Chủ Trung Quốc bắn công nhân Zimbabwe vì đòi tiền USD

Chủ mỏ Trung Quốc bắn hai công nhân Zimbabwe khi đòi trả tiền lương bằng dollar Mỹ.

Một chủ mỏ Trung Quốc là Zhang Xuenlin (50 tuổi) sắp bị xét xử ở Zimbabwe vì bắn vào 2 công nhân của mình vì đòi được trả tiền lương bằng tiền dollar đúng như thỏa thuận lao động.

Quản lý mỏ Reden Mine, ông Zhang Xuelin (người đeo khẩu trang) tại Tòa án sơ thẩm Gweru hôm 23/6. Ảnh: Chronicle.zw

Theo CNN, trong bản khai tại tòa án, cảnh sát cho biết chủ mỏ Reden Mine người Trung Quốc Zhang Xuen đã bắn một nhân viên 5 lần và làm bị thương một người khác tại khu mỏ mà ông ta quản lý ở tỉnh Gweru, miền trung Zimbabwe. Vụ nổ súng xảy ra trong khi ông chủ mỏ tranh cãi với công nhân về việc trả lương.

Ông Zhang bị cáo buộc tội giết người - phát ngôn viên cảnh sát Zimbabwe Paul Nyathi cho hay.

Theo truyền thông địa phương, Zhang sẽ bị giam giữ cho đến ít nhất ngày 7/7.

Vụ nổ súng xảy ra vào sáng 23/6, khi hai công nhân Wendy Chikwaira (30 tuổi) và Kennedy Tachiona (39 tuổi) đề nghị Zhang trả lương bằng dollar như đã thoả thuận, nhưng ông ta từ chối nên dẫn đến tranh cãi.

Theo hồ sơ toà án, Tachiona lao về phía Zhang và bị ông này rút súng ra bắn 3 phát vào đùi phải và 2 phát vào đùi trái.

Cảnh sát cho biết Zhang cũng bắn Chikwaira làm người này bị thương.

Video về vụ việc lập tức lan truyền trên mạng xã hội ở Zimbabwe, gây ra sự phẫn nộ của công chúng và một cơ quan giám sát địa phương đã kêu gọi đánh giá lại các hoạt động khai thác của Trung Quốc tại nước này.

Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa khẳng định sẽ xét xử quản lý người Trung Quốc công bằng, không phân biệt đối xử.

Trong một tuyên bố mới nhất nhằm trấn an dư luận hôm 27/6, Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa đã nói với người dân địa phương rằng, vụ của Zhang chỉ là một sự cố đơn lẻ và không thể hiện rằng các công dân hay chủ lao động Trung Quốc đều có hành xử như vậy.

"Tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng đây là một sự cố độc lập và bất kể chuyện gì đã xảy ra thì đây không phải là điều chúng tôi muốn thấy" - Tổng thống Mnangagwa nói trong một buổi lễ quyên góp thiết bị phòng chống dịch COVID-19 của Phòng Doanh nghiệp Trung Quốc tại Zimbabwe (CCEZ) có trị giá lên tới 55.000 USD.

Ông nói thêm: "Hành vi của quản lý người Trung Quốc không đại diện cho quốc gia Trung Quốc hay công dân Trung Quốc và doanh nghiệp Trung Quốc tại Zimbabwe".

Tổng thống nhấn mạnh, ông Zhang sẽ được xét xử công bằng như mọi công dân khác, không phân biệt đối xử.

"Người đàn ông này sẽ bị xét xử đúng luật pháp của Zimbabwe, không có sự phân biệt đối xử, không phải chịu thiệt thòi và công bằng như bất cứ người dân Zimbabwe nào" - Tổng thống Mnangagwa nói.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Zimbabwe mô tả vụ nổ súng là “sự cố cá biệt” và cho biết sẽ hỗ trợ cuộc điều tra công khai và minh bạch của chính quyền địa phương.

“Bất kỳ hành vi bất hợp pháp nào và những người vi phạm luật pháp sẽ không được bao che. Trung Quốc và Zimbabwe có một tình bạn và sự hợp tác lâu dài. Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên liên quan hành động thận trọng” - Đại sứ quán Trung Quốc viết trên Twitter.

Trung Quốc là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Zimbabwe và có lợi ích đáng kể trong lĩnh vực khai thác ở nước này.

Năm ngoái, công ty Tsignchan của Trung Quốc đã ký một thỏa thuận trị giá 2 tỉ USD với Bộ Mỏ của Zimbabwe để khai thác crôm, quặng sắt, niken và than, tài nguyên quan trọng cho Trung Quốc.

Ít nhất 10.000 người Trung Quốc đang ở Zimbabwe, và nhiều người đang làm việc trong các lĩnh vực khai thác, viễn thông và xây dựng của đất nước trên cơ sở hợp đồng - theo báo cáo của Viện Brookings 2016.

Dẫu vậy, sự đầu tư của Trung Quốc ở Zimbabwe đã gây tranh cãi. Các mỏ do Trung Quốc khai thác và cả công ty khai thác mỏ của Zimbabwe bị vướng vào các cáo buộc vi phạm nhân quyền và các biện pháp an toàn tồi tệ cho công nhân.

Tháng 4 năm ngoái, công nhân tại một mỏ khai thác khác của Trung Quốc tại tỉnh này khiếu nại về việc bị trả lương thấp và làm việc mà không có quần áo bảo hộ.

“Điều đó đã trở thành hệ thống. Chúng tôi có những trường hợp công nhân bị lạm dụng, đánh đập và phân biệt đối xử bởi những ông chủ mỏ Trung Quốc" - Phó chủ tịch ZELA, ông Shamiso Mutisi nói.

Trong một tuyên bố hôm 24/6, ZELA cho biết người dân địa phương ở một số mỏ thuộc sở hữu của Trung Quốc phải chịu đựng những điều kiện "nguy hiểm, khắc nghiệt và đe dọa đến tính mạng”, trong khi được trả lương thấp.

“Vụ nổ súng hôm 23/6 là một lý do khác để chính phủ suy nghĩ lại về các cam kết chính trị và kinh tế với Trung Quốc” - Hiệp hội Luật Môi trường Zimbabwe cho hay.

Hải Lâm