Bộ trưởng Quốc phòng hai nước Thổ Nhĩ Kỳ, Syria có cuộc họp lịch sử ở Nga

Cuộc họp của các bộ trưởng quốc phòng ở Moskva chứng kiến sự sự tham gia chính thức đầu tiên giữa Damascus và Ankara trong hơn một thập kỷ.  

Bộ trường Quốc phòng Nga Sergei Shoigu (trái) trong một cuộc gặp với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar. Ảnh: AA 

Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar và người đồng cấp Syria Ali Mahmoud Abbas đã có cuộc gặp do Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu chủ trì hôm 28/12, trong một động thái mang tính bước ngoặt đánh dấu sự tham gia chính thức đầu tiên giữa Damascus và Ankara sau hơn một thập kỷ.

Mô tả cuộc họp không được thông báo trước trên là "mang tính xây dựng", Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết các quan chức quân sự hàng đầu của Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đã thảo luận về "cuộc khủng hoảng Syria, vấn đề người tị nạn và những nỗ lực chung để đối phó với các tổ chức khủng bố ở Syria" trong cuộc hội đàm. Bộ này cho biết thêm, ba nước đã “đồng ý tiếp tục” các cuộc họp ba bên để “đảm bảo và duy trì sự ổn định ở Syria và trong khu vực”.

Giám đốc Tình báo Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan và những người đồng cấp Syria, Nga cũng tham dự cuộc họp.

Hội nghị này cũng là dấu hiệu cụ thể đầu tiên của sự tan băng trong quan hệ giữa hai đối thủ lâu năm là Ankara và Damascus, diễn ra sau một loạt thông điệp tích cực từ Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tới Damascus. Đầu tháng này, ông Erdogan bày tỏ sự cởi mở trong cuộc gặp với Tổng thống Syria Bashar al-Assad, nói rằng "không có chỗ cho sự oán giận trong chính trị".

Mối quan hệ ngoại giao giữa Ankara và Damascus đã bị cắt đứt ngay sau khi cuộc nội chiến ở Syria nổ ra vào năm 2011, với việc ông Erdogan gọi Tổng thống Syria Assad là “kẻ giết người đẫm máu”. Ankara, vốn ủng hộ quân nổi dậy Syria chiến đấu chống lại Chính phủ Syria, kiểm soát một phần lớn lãnh thổ ở miền Bắc Syria.  

Các thông điệp của ông Erdogan và cuộc gặp cấp bộ trưởng quốc phòng trên diễn ra vào thời điểm Ankara đe dọa sẽ tiến hành một cuộc tấn công trên bộ mới chống lại các nhóm người Kurd ở Syria, với lý do lo ngại về an ninh quốc gia. 

Thổ Nhĩ Kỳ đang tìm kiếm sự hợp tác của Chính phủ Syria để chống lại các nhóm người Kurd ở Syria. Đổi lại, Damascus yêu cầu Ankara rút quân khỏi Syria.

Trước khi diễn ra hội nghị ở Moskva, các cuộc tiếp xúc giữa các cơ quan tình báo của hai nước là  kênh đối thoại trực tiếp duy nhất giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Syria. Ông Fidan và người đồng cấp Syria Ali Mamlouk được cho là đã gặp nhau một vài lần bắt đầu từ năm 2020 trước hội nghị ba bên ở Nga hôm 28/12 với  cuộc gặp vào tháng 1/2020 giữa hai giám đốc tình báo là cuộc tiếp xúc đầu tiên và duy nhất được chính thức thừa nhận.

Ông Erdogan cho biết thêm đã đề nghị với Tổng thống Nga Vladimir Putin tổ chức các cuộc gặp ba bên giữa bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao ba nước.

Công Thuận