoạch triển khai chiến dịch tấn công, và có thể khiến Tổng thống Nga Vladimir Putin trì hoãn kế hoạch tấn công trên mặt đất tới thời gian sớm nhất là tháng Hai.

Cũng theo các quan chức Mỹ, ông Putin có thể sẽ hạ lệnh tấn công trước khi mùa xuân kết thúc vào tháng Ba. Bởi vào thời điểm này băng đã tan và quân đội Nga sẽ đối mặt tình trạng mặt đất trở nên bùn nhão hơn.

Trong khi đó, chính quyền của Tổng thống Biden được cho đã yêu cầu các nhà khí tượng học theo dõi điều kiện thời tiết ở Ukraine, và đánh giá xem liệu tình hình có phù hợp để Nga triển khai tấn công quân sự nhằm vào Ukraine hay không.

Các chuyên gia cho rằng điều kiện thời tiết là một yếu tố ảnh hưởng đến kế hoạch quân sự, nhưng đây không phải là yếu tố duy nhất cần xem xét.

Ông Jeffrey Edmonds, nhà phân tích quân sự của Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), cho rằng “địa hình bùn lầy và yếu tố tự nhiên có thể làm khó hoạt động quân sự, nhưng đây không hoàn toàn là trở ngại”.

“Đây là một yếu tố phức tạp, nhưng không phải là yếu tố ngăn cản hoạt động quân sự. Bùn lầy có thể làm chậm quá trình triển khai lực lượng. Nó cũng khiến công tác hậu cần trở nên phức tạp hơn, nhưng đây lại là những điều quân đội Nga đã được đào tạo từ trước”, ông Edmonds nói.

Cũng theo ông Edmonds, nếu Nga có ý định tấn công, bùn đất có thể sẽ không thể cản trở được vì quân đội Nga đã làm quen với điều kiện chiến đấu như vậy.

Nga được biết đã triển khai khoảng 85.000 – 100.000 binh sĩ tới nhiều địa điểm nằm dọc biên giới Ukraine. Trước đó, cơ quan tình báo Mỹ cho rằng Nga có ý định tập hợp khoảng 175.000 binh sĩ để thực hiện kế hoạch tấn công “sớm nhất là vào đầu năm 2022”.

Theo New York Times, hoạt động Nga điều quân tới khu vực biên giới giáp Ukraine đang chậm lại và không có sự thay đổi đáng kể về số lượng binh sĩ trong những tuần gần đây. Ngoài ra, các máy bay và trực thăng cũng đã được Nga triển khai tới gần biên giới Ukraine.

Trong cuộc đối thoại giữa Mỹ và Nga tại Geneva hôm 10/1, giới chức Nga khẳng định Moscow không có kế hoạch tấn công quốc gia láng giềng. Phía Mỹ cho rằng, nếu Nga muốn chứng minh không có kế hoạch thù địch chống lại Ukraine, Nga nên “đưa quân trở về doanh trại và giải thích rõ mục đích của các cuộc tập trận đang diễn ra”.

Về phần mình, Nga cũng nhiều lần nhấn mạnh yêu cầu Mỹ và NATO thông qua những đề xuất đảm bảo an ninh như ngăn Ukraine gia nhập NATO và giới hạn hoạt động của NATO mở rộng về phía đông. Song cả Mỹ và NATO đều từ chối yêu cầu của Nga.

Minh Thu (lược dịch)