Hai nước NATO không chuyển cho Ukraine hệ thống phòng không do Nga sản xuất

Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp vẫn kiên quyết giữ lại các hệ thống tên lửa phòng không do Nga sản xuất và từ chối bàn giao cho Ukraine, bất chấp áp lực từ Mỹ.

Hệ thống phòng không S-300 do Nga sản xuất. Ảnh: TASS.

Theo tờ Forbes ngày 5/5, trong bối cảnh giao tranh có xu hướng leo thang ở Ukraine, EU bắt đầu gây áp lực lên Hy Lạp, kêu gọi nước này chuyển giao các hệ thống S-300 quen thuộc với quân đội Ukraine cho Kiev.

Tuy nhiên, Thủ tướng Hy Lạp Kyriakos Mitsotakis loại trừ khả năng chuyển giao tên lửa S-300 trước áp lực từ các đồng minh EU và NATO.

“Hy Lạp sẽ không gửi S-300 hay Patriot tới Ukraine”, ông Mitsotakis nói với kệnh truyền hình Hy Lạp cuối tháng 4 vừa qua.

Ông Mitsotakis giải thích: “Chúng tôi đã được hỏi và giải thích lý do tại sao chúng tôi không thể làm điều đó. Những hệ thống này rất quan trọng đối với khả năng răn đe của Hy Lạp”.

Sau đó, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Yasar Güler cũng đưa ra tuyên bố tương tự. Ankara đã mua hệ thống phòng không S-400 "Triumph" từ Moskva vài năm trước.

“Không có chuyện cung cấp hệ thống S-400 của chúng tôi cho bất kỳ quốc gia nào khác”, Bộ trưởng Güler nêu rõ hôm 2/5.

Như Forbes lưu ý, S-300 của Hy Lạp đã được triển khai đến Crete vào cuối những năm 1990 do căng thẳng với Thổ Nhĩ Kỳ. Trong một thời gian dài, các hệ thống phòng không này được lưu trữ ở trong kho và chỉ đến năm 2013, Hy Lạp mới tiến hành huấn luyện phóng tên lửa từ các hệ thống S-300 lần đầu tiên.

Mặt khác, Thổ Nhĩ Kỳ đã mua S-400 trực tiếp từ Nga, nhận chúng vào năm 2019. Sau đó, Thổ Nhĩ Kỳ phải đối mặt với lệnh trừng phạt từ Mỹ và bị loại khỏi danh sách mua máy bay chiến đấu F-35 thế hệ mới.

Ankara vẫn từ chối loại bỏ các hệ thống phòng không của Nga dù đổi lấy việc quay trở lại chương trình F-35. Mặc dù vậy, theo Forbes, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa đưa S-400 vào biên chế trong quân đội và chưa tiến hành các cuộc phóng thử nghiệm.

Theo dữ liệu nguồn mở, Hy Lạp hiện có khoảng 175 tên lửa đánh chặn cho 32 bệ phóng S-300, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ có hơn 120 tên lửa cho các hệ thống S-400 của mình.

Forbes lưu ý: “Việc hai thành viên NATO chưa bao giờ là thành viên của Hiệp ước Warsaw tiếp tục sở hữu những tên lửa tiên tiến như vậy của Nga thực sự là điều đáng kinh ngạc”.

Theo hãng thông tấn UNIAN (Ukraine), Nga đã thực hiện một chiến dịch tấn công tên lửa quy mô lớn vào các cơ sở năng lượng của Ukraine trong những tuần qua. Đáp lại lời kêu gọi của Ukraine về hệ thống phòng không, Đức là nước đầu tiên cung cấp khẩn cấp cho Ukraine một khẩu đội Patriot.

Nhưng các quốc gia NATO còn lại cho đến nay vẫn tránh cung cấp thêm các hệ thống phòng không cho Ukraine. Theo Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nước này Dmytro Kuleba, Kiev hiện đang đàm phán để nhận thêm 4 khẩu đội Patriot mà các đối tác phương Tây đang sở hữu.

Vũ Thanh